به
گزارش ایران اکونومیست، طی روزهای اخیر شاهد کمبود و گرانی شدید و نگران‌کننده پوشک
معمولی بچه، پوشک کامل بچه، پوشک بزرگسالان، وسایل بهداشتی بانوان، دستمال
کاغذی و دیگر محصولات سلولزی بودیم. مسئله پیش آمده چند دلیل اصلی دارد؛
مهمترین آن کاهش میزان تولید داخلی به دلیل عدم تعیین تکلیف در خصوص ارز
تخصیص یافته جهت واردات مواد اولیه مورد نیاز صنایع سلولزی بود و
تولیدکنندگان نمی‌دانستند که باید با چه ارزی مواد مورد نیاز خود را از
گمرک ترخیص کنند؛ آیا به آنها ارز ۴۲۰۰ تومانی تعلق می‌گیرد یا باید با
ارز بازار ثانویه اقدام به واردات کنند.
بنابراین مواد اولیه وارد شده در گمرک دپو شد تا تکلیف در این رابطه مشخص شود اما در نهایت مشخص شد که تولیدکنندگان باید مواد اولیه را با ارز آزاد تهیه کنند که پس از وقفه‌ای ۱۵ تا ۲۰ روزه در چرخه تولید مجددا از شنبه هفته جاری شاهد تولید مجدد واحدهای تولیدی داخلی هستیم؛ هر چند که به گفته تولیدکنندگان، قیمت‌ها دو تا دو و نیم برابر افزایش خواهد یافت و مشکل کمبود از ابتدای هفته جاری به طور کامل برطرف خواهد شد.
اما مسئله قابل تامل دیگر افزایش تقاضای مردم و هجوم همیشگی افرادی است که برای خرید بازار را با التهاب روبرو می‌کنند. در چنین مواقعی متاسفانه برخی از مردم با خرید بیش از میزان مصرف نه تنها موجی از نگرانی را در بین مردم رقم می‌زنند بلکه بخش قابل توجهی از نیاز دیگر هم وطنان را نیز خریداری کرده و در خانه نگه می‌دارند تا اینگونه نیاز شخصی خود را طی روزها و ماه‌های آتی برطرف کنند. چنین افرادی دانسته یا ندانسته نه تنها موجب تحریک، کمبود و گرانی در بازار می‌شوند بلکه سایر هم وطنان خود را نیز با مشکل و مسائل عدیده‌ای روبرو کرده تا اثرات آن بازار مصرف داخلی را با مشکل مواجه کند. باید بدانیم که مواد و محصولات بهداشتی از جمله محصولاتی است که کمبود آن در بازار سلامت مردم را به خطر می‌اندازد و در خصوص این یک قلم کالا حداقل باید به گونه‌ای عمل شود تا بهداشت و سلامت مردم به خطر نیفتد.
روی دیگر چالش به وجود آمده در بازار محصولات بهداشتی است اما احتکار برخی وارد کنندگان بود. به گفته تولید کنندگان صنایع سلولزی متاسفانه احتکار صورت گرفته توسط وارد کنندگان مواد سلولزی به صورت رسمی و قاچاق صورت گرفته است و این پدیده بازار داخلی کشور را مشکل روبرو کرده است.
پوشک‌های ایرانی احتکار نشده‌اند
عباس فصیح خوشگرد - رییس انجمن صنایع سلولزی ایران-درباره آخرین وضعیت پیش آمده در خصوص کمبود و گرانی محصولات سلولزی اظهار کرد: در مورد ماجرای احتکار پوشک بچه و سایر محصولات بهداشتی مورد استفاده مردم باید تاکید کنم که هیچ گونه احتکاری توسط تولیدکنندگان ایرانی صورت نگرفته و مواد احتکار شده مربوط به محصولات خارجی بوده که یا به صورت قاچاق وارد کشور شده یا از مبادی گمرک وارد شده‌اند و در بخش اجناس ایرانی به هیچ عنوان احتکاری صورت نگرفته است.
وی ادامه داد: حدودا ۱۵ تا ۲۰ روز به دلیل ناهماهنگی‌های صورت گرفته، تولیدکنندگان مواد سلولزی نمی‌دانستند که به آنها ارز ۴۲۰۰ تومانی تعلق می‌گیرد یا باید با ارز آزاد مواد مورد نیاز این صنعت را خریداری کنند؛ بنابراین در مدت زمانی مذکور کارخانجات به صورت تعطیل یا نیمه تعطیل در آمد و مواد اولیه وارد شده در گمرک ماند.
افزایش ۲ برابری قیمت محصولات از روزهای آینده
رئیس انجمن صنایع سلولزی ایران با بیان اینکه پیش از شرایط پیش آمده مواد اولیه صنایع سلولزی با دلار ۴۲۰۰ تومانی و پایین‌تر از آن به کشور وارد می‌شد، گفت: در حال حاضر تولیدکنندگان مجبور شدند با توجه به تحریم اتخاذ شده مواد اولیه مورد نیاز خود را با ارز ۱۰ هزار تومانی وارد کنند و به همین دلیل شاهد افزایش دو تا ۲.۵ برابری مواد اولیه کارخانجات تولیدی خواهیم بود.
هفته آینده کمبود پوشک برطرف می‌شود
وی در پاسخ به این سوال که چه زمان مشکل کمبود این محصولات برطرف می‌شود؟ تصریح کرد: با توجه به اینکه از اوایل هفته گذشته تکلیف ارز مواد اولیه محصولات سلولزی مشخص شد اجناس تولیدکنندگان با ارز ۱۰ هزار تومانی از گمرک ترخیص شد و از شنبه هفته جاری مجددا کارخانجات تولید خود را آغاز کردند و این وعده را به مردم می‌دهیم که طی روزهای آتی و از ابتدای هفته آینده مشکل کمبود محصولات سلولزی برطرف خواهد شد.
