شرکت های دانش بنیان چشم انتظار حمایت

به گزارش ایران اکونومیست؛ کانون های دانش ‌بنیان، شرکت یا موسسه های خصوصی یا تعاونی است که به منظور هم‌افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش ‌محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی (شامل گسترش و کاربرد اختراع و نوآوری) و تجاری‌ سازی نتایج تحقیق و توسعه (شامل طراحی و تولید کالا و خدمات) در حوزه فناوری ‌های برتر و با ارزش‌ افزوده فراوان به ویژه در تولید نرم ‌افزارهای مربوط تشکیل می‌شود.
شرکت های دانش بنیان به منظور استفاده هرچه بیشتر از ظرفیت‌ها و توانایی‌های موجود در دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و اعضای هیات علمی آن‌ها و تحقق اهداف برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور (بند الف ماده 48 و ماده 51 قانون برنامه چهارم) ایجاد شدند که از یک تا 100 درصد سهام آن ها متعلق به یک دانشگاه یا واحد پژوهشی و یا از 51 تا 100 درصد آن متعلق به اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها یا واحدهای پژوهشی است و اگر سهم دانشگاه از آن زیر 50 درصد این شرکت خصوصی و در غیر این صورت دولتی محسوب می شود.
پارک علم و فناوری نهادی موثر در توسعه دانش روز، اقتصاد مبتنی بر فناوری و ایده و اشتغالزایی تخصصی است و به عنوان محیط مناسب برای استقرار شرکت های فناور کوچک و متوسط، واحدهای تحقیق و توسعه صنایع و مؤسسات پژوهشی محسوب می شود که در تعامل سازنده با یکدیگر و دانشگاه ها به فعالیت های فناوری اشتغال دارند.
مهم ترین فعالیت های پارک های علم و فناوری شامل بازارسنجی، ایده پردازی، پژوهش علمی، طراحی مهندسی، نمونه سازی، طراحی صنعتی، استانداردسازی، تدوین دانش فنی، ثبت مالکیت فکری، تجاری سازی، فروش و پشتیبانی های بعدی برای تحقق محصولات فناوری در عرصه تولید صنعتی و همچنین عرضه سایر خدمات تخصصی است.
پارک ‌های علم و فناوری دهه دوم حیات خود را در ایران می گذرانند و این مراکز راهبر و تصمیم ساز با الهام از الگوی کشورهای پیشرفته می کوشند که رویه علمی دانشگاه‌ ها را با اقتصاد دانش ‌بنیان پیوند دهند و فصلی نو از فعالیت های نوین در عرصه کسب و کاررا دراندازند که پیامد آن اشتغال پایدار و تولید ثروت باشد.
بر اساس آمار رسمی دولت 23 هزار و 700 شرکت دانش بنیان در کشور فعالیت دارد که گردش مالی آن ها بیش از 500 هزار میلیارد ریال است.
شرکت های دانش بنیان کشور توانسته اند 300 هزار شغل مستقیم در کشور ایجاد کنند و سهم کارافرینی ایده محور در آینده اقتصاد کشور رو به افزایش است.
راهبردهای دولت تدبیر و امید در ایجاد زیست بوم هدفمند برای شرکت های دانش بنیان و حمایت های موثر از سرمایه گذاری خطرپذیر در کنار ارائه تسهیلات ارزان قیمت ذی قیمت است و باید این حوزه روز به روز قدرتمند حرکت کند.
فعالان اقتصاد مبتنی بر فناوری در استان مرکزی مسایل و مشکلات مهمی دارند که رسیدگی به آن نیازمند درایت ویژه مسئولان و از همه مهم تر معرفی ظرفیت های شرکت های دانش بنیان است.
رئیس پارک علم و فناوری استان مرکزی معتقد است: شرکت های دانش بنیان در کشور حلقه واسط بین ایده و فناوری هستند و مسئولان عالی رتبه نظام و دولت بارها بر رشد و شکوفایی آن ها تاکید کرده اند و ارزش گذاری بر این حوزه مهم در سیاست های دولت تدبیر و امید نمایان است.
«محمد رفیعی» افزود: بزرگترین ضعف و مشکل پارک و علم و فناوری استان مرکزی این است که اقشار مختلف مردم و بسیاری از نهادها و دستگاه های دولتی با فعالیت های این بخش آشنایی کافی را ندارند و گفتمان اثربخش در راستای تسهیل ایده تا عمل در اقتصاد فناور استان به خوبی جانیفتاده است.
