تقویت پیوندهای اقتصادی با آفریقا تاثیرگذاری کشورها را در روابط با ایران کاهش می دهد

به گزارش ایران اکونومیست ؛مهدی آقاجعفری در پایان سفر محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه به سه کشور آفریقای جنوبی، اوگاندا و نیجر در گفت و گو با خبرنگاران اعزامی در پاسخ به سوالی در خصوص واکنش آمریکایی ها به سفرهای رییس دستگاه دیپلماسی ایران به کشورهای مختلف و این که آنها برای ایجاد موانع به سرعت خود را به این کشورها می رسانند، اظهارکرد: آمریکا در هیچ زمانی اینگونه در جامعه جهانی منزوی نبوده است.

وی با بیان این که نزدیک ترین متحدین سنتی غربی آمریکا نیز نمی توانند در کنار ترامپ بایستند، افزود: ما بدون توجه به این مسائل و براساس منافع و مصالح مشترکی که با کشورهای جهان داریم، روابط و همکاری های خود را با این کشورها تعریف و تنظیم می کنیم.

دبیر ستاد آفریقای وزارت امور خارجه به جایگاه آفریقا در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران اشاره و تاکید کرد: روابط ما با آفریقا روابط جدیدی نیست، سابقه مناسبات ایران با اکثر این کشورها به بیش از ٣٠ سال می رسد.

آقاجعفری در عین حال خاطرنشان کرد: تقویت پیوندهای اقتصادی با کشورها بخصوص کشورهای آفریقایی می تواند میزان تاثیرگذاری دیگران را در روابط ما کاهش ‌دهد.

وی یادآور شد: مناسبات اقتصادی قوی، مناسبات سیاسی پایداری را ایجاد و به سایر ابعاد روابط نیزکمک می کند و این موضوع به صورت جدی در دستور کار وزارت امور خارجه در روابط با کشورهای آفریقایی قرار دارد.

مدیرکل آفریقای وزارت امور خارجه تاکید کرد: در دو سال اخیر و پس از لغو تحریم ها در این زمینه پیشرفت های بسیار خوبی با بیشتر کشورهای آفریقایی بوجود آمده و در یک سال گذشته حجم روابط ایران با برخی کشورها ١٠٠ درصد افزایش یافته و حتی به میزان بیش از دوره قبل از تحریم ها نیز رسیده است.

** سفر دکترروحانی به چند کشور آفریقایی در دستور کاراست
آقاجعفری درباره سفر رئیس جمهوری به آفریقا گفت که سفر دکتر روحانی به چند کشور آفریقایی در دستور کارروابط با این قاره قرار دارد . این سفر قرار بود اسفند ماه سال گذشته انجام شود که به امسال موکول شد.

وی ادامه داد: امیدواریم در فرصت مناسبی قبل از پایان سال این سفر انجام شود.

دبیرستاد آفریقای وزارت امور خارجه یادآور شد: برگزاری کمیسیون مشترک با کشورهایی که می تواند مقصد احتمالی سفر دکتر روحانی باشد پیش بینی شده است و این نشست ها در واقع به نوعی تمهید سفر رئیس جمهوری نیز محسوب می شود که برنامه ریزی آن انجام شده است.

**عدم شناخت دو طرف از یکدیگر؛ یکی از موانع بر سر راه توسعه روابط ایران و آفریقا
آقاجعفری در این گفت و گو همچنین به تشریح دستاوردهای سفر دوره ای وزیر امور خارجه به کشورهای آفریقای جنوبی، اوگاندا و نیجر پرداخت و گفت: این سومین سفر وزیر امور خارجه به آفریقا در چهار سال گذشته بود، اولین سفر در بهمن ٩٣ به چهار کشور شرق آفریقا و دومین سفر خرداد ٩٥ به چهار کشور غرب آفریقا انجام شد.

وی افزود: این سفر نیز به سه کشور آفریقای جنوبی، اوگاندا و نیجر در سه منطقه جنوب، شرق و غرب آفریقا بود و امیدواریم با توجه به نتایج خوب این سفر بتوانیم سفرهای دیگری را در مناطق دیگر این قاره برنامه ریزی کرده و این روند را ادامه دهیم.

دبیر ستاد آفریقای وزارت امور خارجه تاکید کرد: این قاره بعد از پیروزی انقلاب اسلامی همواره از جایگاه ویژه‌ای در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران برخوردار بوده است.

آقاجعفری یادآور شد: این سفر دارای یک سری ویژگی‌های خاص و شرایط ویژه داشت که آن را نسبت به دو سفر قبلی متمایز کرده است. نخست در سال اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال قرار داریم که تکلیف و ماموریت هایی در این چارچوب برای وزارت امور خارجه تعریف شده که محورهای اصلی آن در دو حوزه افزایش صادرات کالاها و صدور خدمات فنی مهندسی است .

وی ادامه داد: همچنین دکتر روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران در برنامه‌ دولت دوازدهم توسعه روابط اقتصادی با کشورهای جهان را به عنوان اولویت اول در سیاست خارجی دولت بیان کرده اند .

دبیر ستاد آفریقای وزارت امور خارجه یادآور شد: نکته سوم این که وزیر امور خارجه دیپلماسی اقتصادی را به عنوان یکی از دو ابراولویت برنامه‌های خود در دولت جدید اعلام کرده است.