85 درصد مواد اولیه تولید پوشک وارداتی است
فصیح خوشگرد ادامه داد: نکته‌ای که باید بدانیم این است که در این رابطه قیمت‌ها دو تا دو و نیم برابر افزایش خواهد یافت، چراکه ۸۰ تا ۸۵ درصد مواد اولیه پوشک بچه و سایر محصولات سلولزی، وارداتی است و امکان تولید در کشور به دلیل پهنه جغرافیایی وجود ندارد، چراکه مواد اولیه محصولات سلولزی مربوط به درختان پهن برگ است و از خمیر پالپِ چنین درختانی تهیه می‌شود که در ایران به دلیل پهنه جغرافیایی امکان تولید آن وجود ندارد.
محصولات خارجی را احتکار کردند
رییس انجمن صنایع سلولزی ایران با بیان اینکه کمبود محصولات سلولزی طی روزهای آینده برطرف خواهد شد، خاطرنشان کرد: احتکار محصولات سلولزی مربوط به برندهای خارجی بوده که با ارز ارزان واردات انجام دادند و اینگونه قصد داشتند با قیمت بالا محصولات خود را به فروش برسانند.
وی افزود: از شنبه هفته جاری تمامی واحدهای تولیدی را مکلف کردیم که با بالاترین میزان تولید را انجام دهند و با سرعت محصولات را توزیع کنند. بنابراین آنها در حال توزیع به اقصی نقاط کشور هستند و به زودی مشکل کمبود چنین محصولاتی در فروشگاه‌های زنجیره‌ای و سایر واحدهای فروش برطرف خواهد شد.
پروین نباتی- مدیرکل صنایع شیمیایی و سلولزی وزارت صنعتف معدن و تجارت - نیز در گفت‌وگو با ایسنا، درباره بازار محصولات سلولزی و قیمت آن اظهار کرد: با هماهنگی صورت گرفته با تولیدکنندگان اصلی که سهم ۸۰ درصد تولید را دارند، موجودی به سرعت به بازار توزیع خواهد شد و پیش‌بینی می‌شود با ترخیص به موقع مواد اولیه موجود در گمرکات، تامین و تخصیص ارز مواد اولیه و از سوی دیگر برخوردهای مناسب قانونی با محتکران به زودی شرایط متعارفی بر بازار حاکم شود.
تامین نیاز اصلی کشور از تولید داخلی
وی ادامه داد: حدود ۱۵۰ واحد تولیدی با ظرفیت ۲۸۰ هزار تن در کشور در زمینه تولید پوشک بچه معمولی، پوشک کامل بچه، نوار بهداشتی و پوشک بزرگسال دارای مجوز صنعتی بوده که تولید آنها در سال ۱۳۹۶ حدود ۱۲۵ هزار تن بوده است. شایان ذکر است این صنعت با توجه به تغییرات تکنولوژیکی در جهان در سال‌های اخیر توسعه قابل توجهی داشته است؛ بطوریکه قادر به تامین کل نیاز کمی و کیفی کشور است. میزان تولید این محصولات در سال ۱۳۹۶ حدود ۱۲۵ هزار تن بوده است.
نباتی افزود: با توجه به کیفیت محصولات تولیدی میزان واردات این محصول رقم قابل توجهی در گذشته نبوده و حداکثر دو درصد مصرف کشور از طریق واردات تامین می‌شده است و صرفا در سال ۱۳۹۵ سهم واردات از مصرف به حدود ۹ درصد رسید اما در سال ۱۳۹۶ این مقدار تعدیل شد.
به گفته مدیرکل صنایع شیمیایی و سلولزی، در حال حاضر چند طرح تولیدی و تکمیلی با مشارکت یا تولید تحت لیسانس با شرکت‌های صاحب نام جهانی در دست اقدام است که با اجرای آنها صادرات این محصولات بطور جدی‌تر و گسترده‌تر در دستور کار قرار می‌گیرد.
محدودیت و ممنوعیت در واردات مواد اولیه نباید داشته باشیم
نباتی تاکید کرد: وابستگی این صنعت به واردات در خصوص اقلامی از جمله خمیر کاغذ فلاف بدلیل محدودیت‌های اکولوژیکی و برخی از اقلام بدلیل تغییرات سریعی که در این صنعت در قابلیت‌های محصول و نوع اقلام مصرفی رخ می‌دهد زیاد بوده لذا با تغییرات قیمت نرخ ارز، قیمت این محصول نیز لاجرم تغییر می‌یابد. در سال گذشته اقلامی زیادی از مواد اولیه این محصول از ارز مبادله‌ای استفاده می‌کرد و در اوایل سال جاری نیز در گروه کالایی یک قرار داشتند، اما بر اساس سیاست‌های جدید ارزی و تخصیص ارز رسمی دولتی صرفا به کالاهای اساسی، اقلام وارداتی مورد مصرف در تولید این محصول از طریق بازار ثانویه تامین می‌شود.
وی ادامه داد: به منظور کمک به تولید این محصول می‌بایست از هر گونه محدودیت یا ممنوعیت در واردات مواد اولیه این محصول خودداری کرد و تسهیلات لازم جهت تامین به هنگام مواد اولیه آن بعمل آورد که در این راستا بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران می‌تواند کمک قابل توجهی داشته باشد
