فعالان صنعت فرش ماشینی: دولت ما را در صادرات یاری کند

به گزارش ایران اکونومیست؛ دهمین نمایشگاه بین المللی کف پوش، موکت، فرش ماشینی و صنایع وابسته که پنجشنبه 16 شهریور در محل نمایشگاه بین المللی تهران گشایش یافت، به آوردگاهی برای حضور شرکت های توانمند ایرانی فعال در این عرصه و ارائه جدیدترین محصولات و کالاهایشان تبدیل شده است.
محصولاتی که به گفته مسئولان، در جهان یکه تاز و کم رقیبند و در صورت توجه بیشتر و تامین نیازها، علاوه بر تامین داخلی به راحتی می توانند بازارها را در اختیار بگیرند.
به گفته «عباس قبادی» سرپرست شرکت سهامی نمایشگاه های بین المللی، جمهوری اسلامی ایران از کشورهای توانمند و صاحب سبک در صنعت فرش ماشینی است.
«ایران در بین 6 کشور صاحب سبک و قدرتمند در عرصه فرش ماشینی جای دارد و با وجود همه محدودیت‌های اقتصادی، تولیدکنندگان کشورمان توانسته اند این صنعت را فعال و تولیداتش را بروز نگه دارند.»
سرپرست شرکت سهامی نمایشگاه های بین المللی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران سالیانه به حدود 60 کشور جهان صادرات دارد و برپایی این نمایشگاه می ‌تواند در معرفی توانمندی‌های کشورمان موثر باشد.
قبادی معتقد است هرچند در این دوره از نمایشگاه بیش از 100 شرکت حضور دارند که حدود 96 شرکت داخلی هستند اما درعین حال شرکت های برتر تولیدکننده ایرانی عاملی برای استقبال کم خارجی ها از این نمایشگاه شده است.
با این وجود، فعالان صنعت فرش ماشینی و صنایع وابسته، این روزها از بی ثباتی وضعیت بازار، گرانی ها و کمبود مواد اولیه گلایه دارند. موضوعی که وضعیت تولید آنها را به مخاطره انداخته و برخی از آنها به کاهش میزان تولید و تعدیل نیرو روی آورده اند.
برخی دیگر که از توان و بنیه مالی بالاتری برخوردارند، به حداقل سود قانع شده و منتظر جهتگری های آینده سیاست های اقتصادی کشور هستند.
در این زمینه پای درد و دل برخی از این تولیدکنندگان و صادرکنندگان حاضر در نمایشگاه نشستیم.

** رشد چند برابری قیمت مواد اولیه
«سعید منزوی زاده» مدیرعامل یکی از شرکت های بزرگ تولیدکننده فرش ماشینی کشور گفت: تاکنون موفق به صادرات فرش ماشینی به بیش از 50 کشور جهان شدیم و سال 96 در مقایسه با سال 95 صادرات ما بیش از 2 برابر شد.
«عمده صادرات ما به کشورهای حوزه خلیج فارس (بجز عربستان و بحرین)، کشورهای مشترک المنافع (حوزه CIS)، مالزی، اندونزی، چین، کانادا، انگلستان و فرانسه است.»
وی افزود: یکی از معضلات اساسی که در حوزه صادرات با آن مواجه ایم، رقابت ناسالم است به طوری که برخی رقبای داخلی «حتی رقبای خوشنام» بدون استفاده از الیاف و مواد اولیه اصلی خارجی، اما از لوگوی آنها در پشت فرش ها استفاده می کنند و خریداران را به اشتباه می اندازند.
این مدیر بخش خصوصی ادامه داد: 2 ماه پیش شرکتش طرح توسعه نخ ریسندگی خود را آغاز کرد و توانست تولید نخ را از 10 تن در روز به 20 تن افزایش دهد.
به گفته این فعال صنعتی، ترکیه، مصر و چین رقبای اصلی در بازارهای بین المللی هستند اما «در فرش های بالای 700 شانه بی رقیبیم.»
وی تاکید کرد: بزرگترین مشکل کنونی ما بی ثباتی امور اقتصادی بوده که قدرت برنامه ریزی را از مدیران گرفته است.
منزوی زاده به وابستگی 70 درصد مواد اولیه مورد نیاز صنعت فرش ماشینی به خارج اشاره کرد و گفت: در کمتر از پنج ماه، نرخ دلار رشد بیش از سه برابری را تجربه کرد؛ همچنین قیمت برخی الیاف و مواد اولیه خارجی 100 درصد رشد داشت.
وی ادامه داد: با مصوبه جدید هیات دولت، الیاف مورد نیاز تولید این شرکت از اولویت دریافت ارز 4200 تومانی خارج شده و همین مساله رشد 2 برابری قیمت را به همراه داشت؛ همچنین قیمت رنگ وارداتی و دوک نخ تا سه برابر افزایش یافت.

