تیشه خشکسالی بر ریشه منابع طبیعی

به گزارش ایران اکونومیست؛ خشکسالی به عنوان بلای طبیعی نامشخص که با وضعیت بارش ها مرتبط است نتایج مصیبت باری برای گیاهان، جانوران، خاک و ساکنان منطقه بحران زده به همراه دارد.
خشکسالی چند سال اخیر در سیستان و بلوچستان به ویژه سال زراعی گذشته که با کاهش 75 درصدی بارندگی همراه بود حدود 10 میلیون هکتار مرتع، یک میلیون و 200 هزار هکتار منابع جنگلی و چهار میلیون و 600 هزار هکتار بیابان های این استان را تحت تاثیر قرار داده است.
امسال سیستان و بلوچستان برای دومین سال کم بارش ترین استان کشور شد و خشکسالی همچنان 100 درصد مساحت این استان پهناور را در برگرفته است اما گویا هر چه می گذرد تیغ خشکسالی برنده تر می شود چرا که در مناطق شمالی، مرکزی و جنوبی سیستان و بلوچستان وضعیت بارش و منابع آبی مناسب نیست و در برخی مناطق از جمله چابهار نزدیک به 200 روز است که باران نمی بارد.
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری سیستان و بلوچستان  اظهار داشت: زمانی که خشکسالی رخ می دهد نخستین اثر آن بر پیکره منابع طبیعی دیده می شود یعنی دبی رودخانه ها کاهش یافته، چشمه ها خشکیده، قنوات کم آب شده و سفره های زیرزمینی کاهش عمق پیدا کرده و پوشش گیاهی دچار یک تنش شده و دیگر پوشش گیاهی شاداب را در طبیعت مشاهده نمی کنیم.
عبدالباسط پاکزاد افزود: خشکسالی چندین ساله در استان به ویژه سال آبی گذشته که با کاهش بیش از 75 درصدی بارندگی همراه بود منابع طبیعی استان شامل مراتع، جنگل ها و بیابان های استان را به شدت تحت تاثیر خود قرار داده است.
وی افزود: هم اینک حدود 10 میلیون هکتار مرتع، یک میلیون و 200 هزار هکتار منابع جنگلی و چهار میلیون و 600 هزار هکتار بیابان های سیستان و بلوچستان تحت تاثیر خشکسالی قرار گرفته است.
وی افزود: در نتیجه خشکسالی اخیر حدود 60 درصد تولید مراتع سیستان و بلوچستان کاهش یافته و بیابان های استان در مقابل فرسایش بادی مخاطره پذیرتر شده اند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری سیستان و بلوچستان افزود: همچنین گونه های درختی و جنگلی استان به دلیل نرسیدن رطوبت طبیعی آسیب دیده اند.
وی بیان کرد: در حوزه سیستان به علت قطع کامل آب رودخانه هیرمند که از کشور همسایه سرچشمه می گیرد علاوه بر تحت تاثیر قرار گرفتن معیشت مردم که وابسته به آب تالاب بین المللی هامون است با از بین رفتن بخش قابل توجهی از پوشش گیاهی شاهد شدت گرفتن گرد و غباردر منطقه هستیم که مشکلات فراوان تنفسی برای مردم به همراه داشته است.
پاکزاد تاکید کرد: تا زمانی که آب برای منطقه از طریق رودخانه هیرمند تامین نشود این اکوسیستم به همین شکل باقی مانده و اثرات مخرب آن ادامه دار خواهد بود.
وی گفت: با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه علاوه بر عدم آورد آب از رودخانه هیرمند شاهد کاهش بارندگی ها در مرکز و بروز پدیده مونسون در جنوب استان هستیم.
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان با بیان اینکه خشکسالی را باید به عنوان جزیی از اقلیم سیستان و بلوچستان پذیرفت گفت: بجای مقابله با خشکسالی باید سازگاری با آن را در دستور کار قرار داد به طوری که ضروری است مدیریت آب استان بازنگری و در کشاورزی تحول ایجاد شود تا منابع آبی به درستی مورد استفاده قرار گیرد.
وی افزود: همچنین اقدامات مدیریت هرز آب و حفاظت از پوشش گیاهی باید در استان انجام شود که برنامه این اداره کل در این راستاست.
پاکزاد با بیان اینکه سیستان و بلوچستان با 110 میلی متر متوسط بارندگی جزو مناطق خشک محسوب می شود ادامه داد: این اداره کل با توجه به نوع بارندگی در سیستان و بلوچستان که در زمان کوتاه و با شدت رخ می دهد در راستای مدیریت هرز آب به سمتی گام برداشته که اثر بخشی حداقل بارندگی را افزایش دهد.
وی با اشاره به تاثیر خشکسالی بر گیاهان دارویی سیستان و بلوچستان گفت: از مجموع هزار و 200 گونه گیاهی استان بیش از 300 نوع آن دارویی است که با توجه به کاهش بارندگی ها و خشکسالی این اداره کل مجوز برداشت از این گونه ها را نمی دهد تا به ذخایر اصلی آسیب وارد نشود.
پاکزاد تاکید کرد: ضروری است مردم نیز برای جلوگیری از اثرات بیشتر خشکسالی همراه این نهاد باشند.