وی ادامه داد: پارک علم و فناوری به عنوان یکی از سرفصل های اصلی کارآفرینی، مقابله با بیکاری و ایجاد اشتغال پایدار بر اساس علوم و فنون روز دنیا همچنان در جامعه ناشناخته است و نهادهای فرهنگی باید در راستای تشریح فعالیت های این مجموعه علمی و کارآفرین، حمایت لازم را داشته باشند.
رئیس پارک علم و فناوری استان مرکزی اظهار داشت: 182 واحد فناور در استان مرکزی فعالیت می کنند که 48 واحد آن ها شرکت دانش بنیان محسوب می شود و در بخش های مختلف صنایع شیمیایی، پتروشیمی، پالایشگاه، تاسیسات سرچاهی، صنایع ریلی، صنایع فلزی، ساخت ماشین آلات صنعتی، تجهیزات، مواد صنعتی، صنایع دفاعی، شبیه سازی و بایو، بایوتکنولوژی، نانو تکنولوژی و کشاورزی مدرن فعالیت می کنند.
وی با بیان اینکه بقیه واحدهای فناور در مرحله رشد قرار دارند، بیان کرد: شرکت های پارک علم و فناوری استان مرکزی سال گذشته بیش از 2 میلیون 500 هزار دلار صادرات داشتند که این نشان از ظرفیت بالای این بخش دارد و در صورت حمایت همه جانبه می توان پارک علم و فناوری را به عنوان یکی از محورهای صادراتی استان معرفی کرد.
رفیعی اضافه کرد: میزان ظرفیت فناور استان مرکزی در همه بخش های صنعتی، کشاورزی و خدماتی به صورت کارشناسی شناسایی شده و بیشتر نیروها و انرژی های پارک علم فناوری استان در بخش هایی که ظرفیت توسعه وجود دارد منعکس شده است.
وی با بیان اینکه پارک های علم و فناوری در سه نسل تعریف می شود، بیان کرد: پارک های علم و فناوری در نسل یک تنها مکان فیزیکی در اختیار واحد تولیدی قرار می دادند و در نسل دوم به عنوان موتور محرک و فعال کننده واحدها نقش آفرینی می کردند اما پارک های علم و فناری نسل سوم با هدف شبکه سازی فعالیت می کنند و تشکیلات پارک دراستان مرکزی در آستانه ورود به نسل سوم است.
رئیس پارک علم و فناوری استان مرکزی افزود: با وجود ظرفیت های ارزشمندی که در پارک علم و فناوری استان مرکزی وجود دارد، بازارسازی و بازاریابی تولیدات همچنان به عنوان یک مشکل اساسی خودنمایی می کند که پارک علم فناوری استان برنامه های مدونی را برای اصلاح این نقیصه تدوین کرده است.
وی بیان کرد: محصول محوری، مشکل محوری و نیازسنجی صنایع مختلف استان برای حل مشکل بازار محصولات مهمترین برنامه پارک علم و فناوری استان در جهت حل مشکل بازار تولیدات است که تا کنون موفقیت هایی نیز در این بخش بدست آمده است.
رفیعی گفت: فضای کسب و کار در استان مرکزی همچنان ناشناخته است و حمایت همه جانبه از بسیاری افراد که در بخش های مختلف ایده پردازی می کنند نمی شود به طوری که چندین نفر از فعالان این عرصه به دلیل نبود فضای کسب و کار به استان های همجوار مهاجرت کرده اند.
وی افزود: کمبود نقدینگی شرکت های مستقر در پارک علم و فناوری استان به خصوص شرکت هایی که در بخش صنعت و اقتصاد فعالیت می کنند از مشکلات فعالان این بخش است که برای عبور از آن نیاز است که نگاه مسئولان به این بخش متحول شود.
رئیس پارک علم و فناوری استان مرکزی توضیح داد: نبود استانداردهای ملی در برخی از صنایع نیز یکی دیگر از مشکلات این بخش است به طوری که تولیدکنندگان، خود اقدام به استاندارد سازی می کنند و این در شرایطی است که جهان چنین موضوعی را حل کرده است.
وی عنوان کرد: شرکت های دانش بنیان پارک علم و فناوری این استان همچنین از چالش های مالیاتی رنج می برند که در این راستا نشست های مختلفی با مسئولان مربوطه برای اصلاح این مهم برگزار شده اما نتیجه مطلوبی در پی نداشته است.
