تولید هشت هزار مگاوات برق با تبدیل نیروگاه ها به سیکل ترکیبی

به گزارش ایران اکونومیست؛ «عباس علی آبادی» در آستانه راه اندازی دومین واحد بخش بخار نیروگاه پرند، در جمع خبرنگاران افزود: در کل 160 واحد گازی کشور مستعد تبدیل شدن به سیکل ترکیبی هستند که با تبدیل همه این نیروگاه ها به سیکل ترکیبی، 12 هزار و 600 مگاوات به ظرفیت اضافه می شود.
وی ادامه داد: البته با توجه به اینکه برخی نیروگاه ها فقط برای بهره برداری در زمان اوج مصرف در مدار قرار می گیرند، واحدهای گازی این نیروگاه ها به سیکل ترکیبی تبدیل نمی شوند.
مدیر عامل شرکت مپنا، راه اندازی بخش بخار نیروگاه پرند را آغاز یک عملیات بزرگ در تبدیل نیروگاه های گازی به سیکل ترکیبی توصیب کرد و گفت: پس از پرند، نیروگاه های عسلویه، فردوسی (طوس) ، ارومیه، اردبیل، چابهار، غرب کارون و رود شور با همین الگو به سیکل ترکیبی تبدیل می شوند. پس از اینها نیز، واحدهای دیگری از جمله نیروگاه جنوب اصفهان و فارس در صف تبدیل به سیکل ترکیبی هستند.
 با تبدیل نیروگاه های سیکل باز به سیکل ترکیبی، واحدهای بخار در کنار واحدهای گازی قرار می گیرد و به این ترتیب، بدون مصرف سوخت بیشتر، میزان تولید برق آن نیروگاه افزایش می یابد.
بازدهی یک نیروگاه در سیکل باز حدود 30 درصد است که با تبدیل آن به سیکل ترکیبی، بازدهی به 50 درصد افزایش خواهد یافت؛ ضمن آنکه با تبدیل واحدهای گازی به سیکل ترکیبی اثرات گازهای گلخانه ای به شدت کاهش می یابد.
علی آبادی با بیان اینکه با راه اندازی کامل بخش بخار نیروگاه پرند، 480 مگاوات به ظرفیت واحدهای بخار نیروگاه ها افزوده می شود، گفت: امیدواریم با تامین مالی و کمک وزارتخانه های نیرو و نفت و استفاده از ظرفیت قانونی (ماده 12 قانون رفع موانع تولید) در سال آینده نیروگاه های عسلویه و طوس نیز وارد مدار شوند.
بر اساس این ماده قانونی، با ساخت بخش بخار نیروگاه ها، باید سوخت صرفه‌جویی شده یا مبلغ معادل آن به سرمایه گذاران پرداخت شود.
به گفته مدیر عامل مپنا، نیروگاه پرند نخستین نیروگاهی است که در مسیر تبدیل سیکل باز به سیکل ترکیبی اجرایی شده اما تاکنون یک ریال یا یک لیتر بابت سوخت صرفه جویی شده به این نیروگاه اختصاص نیافته است.
وی در پاسخ به این سوال  که «اگر منابع ایجاد بخش بخار نیروگاه ها تامین نشود و وزارت نفت نیز سوخت صرفه جویی شده را عودت ندهد، تکلیف بقیه واحدهای نیروگاهی چه می شود؟»، گفت: « در این صورت تبدیل نیروگاه های بعدی به سیکل ترکیبی با مشکل اساسی مواجه می شود؛ بسیاری از نیروگاه ها منتظرند ببینند نتیجه نیروگاه پرند چه می شود؛ از آبان تا الان این نیروگاه در حال تولید برق است و ما باید بخش عمده ای از منابع سوخت صرفه جویی شده را دریافت می کردیم اما تاکنون هیچ سوخت یا منابعی دریافت نکرده ایم».
علی آبادی افزود: هم اکنون بجز 9 واحد بخار در نیروگاه های طوس،عسلویه و پرند، نیروگاه های رودشور (سه واحد)، سبلان (سه واحد)، ارومیه (سه واحد)، چابهار (یک واحد)، کاشان (یک واحد) و در کل 19 واحد در حال تبدیل به سیکل ترکیبی هستند و در کنار این نیروگاه ها، نیروگاه هایی هم هستند - مثل نیروگاه غرب کارون - که از ابتدا به صورت سیکل ترکیبی احداث می شوند.
مدیر عامل شرکت مپنا با بیان اینکه حدود 6 هزار مگاوات واحد بخار در دست احداث است که پیشرفت هایی قابل ملاحظه دارند، گفت: منابع این پروژه ها قرار نیست از مردم گرفته شود بلکه از طریق صرفه جویی سوخت تامین می شود.
