به گزارش ایران اکونومیست؛ در سی‌وششمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به رسم هر ساله جشنواره برای ۳ تن از پیشکسوتان این حوزه احمد دامود، هوشنگ آزادی‌ور و جمشید خانیان مراسم تقدیر و بزرگداشتی برگزار خواهد شد، به همین مناسبت مروری کوتاه بر فعالیت‌ها و کارنامه هنری آنان خواهیم داشت.
احمد دامود
احمد دامود متولد ۱۳۱۸ در شهر تهران است. در کارنامه هنری او فعالیت‌هایی چون کارگردانی، بازیگری، پژوهشگری، مترجمی و تدریس در دانشگاه دیده می‌شود.
این هنرمند اولین دوره آموزشی هنرهای دراماتیک به سرپرستی مهدی فروغ را گذراند، دانش آموخته کارشناسی روانشناسی از دانشگاه تبریز، دارای مدرک کارشناسی ارشد ارتباطات جمعی سینما و تلویزیون از دانشگاه کلمبیا آمریکا و کارشناسی ارشد آموزش تئاتر از دانشگاه لوبولا آمریکا، شرکت در دوره‌های آموزشی کلاس‌های اسکویی (۱۳۴۱ تا ۱۳۳۷)، سرپرستی و اداره کلاس‌های گروه آناهیتا، عضو انجمن درام واشنگتن (۱۹۸۳)، فعالیت در موسسه تئاتری آرنا استیج (Arena Stage)، مهمترین موسسه تئاتری شرق آمریکا بعد از برادوی، عضو هیأت داوران اولین دوره فستیوال بین‌المللی فیلم رزباد واشنگتن (۱۹۹۱)، مدرس کالج (atrayer) در واشنگتن را در کارنامه هنری خود دارد.
او همچنین عضو هیأت علمی دانشگاه فارابی قبل از انقلاب و معاون دانشگاه فارابی بعد از انقلاب، عضو سابق هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، انتخاب شده به عنوان بهترین پژوهشگر و مولف از سوی کانون ملی منتقدان تئاتر ایران (۱۳۸۳)، استاد برگزیده از سوی گروه‌های تئاتر دانشگاه‌های تهران در روز جهانی تئاتر (۱۳۸۵)، نویسنده کتاب‌های «بازیگری و پرفورمنس آرت»، «اصول کارگردانی تئاتر»، «بازیگری متد» و مترجم کتاب‌های «تکنیک بازیگری»، «بازیگر حرفه‌ای»، «کار عملی بازیگر»، «درباره کارگردانی فیلم» بوده است.
دامود تجربه کارگردانی نمایش‌های صحنه‌ای در واشنگتن به نام‌های «در ساحل»، «چهارمی»، «انکار»، «کلاف سردرگم»، «گمشدگان»، «آدم‌ها و چیز»، «چهار صندوق»، «گیدوکلونا»، «باغ وحش شیشه‌ای» را داشته و همچنین بازیگر نمایش‌های «هیاهوی بسیار برای هیچ»، «تراموایی به نام هوس»، «خانه عروسک»، «روباه‌های کوچک»، «طبقه ششم»، «کالسکه زرین و اینس مندو» و بازیگر مجموعه‌های تلویزیونی «معمای یک قتل»، «و «با من بمان»، بازیگر فیلم‌های سینمایی «باد و شقایق»، «تنگنا»، «سینما سینما است» و «لژیون»، کارگردان فیلم‌های مستند «تولدی دیگر» و «به صلیب کشیدن»، بازیگر نمایش تلویزیونی «استنطاق» بوده است.
***************************
جمشید خانیان
جمشید خانیان داستان‌نویس و نمایشنامه‌نویس آبادانی در سال ۱۳۴۰ متولد شد. وی نوشتن را به طور جدی از دهه ۱۳۶۰ آغاز کرد و در این مدت فقط داستان کوتاه بزرگسال می‌نوشت که حاصل آن مجموعه داستانی است با نام «همیشه، همین وقت، همین بازی» که نامزد نهایی جایزه گردون شد.
او در کنار داستان‌نویسی به شکل جدی و مستمر نمایشنامه نیز می‌نوشت که نمایشنامه‌های «یک نیمروز در اتاق بازجویی» و «پرگار» از جمله آثار خانیان در همین دوران است که همگی بارها روی صحنه‌های تئاتر کشور به اجرا درآمدند.
خانیان در دهه هفتاد و آغاز دهه هشتاد «بازی روی خطوط ممنوع» و «خداحافظ همفری بوگارت» را در حوزه داستان و «در جستجوی متن» و «از زمینه تا درون‌مایه» را در زمینه نقد و بررسی چندین داستان، منتشر کرد.
