
به گزارش ایران اکونومیست؛ هوشنگ جزی روز یکشنبه در حاشیه نشست هماهنگی اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوان داری سال 97 در کرج، افزود: امسال یکی از اولویت های کشور موضوع آبخیزداری هست که به همین منظور برای نخستین بار اعتبار خوبی برای آن در نظر گرفته شده است.
وی با بیان اینکه اجرای طرح های موفق آبخیزداری نیازمند یک برنامه ریزی با طراحی مناسب است، اظهار داشت: باید در این برنامه ریزی ها برای هر کدام از حوزه های آبخیز کشور اقدامات مورد نیاز سنجیده شود و اعتبارات مربوطه متناسب با بحران های آبخیزداری در هر حوزه و استان اختصاص می یابد.
جزی نشست امروز را به منظور جمع بندی و بررسی طرح های معاونت های آبخیزداری استان ها عنوان کرد و گفت: پس از این نشست 2 روزه و بررسی طرح ها، آن ها را مصوب و برای اجرا به استان ها ابلاغ می کنیم.
وی با اشاره به اینکه در سطح کشور حدود 602 حوزه آبخیز وجود دارد که این طرح ها در آن ها به اجرا در می آید، افزود: در این حوزه ها نزدیک به 45 نوع عملیات آبخیزداری انجام خواهد شد که از جمله این طرح ها می توان به فعالیت های بیولوژیک از جمله بذرپاشی، کپه کاری، حفاظت و قرق، کنترل فرسایش رسوب سنگ و ملات و ساخت سدهای گابیونی و سدهای کوتاه اشاره کرد.
مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری، تنوع عملیاتی در حوزه آبخیزداری را بسیار زیاد عنوان کرد و اظهارداشت: برای ارایه اعتبارات به استان ها 7 شاخص تعیین شده که یکی از این آنها میزان و شدت خشکسالی در 20 سال گذشته در استان ها و همچنین میزان فرسایش خاک و افزایش رسوب در پشت سدها است.
وی با بیان اینکه اکنون میزان فرسایش و میزان رسوب در سدها زیاد است و نباید به جای آب، خاک در سدها بریزیم، اضافه کرد: همچنین جمعیت وابسته به منابع آبی همچون جمعیت وابسته به اراضی کشاورزی نیز یکی دیگر از شاخص ها است و در این شاخص جمعیت شهرها همچون شهر تهران به عنوان امتیاز محسوب نمی شود.
جزی همچنین تعداد دشت های بحرانی در هر استان را بعنوان شاخصی دیگر برشمرد و گفت: در سطح کشور حدود 86 دشت بحرانی وجود دارد که برداشت آب از آن ممنوع می باشد و در اختصاص اعتبار باید طرح های مورد نظر برای ارتقای آب های زیرزمینی در دشت های بحرانی دیده شود.
وی از دیگر شاخص ها را در بخش سیلاب دانست و افزود: ارایه طرح از سوی استان ها برای کنترل سیل و کمک به نفوذ آب در زمین، کاهش تبخیر و بهره برداری مناسب آب برای استفاده درست و منظم در حوزه ها از دیگر شاخص ها می باشد.
جزی، بیشترین بحران ها برای دریافت اعتبارات را در استان هایی همچون کرمان، خراساس رضوی، سیستان و بلوچستان، اصفهان و یزد برشمرد و اظهار داشت: البرز نیز جزو استان هایی است که دشت های بحرانی در آن رو به ازدیاد بوده و در بخش سیل نیز خسارت هایی زیادی در آن داشته ایم که البرز در این دو شاخص امتیاز بیشتری می گیرد.
وی با بیان اینکه در کشور بیش از 9 میلیارد مترمکعب افت سفره های زیرزمینی داریم که با تراز منفی روبرو هستیم، اظهار امیدواری کرد که این تراز منفی با اقدامات آبخیزداری مورد پسند مردم و مسئولان و با عنوان کارهای کم هزینه و با اثرات زیاد نسبت به یک سد بزرگ کمکی به کشور شود.
مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری گفت: امسال اولین سال است که بودجه خوبی به این امر اختصاص داده شده و اگر منابع مالی کافی در اختیار آبخیزداری قرار دهند، این اقدامات می تواند به رفع مسایل و بحران های کشور کمک کند.
وی افزود: آبخیزداری نباید خودش را در یک نقطه متمرکز کند و باید حوزه عملیاتش گسترش پیدا کند زیرا فعالیت های آبخیزداری می تواند مناطق زیادی را تحت تاثیر خود قرار دهد.
وی اضافه کرد: اثرات فعالیت های آبخیزداری در حوزه آبخیز که به صورت کارگاهی انجام می شود، پخش می شود و این در حالی است که هزینه های کلان ندارد به طوریکه هزینه فعالیت های آبخیزداری معادل 5 برابر آن فایده در بردارد.
جزی، افزود: کشور ما نزدیک به سه برابر جهان تبخیر و یک سوم جهان بارندگی دارد که این مهم لزوم ذخیره آب موجود در سفره های زیرزمینی و نگهداری آن در خاک را افزایش داده که نیازمند مدیریت آب است.
این مسئول اضافه کرد: سدسازی های زیاد علاوه بر اینکه رژیم رودخانه ها را به هم می زند و حق آبه های زیست محیطی را کم می کند می تواند روی بحث تبخیر اثرگذار باشد و از سوی دیگر اقدامات آبخیزداری برای اینکه می تواند مقدار آب زیادی را در یک گوشه جمع کرده و فرصت نفوذ آب را در زمین فراهم کند، می تواند در شرایط خشکسالی کمک موثری باشد.
نشست معاونین آبخیزداری ادارات کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان های سراسر کشور به مدت دو روز در مرکز آموزشی دکتر جوانشیر سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور واقع در کرج ادامه دارد.