علی آبادی اظهار داشت: «ما به وزارت نیرو اعلام کرده ایم که مپنا آمادگی دارد از اکنون پنج هزار مگاوات نیروگاه به مدار بیاورد؛ به شرطی که مطالباتمان را دریافت کنیم. مساله اینجاست که باید مطمن باشیم آنها منبع دارند».
وی ادامه داد: «من نمی خواهم مناسبات مپنا با وزارت نیرو یا نفت به هم بخورد چون در این اوضاع و احوال، همه باید دست به دست هم، یک دل و یک زبان به جنگ حل مشکلات برویم؛ وزارت نیرو و نفت هم البته مشکلاتی دارند و ما با صبوری پیگیری می کنیم و تلاش می کنیم که این منابع را تامین کند تا این کار بزرگ ملی انجام شود. دوستان ما در وزارت نیرو و نفت هم باید قدر این صبوری را بدانند و بدانند که این صبر هم حدی دارد؛ تاثیر ادامه این روند توقف پروژه ها خواهد بود که حیف است برای کشور این توقف صورت بگیرد».
مدیر عامل مپنا اظهار داشت: با توجه به اینکه در صنعت نیروگاه سازی، ما در منطقه حرف نخست را می زنیم و در دنیا حائز رتبه هستیم؛ دلمان می سوزد که امروز با مشکل تامین برق مواجه شده ایم.
وی در پاسخ به این سوال که ایجاد هشت هزار مگاوات ظرفیت از طریق احداث بخش بخار نیروگاه ها چقدر زمان می برد؟ گفت: «کل هشت هزار مگاوات تبدیل سیکل ساده به ترکیبی در صورتی که به صورت همزمان شروع و تامین مالی شود، ظرف 30 ماه اجرایی خواهد شد اما اگر به ترتیب بخواهیم این کار را انجام دهیم، ظرف 5 سال سفره آن را می توان جمع کرد».
علی آبادی افزود: هیچ نقص فنی یا ضعف فنی برای این کار وجود ندارد؛ اشکال اساسی در اقتصاد برق است؛ معنی اقتصاد برق این نیست که درآمد ما برای نیروگاه سازی کافی نیست، بلکه چون برق خیلی ارزان است مصرف ما بی رویه رشد می کند؛ بنابر این رشد بی رویه مصرف مشکل اصلی است و با این قیمت ها، مردم چندان به صرفه جویی ترغیب نمی شوند.
وی با طرح این پیشنهاد که «قیمت برق در اوج مصرف باید افزایش یابد» گفت: به این ترتیب مشترکانی که در زمان اوج مصرف می خواهند مصرف بالایی داشته باشند، قیمت واقعی را پرداخت می کنند؛ پرمصرف ها باید پول قیمت تمام شده برق را پرداخت کنند. جرایم و قیمت های تصاعدی که اکنون اجرا می شود، مطلقا با هزینه های برق برابری نمی کند.
مدیر عامل مپنا با بیان اینکه صنعت برق یک فعالیت اقتصادی به حساب نمی آید، گفت: این خدمت به مردم با نرخی غیرواقعی عرضه می شود در نتیجه بازگشت سرمایه در این مسیر بسیار کند است و ما منابع کافی برای انجام این کار نداریم.
مدیر عامل مپنا با تاکید بر اینکه منابع لازم در این پروژه یعنی تبدیل واحدهای گازی به سیکل ترکیبی در خود این طرح وجود دارد، گفت: در پرند، 1.1 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی یا معادل لیتر گازوئیل صرفه جویی می شود که اگر همین پول را به توسعه واحدهای بخار اختصاص دهیم، در فاصله زمانی کوتاه همه این سرمایه گذاری ها بدون منابع اضافی اجرا خواهد شد؛ به قول معروف با این کار «روغن ریخته را نذر این امامزاده می کنیم».
وی در مورد کانال های تامین مالی بخش بخار نیروگاه پرند گفت: «کل منابع لازم برای اجرای این پروژه از منابع غیردولتی تامین شد؛ نه از صندوق توسعه ملی توانستیم تسهیلات بگیریم و نه موفق شدیم از بانک های دولتی تسهیلات دریافت کنیم؛ منابع این پروژه از صندوق پروژه در بورس، اوراق سلف و اوراق صکوک و همچنین منابع مپنا تامین شد.
علی آبادی با بیان اینکه منابع سرمایه گذاری شده در این پروژه در کمتر از 2 سال برگشت داده می شود، گفت: با تبدیل نیروگاه پرند به سیکل ترکیبی، 1.1 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی یا معادل لیتر گازوئیل در مصرف سوخت صرفه جویی می شود.
وی افزود: همزمان با پرند، نیروگاه فردوسی در خراسان رضوی و نیروگاه عسلویه در جنوب کشور با سرمایه گذاری مپنا به ارزش هر کدام 420 میلیون یورو (در جمع 1.2 میلیارد یورو) در حال اجرا است.