مدیرعامل شرکت دانش بنیان شبیه ساز مدار هوشمند استان مرکزی نیز گفت: حوزه فناوری در استان مرکزی فعالیت جزیره ای و ناقصی دارد و در پاره ای موارد سازمان ها به شرکت های دانش بنیان و مجموعه پارک علم و فناوری نگاه لوکس و غیرضروری دارند در حالی که چرخش اقتصادی کشور باید به سرعت به این سمت باشد.
«زهرا رجبی» افزود: ظرفیت های مطلوبی در شرکت های دانش بنیان استان مرکزی وجود دارد که در صورت معرفی و تشریح فعالیت ها می تواند ترمیم گر بسیاری از چالش های اقتصادی و حل معضل بیکاری باشد اما در این خصوص همگرایی و معرفی فعالیت های این بخش امری ضروری است.
وی ادامه داد: پارک علم و فناوری استان حمایت های موثری در بخش ارائه تسهیلات از شرکت های دانش بنیان دارد اما، تعداد قابل توجهی از این شرکت ها به خصوص فعالان بخش خدمات نیازمند دریافت تسهیلات نیستند و باید تصمیماتی اتخاذ شود که تسهیلات به جای ارائه به شرکت ها به دستگاه ها و افرادی که به خدمات این شرکت ها نیاز دارند پرداخت شود.
مدیرعامل شرکت شبیه ساز مدار هوشمند استان مرکزی بیان کرد: پرداخت تسهیلات به شرکت های دانش بنیان ممکن است در برخی از موارد به مشکلات آن ها اضافه کند بنابراین ارائه این نوع تسهیلات به شرکت ها و دستگاه های بهره بردار می تواند ضمن تقویت سرمایه در گردش، امید و انگیزه را برای فعالیت گسترده تر و حتی جذب نیروی کار بیشتر فراهم کند.
وی گفت: بخش عمده ای از متقاضیان شرکت های خدماتی را دستگاه های دولتی تشکیل می دهند و تصفیه حساب با این دستگاه ها به دلیل رویه کاغذبازی و قوانین دست و پاگیر زمان گیر است که می طلبد مسئولان ارشد استانی نسبت به این مسائل مهم چاره اندیشی کنند.
رجبی افزود: براساس قانون شرکت های دانش بنیان به مدت 15 سال معاف از مالیات هستند اما، این شرکت ها هرسال برای اثبات این قانون باید مدت زیادی به اداره کل امور مالیاتی آمد و رفت داشته باشند.
وی اضافه کرد: قوانین دست و پاگیر تامین اجتماعی نیز از دیگر مشکلات شرکت های دانش بنیان است و در صورت غفلت مدیرعامل و مسئولان شرکت نسبت به سهم گذاری حق بیمه حقوق شرکت ضایع می شود.
مدیرعامل شرکت شبیه ساز مدار هوشمند استان مرکزی توضیح داد: بازارسازی و بازار یابی بزرگترین مشکل شرکت های خدماتی و فنی مهندسی است که این مهم نیز تنها با حمایت سازمان های دولتی حل می شود.
وی گفت: شرکت های دانش بنیان باید بر اساس دانش روز پا بگیرند و ایده پردازی ها نیز نوآورانه و به دور از کپی کاری باشد چرا که ایده های مشابه نه تنها در بلند مدت بازار خود را از دست می دهند بلکه بازار ایده های دیگر را نیز به مخاطره می اندازند.
رجبی که فعالیت خود را از سال 1388 و با سرمایه شخصی خود به میزان پنج میلیون ریال آغاز کرده است در توضیح فعالیت خود بیان کرد: این شرکت در بخش مدیریت و بهینه سازی مصرف انرژی و طراحی و اجرای ساختمان های هوشمند فعالیت می کند و تاکنون با دستگاه هایی همچون جمعیت هلال احمر، سازمان جهاد کشاورزی، اداره کل دامپزشکی استان مرکزی، دانشگاه اراک، دانشگاه صنعتی اراک، شرکت توزیع برق و شرکت برق باختر و صنایعی همچون لجورهیدرولیک، گام و پارس آلومینیوم همکاری داشته است.
وی اضافه کرد: هفت نفر در شرکت فنی و مهندسی شبیه ساز مدار هوشمند استان مرکزی فعالیت می کنند و در صورت حمایت دستگاه های دولتی می توان زمینه فعالیت بیش از 30 نفر را در این شرکت فراهم کرد.