در همین سال‌ها به نویسندگی، نقد و پژوهش در حوزه ادبیات کودک و نوجوان با نگارش رمان کوتاه «کودکی‌های زمین» روی آورد. از دیگر آثار او در حوزه کودک و نوجوان می‌توان به کتاب‌های «شب گربه‌های چشم سفید»، «کوسه ماهی»، «لاک‌پشت فیلی» اشاره کرد. تعدادی از آثار نمایشی او مانند «روی نی‌بندی»، «اسماعیل اسماعیل»، «دهانی پر از کلاغ» و «تکرار» جزو نمایش‌هایی با بیشترین تعداد اجرا، در دو دهه اخیر به شمار می‌روند که توسط بسیاری از گروه‌های نمایشی سراسر کشور روی صحنه برده شد.
همچنین برخی از آثار داستانی خانیان مانند «پس یوسف من کجاست؟» و «پول» به زبان‌های انگلیسی، لهستانی و روسی ترجمه و چاپ شده و تعدادی نیز جزو منتخبین و برگزیده‌های بین‌المللی بوده‌اند. آثار برگزیده او جایزه ۲۰ سال ادبیات، جایزه کتاب فصل، جایزه کتاب سال (در گروه‌های مختلف انتخاب) و نیز برگزیده جایزه ربع قرن ادبیات دفاع مقدس در سه رشته پژوهش هنری، رمان نوجوان و نمایشنامه بوده است.
جمشید خانیان تاکنون بیش از ۴۰ عنوان کتاب در زمینه‌های مختلف ادبی منتشر کرده و علاوه بر نویسندگی به عنوان مدرس، کارشناس ادبی، منتقد و داور جشنواره‌های مختلف هنری و ادبی نیز فعالیت دارد.
***************************
هوشنگ آزادی ور
هوشنگ آزادی‌ور متولد ۱۳۲۱ در تهران، پس از گرفتن دیپلم در موسسه انتشارات فرانکلین به نسخه خوانی مشغول شد و در همانجا به کار ویراستاری پرداخت. پس از گذراندن دوره سربازی در مدرسه عالی تلویزیون و سینما (صداوسیما) پذیرفته و با گرفتن مدرک کاردانی در سازمان رادیووتلویزیون ایران استخدام شد و چند فیلم مستند از جمله «گل قالی»، «آندره مالرو و تمدن ایران»، «عید قربان» و «مهاجرین جنگ» را کارگردانی کرد.
او پس از چند سال برای آموزش شیوه تولید فیلم در استودیو، به فرانسه اعزام شد و بعد از یک سال به ایران بازگشت و پس از ساخت چند مستند دیگر برای صداوسیما، به کارگاه نمایش رفت و به عنوان دستیار آربی آوانسیان به کار تئاتر مشغول شد و دو نمایش را نیز کارگردانی کرد. بعد از مدتی، دوباره به صداوسیما بازگشت و از طریق این سازمان بورسیه تحصیلی در رشته سینما دریافت کرد و در دانشگاه «ییل» به تحصیل مشغول شد و موفق به دریافت مدرک کارشناسی ارشد فیلم‌سازی گردید. وی در میان سال‌ها رفت‌وآمد به ایران، اروپا و آمریکا چند مستند دیگر را نیز کارگردانی کرد، ولی همچنان در استخدام تلویزیون ملی ایران باقی ماند.
هوشنگ آزادی ور از دهه هفتاد شروع به ترجمه کتاب‌های «تاریخ تئاتر جهان» در سه جلد نوشته «اُسکار براکت» و «تاریخ سینمای جهان» در دو جلد نوشته «دیوید کوک» و چند نمایشنامه از جمله «شب جنایت‌کاران»، «رومئو و ژولیت»، «کورس» نوشته «نیکوس کازانتزاکیس» کرد و به تألیف کتاب‌هایی همچون «بدیهه‌سازی»، «شیوه بیان هنری در فرهنگ سنتی ایرانی و اسلامی» پرداخت.
این هنرمند همچنین در حوزه شعر دو مجمعه کتاب به نام‌های «پنج آواز برای ذوالجناح»، «هر قلبی که می‌طپد عاشق نیست، شاید فقط پمپ خون باشد» را منتشر کرده‌اند.
هوشنگ آزادی‌ور در طول سال‌ها فعالیت در نشریات مختلف، مقالات و نقدهای متعددی نوشته و ترجمه کرده است و علاوه بر آن در دانشگاه‌های هنر و معماری،هنرهای زیبا و اصفهان به تدریس دانشجویان مشغول بوده است.