** کاهش ارزش لیر ترکیه
این فعال اقتصادی اضافه کرد: کاهش ارزش پول ملی ترکیه در هفته های گذشته به مشکلی جدیدی برای فعالان این صنعت تبدیل شده، به طوری که بهبود وضعیت صادرات محصولات ترک را به دنبال داشته و زنگ خطری برای تولیدات ایرانی در بازارهای بین المللی است.
وی اظهار داشت: استراتژی این شرکت، حفظ مشتریان خارجی با تحمل ضرر یا حداقل حاشیه سود بوده است اما از آینده نگرانیم.
منزوی زاده گفت: شرکای خارجی مان پس از مطرح شدن موضوع تحریم ها، ناتوانی در تامین قطعات و لوازم یدکی و مواد اولیه را پیش کشیده اند؛ به همین دلیل خرید زودتر از موعد مواد مورد نیاز و دپو کردن آنها را در پیش گرفتیم.
وی در عین حال افزود: برخی قطعات مورد نیاز این صنعت که مصرفی نیستند، قابلیت انبار ندارند، همچنین توانایی انبار کردن برخی مواد اولیه را نداریم.

** مشورت با بخش خصوصی
این مدیر بخش خصوصی همچنین از بی ثباتی تصمیم ها در صدور بخشنامه ها و دستورالعمل های متعدد انتقاد کرد و گفت: به مدت یک ماه به دلیل قوانین جدید گمرکی، قادر به ترخیص اجناس خود از گمرک نبودیم و به همین دلیل تولید ما متوقف شد.
منزوی زاده ابراز امیدواری کرد مسئولان در تصمیم گری های کلان، از مشورت بخش خصوصی استفاده کنند تا مشکلات این بخش به حداقل برسد.
وی با بیان اینکه «می خواهیم به تولید ادامه دهیم»، تاکید کرد: با وجود همه سختی ها، در 2 ماه گذشته طرح توسعه را در شرکت در پیش گرفتیم و غرفه مان در نمایشگاه بین المللی آلمان را 2 برابر پارسال در نظر گرفتیم، اما صبرمان اندازه ای دارد و در صورت تداوم شرایط کنونی مجبور به تعطیلی، کاهش تولید و تعدیل نیرو هستیم.

** مشکل تهیه مواد اولیه
«علیرضا زارع» دیگر تولیدکننده فرش ماشینی حاضر در این نمایشگاه  گفت: در حالی که سال های 95 و 96 وضعیت تولید شرکت خوب بود، اما امسال تهیه مواد اولیه به دغدغه نخست مان تبدیل شده است.
وی افزود: حتی نخ و مواد اولیه ایرانی در بازار با کمبود مواجه شده و به نظر می رسد اجناس احتکار شده باشند.
زارع از افزایش بیش از 2 برابری بهای نخ ریسندگی در بازار خبر داد و افزود: به همین دلیل، در یک ماه گذشته تولید خود را نصف کردیم.
وی به نوسان های نرخ ارز در ماه های اخیر اشاره کرد و گفت: این روند سبب تغییر رویکرد ما برای حضور در بازار سایر کشورها شده که دلیل آن «افزایش قیمت ها و کاهش فروش داخلی به دلیل اشباع» است.

** کشش پذیری قیمتی پایین فرش ماشینی
«مهدی عظیم زاده» دیگر فعال تولیدکننده فرش ماشینی نیز  گفت: این روزها در تهیه مواد اولیه از جمله نخ، الیاف و نخ جوت (تشکیل دهنده پود فرش) با مشکل مواجه ایم.
«پیش از این، الیاف و نخ جوت جزو کالاهای اولویت نخست دریافت ارز محسوب می شدند اما با مصوبه جدید، از ارز دولتی محروم شدیم؛ همچنین مصوبه گمرک در پرداخت ما به التفاوت نرخ ارز مواد اولیه، مشکل دیگری است.
عظیم زاده به افزایش بیش از 2.5 برابری قیمت مواد اولیه در مقایسه با نخستین روزهای سال خبر داد و افزود: با این حال زیاد نمی توان قیمت محصول نهایی را افزایش داد، زیرا بازار، ظرفیت آن را ندارد و مردم از خرید منصرف می شوند.
وی اظهار داشت: به دلیل نوسانات نرخ ارز، قیمت دستگاه های جدید فرشبافی بیش از 2 برابر شده و در نتیجه منتظریم تغییر شرایط هستیم.

