به گزارش ایران اکونومیست، بعد از آنکه با اجرایی شدن سیاست ارزی دولت در فروردینماه امسال، صرافیها از انجام معاملات در بازار آزاد منع شدند و خرید و فروش اسکناس از سوی آنها قاچاق محسوب شد، در بسته جدید ارزی که از نیمه مردادماه به مرحله اجرا درآمد، فضای بازتری برای فعالیت آنها فراهم شد؛ به طوری که برای خرید ارز از فروشندگان در بازار هیچ منعی برای آنها وجود نداشته و از سوی دیگر فروش ارز در قالب ۲۳ مورد خدماتی از جمله مسافرتی، درمانی و دانشجویی به آنها محول شد. با این حال صرافیها عمدتا با مشکل تامین ارز برای فروش در بازار آزاد مواجه بودند، چرا که در صورتی میتوانستند ارزهای خدماتی را به فروش برسانند که معادل آن را خریداری کرده و منبع مشخصی داشته باشند. با توجه به اینکه در مدت اخیر، تعداد فروشندگان ارز در بازار آزاد چندان قابل توجه نبود، کمبود منابع برای صرافیها محسوس بود. این در حالی است که در بسته جدید ارزی و در سیاستهای آن مصوب شده بود که صرافیها میتوانند ارز وارد کنند؛ از اینرو اخیرا بانک مرکزی برای تامین ارز و باز کردن راههای واردات آن دستورالعمل خرید و فروش اسکناس توسط صرافیهای مجاز را به آنها ابلاغ کرد.
بر این اساس برای ساماندهی و مدیریت بازار ارز، ورود آن به صورت اسکناس توسط صرافیهای مجاز از محل منابع ارزی خریداری شده و همچنین درآمدهای ارزی صادراتی خریداری شده در سامانه نظام یکپارچه معاملات ارزی (نیما) مجاز اعلام شد؛ به طوری که صرافیها میتوانند نسبت به ورود ارز به صورت اسکناس از محل این منابع اقدام کرده و آن را در چارچوب دستورالعمل ابلاغ شده و به ویژه مقررات ناظر بر عملیات ارزی صرافیها، به نرخ بازار در صرافی خود بفروشند.
اینکه صرافیها براساس کدام ضوابط و چارچوب میتوانند ارز وارد کرده و به فروش برسانند، در قالب چهار بند کلی در دستورالعملی مشخص شده است. بر این اساس اگر صرافی بخواهد اسکناس را از محل درآمدهای ارزی صادراتی خریداری شده در سامانه (نیما) وارد کند، باید ابتدا درخواست خود را به صورت کتبی به بانک مرکزی اعلام و مجوز لازم را دریافت کند. آنگاه اسکناس وارد شده به حسابی که توسط بانک مرکزی اعلام میشود، واریز و مصارف آن نیز باید با هماهنگی این بانک انجام شود.
همچنین صرافیهای مجاز در کنار ارزهای صادراتی میتوانند ارز را از محل منابع ارزی که در بازار خریداری شده و در سامانه نظارت ارز (سنا) ثبت میکنند، به صورت اسکناس وارد کرده و به فروش برسانند. این نحوه ورود البته با نکاتی همراه است؛ اول اینکه صرافیهای مجاز باید نوع، مبلغ، حجم، محل ورود و نرخ منابع ارزی را قبل از تامین به بانک مرکزی اعلام کنند و دیگر اینکه این منابع ارزی شامل حوالههای ارزی خریداری شده در سامانه نیما توسط صرافی نیست.
اما ارزی که صرافیها به صورت اسکناس وارد میکنند، به دو حساب قابل واریز است؛ اول حساب ارزی صرافی مجاز نزد یکی از بانکهای عامل داخلی و همچنین حسابهای معرفی شده از سوی بانک مرکزی. همچنین صرافی مجاز میتواند پس از ورود ارز به صورت اسکناس، آن را به نرخ بازار با حاشیه سود متعارف به متقاضیان بفروشد.
این در حالی است که به منظور افزایش ورود ارز به کشور، اخیرا نحوه ورود ارز توسط صادرکنندگان نیز تا حدی تسهیل شده است تا این گروه به عنوان بخش مهمی از تامین ارز کشور بتواند منابع خود را وارد کرده و پاسخگوی نیاز ارزی وارکنندگان و مصرفکنندگان واقعی ارز باشد. موضع اخیر بانک مرکزی از این حکایت دارد که قرار بر حراج ارز در بازار و پاسخگویی به نیازهای کاذب نیست، بلکه این کار فقط برای تامین کالاهای اساسی و نیازهای وارداتی است.