مدیر عامل مپنا سه مزیت برای این بخش از نیروگاه پرند برشمرد و گفت: آب مورد نیاز برای این پروژه از سفره های زیرزمینی تامین نمی شود بلکه آب تصفیه شده فاضلاب شهر پرند در این واحدها بکار گرفته می شود.
علی آبادی گفت: با راه اندازی کامل بخش بخار نیروگاه پرند، در مجموع 480 مگاوات به ظرفیت تولید برق در مجاورت تهران و منطقه محروم اسلامشهر اضافه می شود.
وی گفت: علاوه بر این دو مزیت، با تبدیل نیروگاه پرند به سیکل ترکیبی بازدهی این نیروگاه از 33 درصد به 50 درصد افزایش می یابد.
مدیر عامل مپنا میانگین بازدهمی نیروگاه های کشور را 37 درصد ذکر کرد و اظهار داشت: باید برای واحدهای گازی، سیکل بخار و برای واحدهای بخاری، سیکل گاز را ایجاد کنیم تا به این ترتیب میانگین بازدهی نیروگاه های کشور را به مرز 50 درصد برسانیم.

** نگذاریم بازارهای برق کشور به دست دیگران بیافتد
مدیر عامل مپنا در بخش دیگری از سخنان خود بر صادرات برق تاکید کرد و گفت: حدود 20 هزار مگاوات برق با سوخت گازوئیل و زغال سنگ در منطقه ما تولید می شود که ما می توانیم همه این نیاز را با سوخت نسبتا پاک گازی تولید و تامین کنیم.
وی ادامه داد: ما هم ظرفیت صنعتی و هم گاز داریم که باید این گاز را به برق تبدیل و صادر کنیم.
علی آبادی تصریح کرد: «امروز با همسایگان مبادلات برق داریم و باید این مبادلات را افزایش دهیم؛ مطلقا نباید بگذاریم این بازار به دست دیگران بیافتد؛ این خطای بزرگی است؛ باید این را حفظ کنیم».
وی افزود: ایران امتیازاتی ویژه در این زمینه دارد؛ موقعیت جغرافیایی، وجود خط لوله گاز و خط انتقال برق در سراسر کشور از جمله امتیازاتی است که با استفاده از آنها، می تواند برق را با قیمت مناسب تولید و به کشورهایی از جمله عراق، افغانستان و پاکستان صادر کنیم.
با توجه به افزایش مصرف برق در روزهای گرم تابستان، صادرات برق کشور در هفته های گذشته به صفر رسید.
این امر، واکنش عراق به عنوان یکی از واردکنندگان برق از ایران را به دنبال داشت.
رسانه های عراقی نقل کردند که حیدر العبادی نخست وزیر این کشور، به «قاسم الفهداوی» وزیر برق عراق دستور داد تا برای مذاکره درباره واردات برق از عربستان راهی این کشور شود.
رضا اردکانیان وزیر نیرو در پاسخ به این واکنش ها اعلام کرد: هر قرارداد و موافقتنامه مبادله انرژی، چارچوب ها و الزماتی دارد، از جمله اینکه کشور صادرکننده در مواقعی که خود نیاز شدیدی دارد ابتدا به تامین آن بپردازد.
وی افزود: قطع کردن برق صادراتی به عراق طبق توافقنامه و قرارداد بوده و در شرایطی که در کشور نیازی شدید به برق داریم، اولویت با تامین نیازهای داخل کشور باشد.
«همایون حائری» معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی نیز هفته گذشته میزان بدهی عراق بابت واردات برق از ایران را یک میلیارد دلار اعلام کرد.

** فاز نخست نیروگاه «رمیله» در آستانه اتمام
مدیر عامل مپنا در مورد پروه احداث نیروگاه «رمیله» در بصره عراق نیز گفت: فاز نخست این پروژه در آستانه اتمام است؛ این در حالی است که تاکنون ریالی از صندوق توسعه ملی برای این صادرات استراتژیک دریافت نکرده ایم.
وی با اشاره به اینکه پروه احداث نیروگاه «رمیله» درآمد خوبی را نصیب ما و منابع خوبی را نصیب مردم عراق می کند، گفت: این پروژه در دست اجراست اما برای سرعت بیشتر به حمایت های صندوق توسعه ملی نیازمند است.
 قرارداد 2.5 میلیارد دلاری احداث نیروگاه سه هزار مگاواتی سیکل ترکیبی رمیله بصره در سال 1394 توسط شرکت مپنا به امضا رسید؛ این نیروگاه حدود 20 درصد ظرفیت برق کشور عراق را افزایش می‌دهد.
احداث پروژه رمیله، بزرگترین قرارداد تاریخ صادرات خدمات فنی و مهندسی کشور محسوب می شود که به گفته مدیر عامل مپنا، حداقل برای 2 هزار نفر در دو کشور ایران و عراق ایجاد شغل می‌کند.