مدیرعامل شرکت شبیه ساز مدار هوشمند استان مرکزی تاکید کرد: زیرساخت های تولیدی، صنعتی و خدماتی را می توان با حمایت از شرکت های دانش بنیان متحول کرد که این مهم نیازمند نگاه ویژه مسئولان است.
مدیرعامل شرکت صنایع رایان الکترومکانیک آرکا پارک علم و فناوری استان مرکزی نیز گفت: نبود ثبات اقتصادی علاوه بر مشکلاتی که در حین فعالیت شرکت های نوپای دانش بنیان به وجود می آورد برنامه ریزی آن ها را در تولید یک محصول خاص به مخاطره می اندازد.
«ناصر میقان»، جلوگیری از قاچاق کالا و واردات کالاهای مشابه داخلی را از دیگر خواسته های شرکت های دانش بنیان عنوان کرد و گفت: با توجه به اینکه عمده این شرکت ها با سرمایه اندک فعالیت خود را آغاز کرده اند، کالای خارجی اجازه ورود تولیدات این شرکت ها را به بازار نمی دهد که بخش دولتی باید با عزمی جدی و نگاهی حمایتی از تولید نسبت به این معضل بزرگ چاره اندیشی کند.
وی یادآوری کرد: نبود نقدینگی کافی در شرکت های صنعتی و قوانین سختگیرانه بانک ها در ارائه تسهیلات از دیگر مشکلات شرکت های دانش بنیان است که انتظار می رود مسئولان نسبت به حل آن بیش از پیش تلاش کنند.
مدیرعامل شرکت صنایع رایان الکترومکانیک آرکا پارک علم و فناوری استان مرکزی در خصوص فعالیت این شرکت گفت: فعالیت این شرکت از سال 1395 در زمینه ساخت شبیه سازی های متحرک، آموزشی ادوات راه سازی و ماشین آلات سنگین، طراحی و ساخت شبیه سازی های آموزشی پرواز، شبیه سازی های متحرک و تفریحی موتور و ماشین های مسابقه ای فعالیت می کند و 15 نفر در این شرکت اشتغال دارند.
مدیرعامل شرکت زیست فناوران ساناآزما از شرکت های دانش بنیان استان مرکزی نیز گفت: واردات مهمترین مشکل شرکت های دانش بنیان است که در صورت بی توجهی مسئولان این مجموعه را به تعطیلی می کشاند.
سید «داود حسینی» افزود: شرکت های دانش بنیان به واسطه برخورداری از فناوری روز دنیا در صورت حمایت مسئولان به خصوص در مقابله با قاچاق و واردات کالا توان کمک به جهش اقتصادی کشور را دارند.
وی روند فرآیند دریافت مجوزها را نیز از دیگر مشکلات شرکت های دانش بنیان عنوان کرد و گفت: این مشکل باید از معاونت علمی و فناوری رئیس جمهوری حل شود و می توان با تشکیل یک کارگروه تخصصی این مسئله مهم را ساماندهی کرد.
مدیرعامل شرکت زیست فناوران ساناآزما از شرکت های دانش بنیان استان مرکزی افزود: فعالیت این شرکت با هدف ساخت انواع کیت های تشخیصی و تست های سریع در زمینه تشخیص بیماری های دام، طیور، شیلات و انسان در سال 1394 آغاز شده و هم اکنون 6 نفر در این شرکت مشغول به کار هستند.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری نیز در جریان بازدید مرداد ماه امسال از پارک علم فناوری استان مرکزی گفت: سه هزار و 700 شرکت دانش بنیان در نقاط مختلف کشور فعالیت می کنند و هر روز به شمار این واحدها به خصوص در استان های بزرگ اضافه می شود.
«سورنا ستاری» فزود: شرکت های دانش بنیان سال گذشته بیش از 600 هزار میلیارد ریال فروش محصولات داشتند که این یک افتخار بزرگ در عرصه تولید کشور محسوب می شود.
وی ادامه داد: اقتصاد کشور ایران همچنان بر پایه فروش نفت است که باید با ایجاد چرخش در حوزه تولید و کارآفرینی و تکیه بر ظرفیت های بومی از اقتصاد تک محصولی فاصله گرفت.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری بیان کرد: با هزینه استخراج هر بشکه نفت چهار یا پنج دلار و به قیمت فروش 50 تا 60 دلاری نمی توان اقتصاد کشور را در مسیر پویایی قرار داد و باید بر پژوهش، فناوری و تبدیل ایده به عمل سرمایه گذاری کرد.
