خراسان‌رضوی، دارای رتبه نخست تولید زعفران و تخم شربتی در کشور

به گزارش ایران اکونومیست؛ «علی مرادی بهجو» در نشست تخصصی گیاهان دارویی و زعفران در اتاق بازرگانی خراسان‌رضوی، اظهار کرد: خراسان‌رضوی موقعیت خاصی در بخش گیاهان دارویی دارد، در کشور گیاهان دارویی بسیاری دیده می‌شود، اما در خصوص بسیاری از موارد اتفاق نظری وجود ندارد.
 
وی ادامه داد: بسیاری از استان‌ها نیز از جایگاه خود اطلاعات کافی ندارند، به طور مثال همدان قطب تولید گشنیز در کشور است اما از جایگاه خود هیچ اطلاعی ندارد.
 
کارشناس کشت، تولید و فرآوری گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی در خصوص تعریفی از گیاهان دارویی، افزود: به گیاهانی که دارای خواص یا ترکیباتی برای مقاصد درمانی بوده و یا برای جهت تولید دارو کاربرد دارند، گیاهان دارویی می‌گویند، این گیاهان همواره به سه دسته صنایع غذایی و آشامیدنی، صنایع دارویی و صنایع آرایشی و بهداشتی تقسیم می‌شود.
 
کارشناس کشت، تولید و فرآوری گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به روند جهانی صنعتی شدن گیاهان دارویی، تصریح کرد: این بخش نیز شامل افزایش عملکرد تولید اندام دارویی و افزایش عملکرد تولید ماده موثر می‌شود.
 
بهجو با اشاره به چالش‌های عمده صنعتی شدن گیاهان دارویی، خاطرنشان کرد: این بخش نیز شامل کاربرد در صنایع پایین دستی، تولید محصولات نوآورانه، استانداردسازی و تغییر الگوی کشت، تولید سالم و ارگانیک و زراعی‌سازی گونه‌های بومی می‌شود.
 
وی گفت: خراسان‌رضوی همواره قطب تولید زعفران است، اما سرانه مصرف آن زیر یک گرم بوده و اگر این گیاه را در نوشیدنی‌های مختلف دخیل کنیم، سرانه مصرف نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
 
کارشناس کشت، تولید و فرآوری گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به وضعیت تولید گیاهان دارویی کشور در سال 96، تصریح کرد: جمع کل سطح زیرکشت تولید گیاهان دارویی در کشور حدود 189 هزار هکتار بوده که از این مقدار زعفران با 108 هزار هکتار سهم 57 درصدی نسبی در تولید، گل محمدی با 20 هزار هکتار سهم 11 درصدی نسبی در تولید و سایر گیاهان دارویی با 60 هزار هکتار سهم 32 درصدی نسبی در تولید را از آن خود کرده است.
 
بهجو در خصوص وضعیت صادرات گیاهان دارویی کشور در سال گذشته، گفت: ارزش صادرات زعفران طی این مدت 325 میلیون دلار، شیرین‌بیان 41 میلیون دلار، پیاز و موسیر 39 میلیون دلار، گل محمدی 12 میلیون دلار، گشنیز12 میلیون دلار، صمغ‌های گیاهی 8 میلیون دلار و زیره‌ها 4 میلیون دلار است. همچنین مجموع کل صادرات گیاهان دارایی در سال گذشته حدود 450 میلیون دلار بوده است.
 
وی با اشاره به سیاست‌های کلی بخش تولید، ادامه داد: این بخش نیز شامل ایجاد بانک اطلاعاتی تولید و مصرف گیاهان دارویی، قطب‌بندی کشور بر مبنای گونه‌های دارویی اولویت‌دار، استانداردسازی تولید با تمرکز بر استانداردهای بازارهای هدف، حمایت از تولید نهاده‌های تکثیری اصلاح شده با رویکرد تمرکز بر بخش خصوصی، حمایت از توسعه تحقیقات در بخش تولید و شناسایی و معرفی گونه‌های بومی گیاهان دارویی با قابلیت تجاری‌سازی می‌شود.
 
کارشناس کشت، تولید و فرآوری گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به صنایع فرآوری گیاهان دارویی کشور، اظهار کرد: در بخش خشک کردن و بسته‌بندی گیاهان دارویی حدود 98 واحد فعال و 23 واحد در دست احداث، در بخش اسانس گیاهان دارویی و معطر 60 واحد فعال و 16 واحد در دست احداث، در بخش عصاره‌های گیاهان دارویی و معطر 75 واحد قعال و 19 واحد در دست احداث و در بخش گلاب و عرقیات گیاهی 157 واحد فعال و 59 واحد در دست احداث بوده است.
 
بهجو با اشاره به روند توسعه گیاهان دارویی کشور، خاطرنشان کرد: سطح کل گیاهان دارویی حدود 189 هزار هکتار و عملکرد محصول در کل 230 هزار تن بوده است، سطح  زیر کشت گیاهان دارویی استان در سال گذشته 104 هزار هکتار و تولید نیز در همان سال  12 هزار تن است.
 
کارشناس کشت، تولید و فرآوری گیاهان دارویی وزارت کشاورزی با اشاره به معیارهای اولویت‎بندی گیاهان دارویی، بیان کرد: این بخش نیز شامل اقلیم، اقتصاد بازار و فرهنگ و اجتماع می‌شود.
 
بهجو گفت: استان خراسان‌رضوی در تولید زعفران و تخم شربتی رتبه اول را از آن خود کرده است که به ظرفیت‌های استان می‌افزاید.
 
وی با اشاره به سیاست‌های بخش فرآوری، خاطرنشان کرد: این بخش نیز شامل حمایت از تدوین استانداردهای فرآیند فرآوری گیاهان دارویی، حمایت از بروز کردن تجهیزات فرآوری، طراحی  و ساخت دستگاه‌ها، حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه  تولید محصولات جدید در بخش فرآوری، حمایت  از ایجاد و راه‌اندازی آزمایشگاه‌های مرجع منطبق با استانداردهای بین‌المللی و حمایت از توسعه صنایع وابسته گیاهان دارویی مانند صنایع غذایی، آرایشی، دارویی و... می‌شود.