** طرح و نقشه، مزیت اصلی فرش های ایرانی در جهان
وی در عین حال، نقشه و طرح های ایرانی را سرآمده طرح ها در جهان توصیف کرد که فرش ماشینی ایرانی را بدون رقیب کرده است.
این تولیدکننده، کیفیت محصول ایرانی را در جهان بی بدیل دانست و گفت: همین موضوع، مزیت رقابتی را برای فرش ماشینی باقی گذاشته است.

** ادامه تولید برای حفظ معاش کارگران
یک تولید کننده قدیمی فرش و پادری حاضر در نمایشگاه نیز  گفت: ماده اولیه مصرفی اصلی تولیدات شرکت، نخ اکرولیک است که نسبت به قیمت پارسال، 100 درصد افزایش دارد.
«جمشید بایرامعلی زاده» اظهار داشت: قیمت چله (تارهای فرش) و جوک در چند ماه گذشته 2 برابر شده، همچنین قیمت لاتکس (نوعی صمغ درخت که برای سر نخوردن فرش ها در زیر آنها استفاده می شود) از 2 میلیون تومان در هر بشکه 200 کیلویی به 6 میلیون تومان افزایش یافته است.

** نگرانی از تامین نشدن به موقع مواد اولیه وارداتی
وی، نگرانی اصلی خود را تامین نشدن به موقع لاتکس وارداتی و نخ عنوان کرد و گفت: نبود مواد اولیه، چاره ای جز تعطیلی واحدهای تولیدی باقی نمی گذارد.
وی تاکید کرد: با شرایط پیش آمده، این شرکت اولویت نخست امسال خود را صادرات گذاشته و در تلاش است تا به «کاهش برابری ریال در برابر دلار» به عنوان یک فرصت نگریسته و به توسعه بازارهای صادراتی خود بپردازد؛ موضوعی که تا پیش از این به آن ورود نکرده بود.
این تولیدکننده، تشکیل بازار ثانویه ارز را مثبت ارزیابی کرد که به ارزآوری بیشتر صادرکنندگان می انجامد.

** لزوم آموزش و حمایت از شرکت ها در بحث صادرات
بایرامعلی زاده به حضور واسطه ها و دلالان در این بازار نیز اشاره کرد و گفت: سود اصلی در بازار صادراتی به جیب آنها می رود.
«در شرایط کنونی، از دولت می خواهیم شرایط حضور تولیدکنندگان را در بازارهای صادراتی فراهم کند.»
وی همچنین خواستار اختصاص مشوق های صادراتی از سوی دولت شد و افزود: مشوق هایی همچون اختصاص غرفه یا پوشش دادن برخی هزینه ها، می تواند به حضور هرچه بیشتر محصولات ایرانی در بازارهای خارجی بیانجامد.
این تولیدکننده تاکید کرد: محصولات ایرانی فرش و پادری در جهان بی نظیر و بی رقیبند و شاید بتوان از ترکیه به عنوان مهمترین رقیب یاد کرد؛ با این حال حمایت از شرکت های ایرانی در بحث صادرات می تواند به ارزآوری و پایداری تولید کمک کند.
وی، موفقیت یک تولیدکننده را در «کیفیت با برخورداری از تیم تحقیق و توسعه (R&D) قوی و تحصیلکرده دانست و گفت: با روی آوردن به شیوه های نوین فروش از جمله فروش اینترنتی، گام دیگری برای تامین نیاز خانواده ها مطابق طرح مورد نظر آنهاست.
 دهمین نمایشگاه بین المللی کف پوش، موکت، فرش ماشینی و صنایع وابسته با حضور بیش از 120 شرکت داخلی و خارجی از ایران و کشورهای ترکیه، چین و تایوان از پنجشنبه گذشته (16 شهریور) آغاز شده و تا 19 شهریور از ساعت 10 تا 18 در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران برپاست.