خمیر دندانهای سفیدكننده
همه خمیر دندانها لكههای روی سطح دندان را از بین میبرند؛ زیرا حاوی مواد ساینده خفیفی هستند. بعضی از خمیر دندانهای سفیدكننده حاوی مواد و عوامل شیمیایی بیشتری هستند كه لكههای اضافی و بیشتری را از روی دندانها پاك كرده و آنها را پولیش میكنند. خمیر دندانها فقط لكههای سطحی دندان را از بین میبرند، در صورتی كه خمیر دندانهای سفیدكننده حاوی پراكساید یا پراكساید هیدروژن هستند و لكههای عمیقتر را نیز از بین میبرند و رنگ دندانها را سفید میكنند. خمیر دندانهای سفیدكننده فقط دندانها را یك درجه روشن میكنند؛ در صورتی كه دندانپزشك میتواند دندانها را 3 تا 8 برابر سفید كند.
نوارها و ژلهای سفیدكننده
ژلهای سفیدكننده دندان حاوی پراكساید هستند و با یك برس كوچك بهطور مستقیم روی سطح دندانها كشیده میشوند و باید روزی دو بار به مدت 14 روز از آنها استفاده كرد. نتایج اولیه در عرض چند روز قابل مشاهده است و نتیجه نهایی بعد از 14 روز حاصل خواهد شد. نوارهای سفیدكننده دندان، نوارهای نامرئی و بسیار نازكی هستند كه با یك لایه از ژل سفیدكننده پراكساید پوشیده شدهاند و باید روزی دو بار به مدت 30 دقیقه (در 14 روز) استفاده شوند. سفیدی دندانها بعد از این 14 روز، در صورتیكه روزانه مسواك زدن را فراموش نكنید، تا چهار ماه ثابت خواهد بود.
شستشو دهندههای سفیدكننده
این نوع از سفیدكنندههای دندان مثل شستشو دهندههای دیگر موجب از بین رفتن بوی بد دهان و بیماریهای لثه و جرم دندان میشوند و علاوه بر آن، حاوی پراكسید هیدروژن نیز هستند كه دندانها را سفید میكنند. تولیدكنندگان آن معتقدند بعد از 12 هفته میتوان نتایج استفاده از آنرا مشاهده كرد؛ فقط كافی است روزی دو بار به مدت یك دقیقه قبل از مسواك زدن داخل دهان غرغره شوند؛ اما برخی از پژوهشگران معتقدند كه تأثیر آن به اندازه سایر محصولات نیست؛ زیرا فقط مدت اندكی با دندانها در تماس هستند (چیزی حدود 2 الی 5 دقیقه كه در مقایسه با نوارهای سفیدكننده كه بیش از 30 دقیقه روی دندانها میمانند، زمان بسیار اندكی است).
پوشش و قالب سفیدكننده دندان
این قالبها حاوی پراكسید هستند كه معمولاً بیمار باید دو ساعت در شبانهروز به مدت چهار هفته یا بیشتر آنرا روی دندانهای خود قرار دهد. البته این زمان به میزان تغییر رنگ دندانها و درجه سفیدی مورد علاقه دندانها بستگی دارد. سفید شدن دندانها با هر یك از روشهای ذكر شده، دائمی نخواهد بود و با خوردن غذاها و میوههای رنگی و عدم مراقبت از دندانها دوباره روبه زردی خواهد رفت (با پرهیز از خوردن و نوشیدن مایعات و غذاهایی كه موجب لكهدار شدن دندانها میشود، ممكن است سفیدی دندان تایك سال حفظ شود). درجه سفیدی دندان از فردی به فرد دیگر فرق دارد و این تفاوت ناشی از تفاوت در رنگ و جنس دندانها، نوع سفیدكننده و مدت زمان استفاده از آنهاست.
عوارض جانبی
گاه سفید كردن دندانها عوارض جانبی به همراه خواهد داشت كه این عوارض عبارتند از: حساسیت موقت دندانها و سوزش خفیف بافت نرم دهان؛ به خصوص لثهها. این حالت اغلب در مراحل اولیه سفید كردن دندانها ایجاد میشود، ولی موقتی است و ظرف یك الی 3 روز برطرف خواهد شد. با رعایت نكات زیر میتوانید حساسیت را كاهش و آنرا از بین ببرید: استفاده كمتر از قالب سفیدكننده دهان: میتوانید به جای دو مرحله یك ساعته، دو مرحله 30 دقیقهای از این قالبها استفاده كنید. دو الی سه روز سفید كردن دندان را متوقف كرده و اجازه دهید دندانها با شرایط جدید وفق پیدا كند. از دندانپزشك خود بخواهید از مواد سفیدكننده حاوی فلوراید استفاده كند. از خمیر دندانهای مخصوص دندانهای حساس استفاده كنید. این خمیر دندانها حاوی نیترات پتاسیم هستند و اعصاب دندان را تسكین میدهند. اگر هنگام استفاده از سفیدكنندهها متوجه شدید حساسیت دندانهایتان به شدت افزایش یافته یا رنگ لثهها تغییر كرده است و دندان هنگام خوردن غذاهای سرد یا گرم واكنش نشان میدهد، حتماً با یك دندانپزشك مشورت كنید.
