پنجشنبه ۲۲ آذر ۱۴۰۳ - 2024 December 12 - ۹ جمادی الثانی ۱۴۴۶
۱۶ بهمن ۱۳۹۶ - ۱۸:۲۸

تکالیف و وظایف صاحبان مشاغل در قبال قانون مالیات‌ها

مالیات به زبان ساده وجوهی است که دولـت بـرای تـامین هزینـه هـای خـود از اشـخاص دریافـت می کند، به بیان دیگر مالیات مبلغی است که دولت بر اساس قـانون و بـه منظـور تقویـت عمـومی حکومت و تامین مخارج عامه از اشخاص، شرکت ها و موسسات دریافت می کند.
کد خبر: ۲۰۰۵۸۵
به گزارش ایران اکونومیست؛ در بسیاری از کشورها شهروندان در مقابل حقوق و خدماتی که از دولت دریافت می کنند وظایفی را هم برعهده دارند که پرداخت مالیات بعنوان تامین کننده منابع مالی خدمات دولتی یکی از اصلی ترین آنها محسوب می شود.

البته این رویه و روش معقول از قدیم در کشور ما بدلیل اتکا و وابستگی به درآمدهای نفتی کمتر مورد توجه بوده، اما خوشبختانه وصول مالیات طی دهه های اخیر مورد تاکید دولتمردان و کارشناسان اقتصادی قرار گرفته بطوریکه حتی این موضوع را می توان در رفتار اقتصادی مردم هم مشاهده نمود نمونه بارز آن را می توان ارائه اظهارنامه های مالیاتی در سالهای اخیر عنوان نمود.

مالیاتها به دو نوع مستقیم و غیرمستقیم قابل تفکیک می باشد که مهمترین مالیات غیرمستقیم مالیات بر ارزش افزوده می باشد.

تقسیم بندی مالیات ها به مالیات های مستقیم و غیر مسـتقیم عمـده تـرین نـوع طبقـه بنـدی در آمارهای دولتی در سطح بین المللی است که مالیات مستقیم دامنه وسیع تـری نسـبت بـه مالیـات غیر مستقیم دارد.

مالیاتهای مستقیم، مالیاتهایی هستند که از مودیان در هنگام تحصیل درآمد یا دارایی اخذ می شود.

 براساس قانون، مالیاتهای مستقیم دارای دو بخش اصلی مالیات بر دارایی و مالیات بر درآمد می باشد.

 مالیات بر دارایی از مالیات بر ارث و حق تمبر تشکیل می شود. مالیات بر درآمد شامل: مالیات بر درآمد املاک، مالیات بر درآمد کشاورزی، مالیات بر درآمد حقوق، مالیات بر درآمد مشاغل، مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی، مالیات بر درآمد اتفاقی می باشد.

نظر به اینکه طیف وسیعی از مودیان شامل صاحبان مشاغل می باشند از اینرو کوشش خواهد شد وظایف این دسته از مودیان قبل از هر گروه دیگر مورد بررسی قرار گیرد.

تکالیف و وظایف صاحبان مشاغل
در قانون مالیاتهای مستقیم وظایف و تکالیف متعددی برای صاحبان مشاغل پیش بینی شده است که در ذیل به اهم آنها اشاره می شود.

1-نگهداری اسناد و مدارک
صاحبان مشاغل موضوع این فصل موظف‌اند دفاتر و یا اسناد و مدارک حسب مورد را که با رعایت اصول و ضوابط مربوط ازجمله اصول و ضوابط مربوط به تنظیم دفاتر تجاری موضوع قانون تجارت در خصوص تجار تنظیم می‌گردد برای تشخیص درآمد مشمول مالیات، نگهداری و اظهارنامه مالیاتی خود را بر اساس آن‌ها تنظیم کنند.
آیین‌نامه اجرائی مربوط به نوع دفاتر، اسناد و مدارک و روش‌های نگهداری آن‌ها اعم از ماشینی (مکانیزه) و دستی و نمونه اظهارنامه مالیاتی با توجه به نوع و حجم فعالیت حسب مورد برای فعالان اقتصادی و نیز نحوه ارائه آن‌ها برای رسیدگی و تشخیص درآمد مشمول مالیات ابلاغ گردیده است.

