به گزارش ایران اکونومیست؛ آفت کرم گلوگاه، کرمی به طول حدود 21 میلیمتر است که فصل زمستان را داخل میوه های آفت زده باقیمانده از فصل قبل در روی و زیر درختان سپری می کنند، این کرم پس از گذران دوران شفیرگی در فروردین ماه ظاهر شده و اردیبهشت ماه که مصادف با ظهور گلهای انار است پروانه آنها به پرواز درمی آیند و بر روی تاج انار تخم ریزی می کنند و لارو آن به داخل انار نفوذ و از دانه های انار تغذیه می کند.
هر سال با فرا رسیدن فصل برداشت دانه های یاقوتی انار، باغداران استان به دلیل جولان دادن کرم گلوگاه انار متحمل ضرر بسیاری می شوند. این آفت هر سال 10 تا 25 درصد محصول انار استان را به تاراج میبرد و کشاورزان نیز به دلیل نبود مبارزه تلفیقی و هماهنگ، به سادگی بخشی از محصول خود را تقدیم این آفت و از سود حاصل از آن چشم پوشی می کنند.
در حال حاضر سطح زیرکشت محصول انار خراسان جنوبی 2 هزار و 568 هکتار است که سالانه در صورت نبود سرمازدگی بیش از 40 هزار تن انار از این سطح برداشت می شود و بیشترین سطح زیر کشت انار این استان با 2 هزار و 100 هکتار متعلق به شهرستان فردوس است و آفت کرم گلوگاه بیشترین خسارت را به کشاورزان این منطقه وارد می کند.
به گفته کارشناسان جهاد کشاورزی از آنجا که کرم گلوگاه انار، تخمهای خود را داخل تاج میوه میگذارد و لاروها به طور مستقیم وارد میوه میشوند، مبارزه شیمیایی (سم پاشی) با این آفت مشکل است و مبارزه تلفیقی و همگانی در سطح منطقه تنها راه مبارزه با این آفت است.
**نابودی سه هزار تن انار
مدیر جهاد کشاورزی فردوس گفت: سطح زیر کشت محصول انار شهرستان 2 هزار و 100 هکتار است که پیش بینی می شود امسال از این سطح 15هزار تن محصول برداشت شود.
علیرضا مهمیز اضافه کرد: امسال برداشت انار از انارستان های شهرستان افزایش یافته و سال گذشته به دلیل سرمازدگی تنها پنج هزار تن انار در شهرستان تولید شد.
وی شیشه کپ، زاغ یزدی، شیرین پوست سفید، شیرین پوست قرمز و ملس یزدی را از مهمترین ارقام تولیدی محصول انار شهرستان ذکر کرد و گفت: به دلیل کیفیت خوب، 80 درصد انار فردوس به خارج از شهرستان و استان صادر می شود و کشورهای کره، اسپانیا، ژاپن و کشورهای حاشیه خلیج فارس متقاضی انار این شهرستان هستند.
وی با اشاره به اینکه کرم گلوگاه انار یکی از مهمترین و پرخسارت ترین آفات در منطقه فردوس است و سالانه خسارت قابل توجهی به این محصول وارد می سازد، افزود: آفت کرم گلوگاه بر روی تاج انار تخم ریزی می کند و لاروهای آن به سمت داخل میوه حرکت می کنند.
مدیر جهاد کشاورزی فردوس اظهار داشت: سالانه سه هزار تن از انار تولیدی شهرستان بر اثر آفت کرم گلوگاه نابود می شود و این آفت سالانه به 10 تا 25 درصد محصول شهرستان خسارت وارد می کند که می توان با بکارگیری راهکارهای مناسب زیان های ناشی از این آفت را تا پنج درصد کاهش داد.
**مبارزه تلفیقی و همگانی تنها راهکار مقابله
مهمیز گفت: در نگاه اول شاید سم پاشی محصول ساده ترین راهکار مقابله با این آفات باشد اما با توجه به تغذیه لارو از دانه های گوشتی انار مبارزه با این آفت توسط سموم شیمیایی تماسی و سیستمیک جذبی موفق نیست از طرفی سم پاشی خود باعث طغیان آفات دیگر از جمله کنه می شود.