تفاوت سفید كردن دندانها در خانه با دندانپزشكی
تفاوتهای بسیاری میان این دو روش وجود دارد كه عبارتند از:
قدرت سفیدكننده: سفیدكنندههایی كه در منزل استفاده میشوند، به نسبت سفیدكنندههای دندانپزشكی قدرت كمتری دارند و تقریباً حاوی 10 درصد پراكساید هستند كه معادل 3 الی 22 درصد پراكسید هیدروژن است. ولی سفیدكنندههایی كه در دندانپزشكی استفاده میشوند، حاوی غلظتهای مختلف پراكسید هیدروژن از 15 الی 43 درصد میباشند.
پوشش سفیدكننده: معمولاً پوششها و قالبهایی كه توسط افراد بدون نسخه پزشك از داروخانه تهیه میشود، دقیقاً مناسب و سایز دندان نیستند و گاه حتی با لثه و بافت آن تماس پیدا میكنند كه خود مشكلاتی به همراه خواهد داشت؛ ولی زمانی كه این قالبها توسط دندانپزشك با توجه به سایز دهان و دندانها بهطور اختصاصی ساخته میشوند، تماس ژل سفیدكننده با دندانها بیشتر خواهد بود و بهدلیل سایز دقیق مانع از تحریك لثهها خواهد شد و عامل سفیدكننده بهطور مستقیم با دندانها تماس خواهد داشت.
اقدامات حفاظتی اضافی: در دندانپزشكی، پزشك از یك ژل و یا لاستیك به صورت سِپَر روی لثهها استفاده میكند و به این ترتیب قبل از شروع درمان لثهها را كاملاً پوشش داده و از آنها محافظت میكند؛ در صورتی كه در خانه، لثهها بهطور كامل از عوارض احتمالی محافظت نخواهد شد.
هزینه: هزینه سفیدكردن دندانها در خانه به نسبت مطب بسیار ارزانتر است.
نظارت: دندانپزشك با معاینه دندانها و بررسی تاریخچه پزشكی دندانهای بیمار در مییابد كه چه چیزی موجب تغییر رنگ دندانها شده است و با توجه به این موضوع و وسعت این تغییر رنگ، درمان مناسب را انتخاب میكند. بهطور كلی میتوان گفت در خانه هیچ نظارتی روی دندانها صورت نمیگیرد؛ ولی در دندانپزشكی، پزشك روی سلامت لثه و دندانها نظارت خواهد داشت.
سفید كردن دندانها در بعضی شرایط اصلاً مناسب نیست و یا با موفقیت كمتری همراه است. این شرایط عبارتند از:
سن و مسائل مربوط به بارداری: سفید كردن دندانها برای افراد زیر 16 سال توصیه نمیشود؛ زیرا عصب دندان آنها با افزایش سن، رشد خواهد كرد. سفید كردن دندانها در این
شرایط موجب تحریك و حساس شدن آنها میشود. همچنین سفید كردن دندانها در زنان باردار و شیرده نیز توصیه نمیشود.
دندانهای حساس: افرادی كه دارای دندانها یا لثههای حساس هستند و یا لثههای آنها به هر دلیلی بیمار است، باید قبل از تصمیم به سفید كردن دندانها با پزشك مشورت كنند. افرادی كه به پراكسید (عامل سفیدكننده) نیز حساسیت دارند، نباید از این محصولات برای سفید كردن دندانها استفاده كنند.
لثههای ناسالم، دندانهای كرم خورده، ریشهها (دندانهای خراب شده و به ریشه رسیده): قبل از سفید كردن دندانها باید تمامی مشكلات آنها برطرف و دندانهای خراب را درمان كرد؛ در غیر این صورت مواد سفیدكننده به درون حفرههای دهان راه یافته و شرایط را بدتر میكنند و موجب پوسیدگی بیشتر میشوند. استفاده از سفیدكننده بر روی ریشهها نیز بیفایده خواهد بود؛ زیرا ریشهها فاقد لایه مینای دندان هستند. توجه داشته باشید دندانهایی كه با مواد و كامپوزیت پر شدهاند، سفید نمیشوند و رنگ طبیعی این مواد تغییر نخواهد كرد. انتظارات غیر واقعی افراد از سفید كردن دندانها هیچ گاه برآورده نخواهد شد و مثلاً هیچگاه دندانهای شما آنقدر سفید نخواهد شد كه سفیدی آن خیره كننده باشد. افراد سیگاری نیز هیچگاه به نتیجه دلخواه نخواهند رسید؛ مگر اینكه سیگار را ترك كنند. دندانهای زرد، پاسخ خوبی به سفید كردن داده و كاملاً سفید میشوند؛ ولی دندانهای قهوهای به نسبت دندانهای زرد، نتیجه كمتری میگیرند و دندانهای خاكستری و تیره با استفاده از مواد سفیدكننده هیچ تغییری نخواهند كرد. دندانهایی كه بهدلیل آنتیبیوتیك تتراسایكلین تغییر رنگ داده و خاكستری شدهاند، خیلی سخت رنگ آنها روشن خواهد شد و گاهی تا شش ماه طول میكشد.
منبع: دنیای سلامت