2-مهلت ارائه اظهارنامه مالیاتی مشاغل
صاحبان مشاغل مکلف اند اظهارنامه مالیاتی مربوط به فعالیتهای شغلی خود را در یک سال مالیاتی برای هر واحد شغلی یا برای هر محل جداگانه طبق نمونه ای که وسیله سازمان امور مالیاتی کشور تهیه خواهد شد، تنظیم و تا آخر خرداد ماه سال بعد به اداره امور مالیاتی محل شغل خود تسلیم و مالیات متعلق را به نرخ مذکور در ماده 131 قانون مذکور پرداخت نمایند.

همچنین سازمان امور مالیاتی کشور می‌تواند برخی از مشاغل یا گروه‌هایی از آنان را که میزان فروش کالا و خدمات سالانه آن‌ها حداکثر ده برابر معافیت موضوع ماده (84) این قانون باشد از انجام بخشی از تکالیف از قبیل نگهداری اسناد و مدارک موضوع این قانون و ارائه اظهارنامه مالیاتی معاف کند و مالیات مودیان مذکور را به‌صورت مقطوع تعیین و وصول نماید. در مواردی که مودی کمتر از یک سال مالی به فعالیت اشتغال داشته باشد مالیات متعلق نسبت به مدت اشتغال محاسبه و وصول می‌شود.

حکم این تبصره مانع از رسیدگی به اظهارنامه‌های مالیاتی تسلیم‌شده در موعد مقرر نخواهد بود. (ماده 100 و تبصره آن)
ضمنا در مضاربه، عامل (مضارب) مکلف است در موقع تسلیم اظهارنامه علاوه بر پرداخت مالیات خود مالیات درآمد سهم صاحب سرمایه را بدون رعایت معافیت ماده (101) قانون مالیاتها کسر و به عنوان مالیات علی الحساب صاحب سرمایه به حساب مالیاتی واریز و رسید آن را به اداره امور مالیاتی ذیربط و صاحب سرمایه ارائه نماید. چنانچه صاحب سرمایه بانک باشد تکلیف کسر و مالیات صاحب سرمایه از عامل یا مضارب ساقط است. (ماده 102 و تبصره آن)

3-مهلت قانونی اعلام شروع فعالیت
صاحبان مشاغل مکلفند ظرف چهارماه از تاریخ شروع فعالیت مراتب را کتبا به اداره امور مالیاتی محل اعلام نمایند. در صورتیکه صاحبان مشاغل از انجام این تکلیف در مهلت مقرر خودداری نمایند مشمول جریمه ای معادل ده درصد (10%) مالیات قطعی و نیز موجب محرومیت از کلیه تسهیلات و معافیتهای مالیاتی تا تاریخ شناسایی توسط اداره امور مالیاتی خواهد بود. این حکم در مورد صاحبان مشاغلی که برای آنها از طرف مراجع ذیربط پروانه یا مجوز فعالیت صادر گردیده است، نخواهد بود. (تبصره 3 ماده 177)

4-ثبت نام در نظام مالیاتی و صدور صورتحساب
اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع ماده (169) که حسب اعلام سازمان امور مالیاتی کشور موظف به ثبت‌نام در نظام مالیاتی می‌شوند، مکلف‌اند برای انجام معاملات خود صورتحساب صادر و شماره اقتصادی خود و طرف معامله را در صورتحساب‌ها، قراردادها و سایر اسناد مشابه درج و فهرست معاملات خود را به سازمان مذکور ارائه کنند.

عدم صدور صورتحساب یا عدم درج شماره اقتصادی خود و طرف معامله یا استفاده از شماره اقتصادی خود برای دیگران و یا استفاده از شماره اقتصادی دیگران برای معاملات خود، حسب‌مورد مشمول جریمه‌ای معادل دو درصد مبلغ مورد معامله می‌شود. همچنین عدم ارائه فهرست معاملات انجام شده به سازمان امور مالیاتی کشور از طریق روش‌هایی که تعیین می‌شود مشمول جریمه‌ای معادل یک‌درصد معاملاتی که فهرست آن‌ها ارائه نشده است، می‌باشد.
آخرین اخبار