وی مبارزه تلفیقی، همگانی و منطقه ای را تنها راهکار مقابله با آفت کرم گلوگاه ذکر کرد و افزود: پرچم زدایی تاج انار، رعایت بهداشت باغ و مبارزه با علف های هرز و سایر آفت ها، جمع آوری میوه های آلوده سال قبل از ابتدای فصل گلدهی تا پایان برداشت محصول و رها سازی زنبور تریکوگراما از راهکار های تلفیقی مبارزه با آفت کرم گلوگاه است.
وی به تبیین روش پرچم زدایی برای کاهش خسارت کرم گلوگاه انار پرداخت و یادآور شد: دستگاههای ویژه ای در شهرستان برای پرچم زدایی از انار در مدیریت جهاد کشاورزی فردوس موجود است کشاورزان باید با این دستگاه پرچم ها و تخم های روی این پرچم ها را حذف کنند.
**رها سازی زنبور موثرترین روش مقابله با کرم گلوگاه
مدیر جهاد کشاورزی فردوس گفت: همچنین رهاسازی زنبور از نوع «تریکوگراما» برای مبارزه با آفت کرم گلوگاه یکی از موفق ترین و موثرترین روشهاست، این زنبور با از بین بردن تخم پروانهها از تبدیل تخم به لارو و کرم و خسارت به میوه جلوگیری می کند.
مهمیز عنوان کرد: کشاورزان شهرستان ضمن رعایت بهداشت باغات خود از ابتدای فصل گلدهی تا پایان برداشت محصول به صورت مکرر میوه های آلوده را از سطح باغات جمع آوری و نابود کنند.
وی از کشاورزان خواست مبارزه با کرم گلوگاه را به صورت همگانی و منطقه ای شروع کنند چرا که پروانه این کرم از یک تا 2 کیلومتر می تواند پرواز کند.
**مهار کرم گلوگاه با روش های مکانیکی بیولوژیکی
یکی از انارکاران فردوس هم گفت: کرم گلوگاه مهمترین آفت انار است هر ساله در انارستان های شهرستان خسارت زیادی را بر جای می گذارد، این آفت چهار نسل در سال تولید می کند یکی از عوامل رشد این آفت خشکسالی و کمبود آب است، بر اثر خشکسالی درخت ضعیف شده و آفات به راحتی به میوه آن حمله می کنند.
علیرضا مهری اظهار داشت: آفت کرم گلوگاه انار از دیر باز تاکنون به عنوان یک آفت کلیدی در منطقه وجود داشته و به طور متوسط 10 تا 30 درصد و حتی در برخی از موارد و در شرایط حاد تا 50 درصد محصول را هم نابود میکند.
وی افزود: شرایط تخمک گذاری این آفت در تاج انار است و به گونه ای نیست که در سطح خارجی انار باشد تا بتوان با سم پاشی آن را نابود کرد و سم پاشی کشاورزان هم عملی بیهوده است.
وی تنها راه مبارزه با این آفت را استفاده همگانی از روشهای بیولوژیکی و مکانیکی ذکر کرد و گفت: متاسفانه همه کشاورزان منطقه به صورت همگانی برای کاهش خسارت این آفت بسیج نمی شوند در صورت همکاری تمام کشاورزان و استفاده از روشهای تلفیقی به راحتی می توان با این آفت مقابله و خسارت ناشی از آن را کاهش داد.
وی از همه کشاوزان منطقه خواست برای مهار این آفت به توصیه های کارشناسان جهاد کشاورزان شهرستان عمل کنند، همچنین کشاورزان میوه های آلوده را در طول فصل از زمان گلدهی تا پایان برداشت جمع آوری و به صورت منظم زنبور «تریکوگراما» را در سطح نهالستان ها رهاسازی کنند.
وی یادآور شد: اگر نسبت به مدیریت این آفت بی توجهی شود، به صورت گسترده تمام باغ را فرا می گیرد.
شهرستان فردوس در شمال غربی استان خراسان جنوبی واقع شده و این شهرستان از شمال با گناباد خراسان رضوی از غرب با شهرستان بشرویه، از جنوب با طبس و از شرق با شهرستان سرایان همجوار است.
شهر فردوس مرکز شهرستان فردوس در 200 کیلومتری بیرجند قرار دارد.