به گزارش ایران اکونومیست، دولت های یازدهم و دوازدهم «برنامه ملی بازآفرینی شهری» را با هدف پاسخ به چالش کیفیت زندگی و زیست پذیری شهرها در دستور کار قرار داده است. برنامه ای که برنامه در برگیرنده رویکرد و سیاستی جامع و یکپارچه برای هدایت روند رشد و توسعه شهرها در جهت پاسخگویی به چالش های برآمده از تغییرات و نیازهای نسل جدید است، به گونه ای که در نهایت ضمن پیشگری و حل مشکلات شهری به یک پیشرفت و بهبود پایدار کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و محیطی منجر شود.
در این ارتباط، برنامه ششم توسعه به وزارتخانه های راه و شهرسازی و کشور و همچنین شهرداری ها تکلیف کرده است که عملیات های احیا، بهسازی، نوسازی، مقاوم سازی و بازآفرینی سالانه در 270 محله از بافت های ناکارآمد میانی، تاریخی و سکونت گاه های غیررسمی اجرایی شود.
بر اساس این هدفگذاری ها، برنامه ملی بازآفرینی شهری تا پایان برنامه ششم توسعه مساحتی حدود 66 هزار هکتار با جمعیتی حدود 9 میلیون نفر را تحت پوشش خود قرار می دهد.
برای اجرای این طرح، حدود 123 هزار و 50 میلیارد تومان پیش بینی شده است که منابع این طرح از شهرداری ها، سرمایه گذاری بخش غیردولتی داخلی و خارجی و همچنین دستگاه های دولتی عضو ستاد ملی بازآفرینی شهری تامین می شود؛ به این ترتیب که شهرداری ها 37 هزار میلیارد تومان و دستگاه های دولتی عضو ستاد ملی بازآفرینی شهری 38 هزار و 500 میلیارد تومان از منابع مورد نیاز را تامین می کنند و 48 هزار میلیارد تومان نیز از محل سرمایه گذاری های بخش غیردولتی تامین خواهد شد.
** اهداف کمی برنامه های بازآفرینی
بر اساس برنامه های بازآفرینی، امکانات و خدمات روبنایی در مقیاس شهری و محله ای 39.6 میلیون متر مربع توسعه پیدا خواهد کرد و فضاهای شهری و محله ای به میزان 82.5 میلیون متر مربع بهسازی می شود.
در این ارتباط، به منظور ارتقای توانمندی های اقتصادی، ظرفیت سازی های اجتماعی و نهادی، 6 هزار و 600 فعالیت با سه هزار و 500 میلیارد ریال مورد توجه قرار گرفته است.
در این طرح عملیات بهسازی، مقاوم سازی و نوسازی 500 هزار واحد مسکونی با 480 هزار میلیارد ریال در دستور کار قرار گرفته است.
** آخرین وضعیت بافت های شهری کشور
هم اکنون یک هزار محله در 465 شهر با مساحتی حدود 55 هزار هکتار دارای بافت های ناکارآمد میانی است؛ 600 محله در 175 شهر و با مساحتی بیش از 24 هزار هکتار دارای بافت های تاریخی و همچنین یک هزار و 100 محله در 110 شهر با مساحتی حدود 61 هزار و 650 هکتار دارای سکونتگاه های غیر رسمی است.
بطور کلی، 2 هزار و 700 محله در 543 شهر جزو بافت های فرسوده شهری به حساب می آیند که این مناطق، شامل 141 هزار هکتار می شود و 18 درصد مساحت شهری را در بر می گیرد و همچنین در حال حاضر 19 میلیون نفر در بافت های فرسوده شهری زندگی می کنند که 30 درصد جمعیت شهری کشور را شامل می شود.
این بافت های فرسوده، قابلیت زیست پذیری و کیفیت زندگی در شهرها را کاهش داده و منجر به «فقر شهری»، «گسترش آسیب های اجتماعی»، «بحران ایمنی و تاب آوری پایین در برابر بلایا»، «افت منزلت مکانی و بحران هویت»، «ناکارآمدی نظام جابجایی» و همچنین «بحران های زیست محیطی» شده است.
در سی و نهمین نشست ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار که اواسط بهمن ماه سال جاری در وزارت راه و شهرسازی و به ریاست حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران برگزار شد، برنامه ملی بازآفرینی شهری همزمان در چند استان آغاز شد.
رئیس جمهوری در این نشست ضمن صدور دستور آغاز اجرای طرح ملی بازآفرینی شهری امید در چند استان، گزارش عملکرد ستاد ملی بازآفرینی شهری و کارگروه‌های زیرمجموعه را نیز مورد بررسی قرار داد تا اجرای این برنامه شهری با سرعت بیشتری دنبال شود.
دکتر حسن روحانی با بیان این که اولین هدف در اجرای این طرح، جان مردم و سلامت آنان اصل است، گفت: زلزله کرمانشاه به ما اعلام کرد که باید به فکر سکونتگاه های مردم باشیم و برای این کار باید طراحی کنیم که مردمی که در بافت فرسوده زندگی می کنند با شرایط آسان به یک خانه امن برسند.
رییس جمهوری گفت: باید به این افراد برای بازسازی امتیازاتی بدهیم و راه اساسی این است که اگر محله ای بافت فرسوده و قدیمی دارد به بافت پایدار و سالم و کم مصرف تبدیل شود.
بازآفرینی شهری سیاستی جامع و یکپارچه برای حل مشکلات شهرها است به نحوی که منجر به ارتقای شاخص‌های زیست‌پذیری و کیفیت زندگی شهروندان می شود.
از سوی دیگر اجرای این طرح که در برگیرنده شبکه ای از اقدامات و برنامه های مختلف و در مسیر اهداف توسعه پایدار محسوب می شود، رویکردی همه‌جانبه، مشارکتی، فرایند مبنا، راهبردی، اجتماع محور و برنامه های بازآفرینی است که در تمامی سطوح، مشارکت حداکثری بویژه مردم را به همراه دارد.