وی افزود: رشد اقتصادی با فروش نفت حاصل نمی شود بلکه با توسعه شرکت های دانش بنیان، کارآفرینی و سرمایه گذاری شخصی می توان شاخص های اقتصادی را در کشور فعال و زمینه اشتغال مولد را فراهم کرد.
ستاری اظهار داشت: مدیران و مسئولان دستگاه های اجرایی وظیفه دارند فضای کسب و کار را در نقاط مختلف استان فراهم کنند تا جوانان بتوانند با خلاقیت های خود وارد عرصه شده و زمینه توسعه همه جانبه کشور را فراهم کنند.
وی گفت: محیط کسب و کار باید با جذب سرمایه گذران داخلی و خارجی فراهم شود و در این امر خطیر نباید از درآمد نفتی استفاده کرد چرا که اگر پول نفت در مسیر کارآفرینی جریان پیدا کند این فضا را در مدت زمانی کوتاهی به چالش می کشد.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری ادامه داد: گذار از تحریم ها و تهدید دشمنان نظام اسلامی تنها با تکیه بر داشته های داخلی به ویژه توسعه شرکت های دانش بنیان محقق می شود و مسئولان باید حمایت از کارآفرینان را با فراهم کردن فضای کسب و کار سرلوحه امور قرار دهند.
وی بیان کرد: بیش از 33 میلیون جوان تحصیکرده و آموزش دیده 20 تا 40 سال در نقاط مختلف ایران اسلامی در انتظار حمایت مسئولان هستند که این حمایت باید در ایجاد فضای کسب و کار و بهره گیری از استعدادها و خلاقیت های افراد باشد.
ستاری اظهار داشت: عاملی که باعث می شود اقتصاد دانش بنیان حرکت کند، اراده فردی و جمعی افراد و حمایت های سرمایه گذاران است که مسئولان در شکل گیری این مهم نقش محوری دارند.
وی تاکید کرد: به کارگیری جوانان در دستگاه های دولتی و خصوصی بزرگترین خیانت به جامعه است چرا که پشت میز نشینی با پرورش خلاقیت سازگار نیست و روحیه کارآفرینی را سرکوب می کند.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری بیان کرد: ایجاد فضای کسب و کار برای جوانان در راستای جلوگیری از مهاجرت مهمترین بحث روز در بنیاد علمی نخبگان است که این مهم باید در همه نقاط کشور برای حفظ جمعیت جوان بسط داده شود.
ستاری افزود: 47 میلیون اینترنت یوزر در کشور ایران وجود دارد که بیش از نیمی از ظرفیت اینترنت یوزرهای خاورمیانه محسوب می شود و بزرگترین شرکت های نانو تکنولوژی در منطقه خاورمیانه مربوط به ایران است، بنابراین روند توسعه شرکت های دانش بنیان و محیط های کسب و کار در کشور فراهم شده و می طلبد مسئولان نسبت به حمایت از این کارآفرینان برنامه های مدون تدوین کنند.
وی گفت: در اقتصاد دانش بنیان منابع نفتی، گازی و معدنی ملاک فعالیت محسوب نمی شود بلکه همه تلاش ها و اقدامات در راستای بالا بردن ارزش افزوده منابع و ذخایر زیرزمینی است.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری خاطرنشان کرد: ارزش افزوده در کشورهای صنعتی جهان در گذشته به تعداد دودکش ها و صنایع بزرگ بود اما در نگاه جدید ایده عامل ارزش افزوده است و سود سرشار با خود دارد.
استان مرکزی با 2 هزار و 800 واحد تولیدی و صنعتی به عنوان دومین قطب صنایع مادر تخصصی و چهارمین کانون صنعت کشور مطرح است.
این استان یکی از مناطق دانشجو پذیر کشور است که حدود 10 درصد از جمعیت یک میلیون و 414 هزار نفری آن را جامعه دانشگاهی شامل می شود.
85 مرکز آموزش عالی در استان مرکزی فعال است که 15 واحد معادل 17 و 65 صدم درصد از کل دانشگاه ها دولتی، 13 واحد معادل 15 و سه صدم درصد پیام نور، 22 واحد معادل 25 و 88 صدم درصد آزاد اسلامی، 24 واحد معادل 28 و 24 صدم درصد علمی- کاربردی و 11 واحد یک و 9صدم درصد دانشگاه های استان نیز غیرانتفاعی هستند.