آقاجعفری افزود: با توجه به این سه ویژگی و با مطالعه و همکاری دو بخش سیاسی و اقتصادی وزارت امور خارجه و با همکاری سازمان توسعه تجارت و اتاق بازرگانی یک هیات اقتصادی بسیار قوی شامل مجموعه‌ای از شرکت‌های بزرگ دولتی و بخش خصوصی در یک طیف گسترده از توانمندی های کشوردر حوزه های مختلف از فناوری های نو، جهاد دانشگاهی ، بنیاد مستضعفان و نفت و گاز و پتروشیمی و خودرو سازی، صنایع غذایی و لوازم خانگی متناسب با ظرفیت های کشورهای هدف تنظیم و در این سفردکتر ظریف را همراهی کردند.

وی یادآور شد: برای این مجموعه در هر سه کشورآفریقای جنوبی، اوگاندا و نیجر مجمع تجاری با حضور تجار و فعالان اقتصادی این کشورها برگزار شد و با توجه به توافق های انجام شده و رضایتمندی هیات اقتصادی به نظر می‌رسد که در این زمینه تارحد زیادی به اهداف این سفر دست یافته ایم.

مدیرکل آفریقای وزارت امور خارجه یادآور شد: در بخش اقتصادی یکی از موانعی که بر سر راه توسعه روابط ایران و آفریقا قرار دارد عدم شناخت دو طرف نسبت به یکدیگر است.

آقاجعفری تصریح کرد: برگزاری نشست های تجاری همچون مجمع تجاری دو کشور اگرچه کوتاه و یک روزه است اما موجب شناخت دو طرف از توانمندی‌ها و ظرفیت های یکدیگر و ایجاد ارتباط مستقیم و بدون واسطه تجار و فعالان اقتصادی با طرف های ذیربط می شود.

وی ادامه داد: نفس این موضوع گام بسیار مهمی است، بخصوص آن که برخی از این شرکت های بزرگ بویژه در حوزه فناوری های نو و شرکت های دانش بنیان برای اولین بار در این قاره بزرگ حضور داشتند و بسیار نیز مورد توجه طرف های آفریقایی قرار گرفتند البته در هر حوزه ای چنانچه این نشست ها منجر به قرارداد و توافقاتی نیز بشود موفقیت آن دوچندان خواهد بود .

دبیر ستاد آفریقای وزارت امور خارجه با یادآوری برگزاری سیزدهمین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و آفریقای جنوبی گفت:در ابن نشست زمینه‌های مختلف همکاری ها بین دو کشور بررسی شد.

آقاجعفری همچنین اظهار کرد: در اوگاندا نیز یک بیمارستان که با مشارکت بخش خصوصی ایران تجهیز شده بود با حضور رئیس جمهوری و وزیران خارجه، کشور، بهداشت و محیط زیست این کشور و نیز دکتر ظریف وزیر امور خارجه ایران افتتاح شد.

وی یادآور شد: زمین بیمارستان را دولت اوگاندا و ساخت و تجهیز آن از محل کمک های توسعه ای و با مشارکت بخش خصوصی ایران بود که راه اندازی شد.

مدیرکل آفریقای وزارت امور خارجه تصریح کرد: از مصالح ساختمانی تا کار احداث بیمارستان توسط ایران و نیز تمامی تجهیزات بیمارستانی و پزشکی و داروها تولید جمهوری اسلامی ایران است .

آقاجعفری خاطرنشان کرد: بخش خصوصی ایران علاوه بر تجهیز این مرکز درمانی مدیریت آن را برعهده گرفته است، ضمن آن که تعدادی از پزشکان ایرانی نیز در این بیمارستان مشغول به کار شده اند. در واقع یک کار چند وجهی فرهنگی، بهداشتی، اقتصادی و با تاثیرگذاری سیاسی انجام شده است.

وی یادآور شد: در این پروژه حدود چهار میلیون دلار اعم از صادرات مصالح ساختمانی، صدور خدمات فنی و مهندسی و صادرات تجهیزات پزشکی و دارو از ایران به اوگاندا هزینه شده است که بخش بزرگ آن از محل سرمایه گذاری بخش خصوصی است.

وی تصریح کرد: با توجه به این که دایر کردن این مرکز درمانی کمک به توسعه اوگاندا است در واقع یک الگوی همکاری برد- برد در آفریقا محسوب می شود و می تواند الگوی مناسبی برای تعمیم آن به سایر کشورهای آفریقایی و در نتیجه گسترش حضور بخش خصوصی و بطور کلی جامعه ایرانی در آفریقا و تبلیغ ومعرفی کالاها و تجهیزات پزشکی، بیمارستانی و دارویی ایران در این قاره باشد.

مدیرکل آفریقای وزارت امور خارجه همچنین به تشریح دستاوردهای سیاسی سفر وزیر امور خارجه به کشورهای آفریقای جنوبی، اوگاندا و نیجر پرداخت و گفت: در هر سه کشور با رییسان جمهوری و وزیران خارجه ملاقات های بسیار خوب و مفیدی انجام شد.

آقاجعفری با بیان این که در نیجرهمچنین با نخست وزیر این کشور دیدار انجام شد، اظهار کرد: در این دیدارها موضوعات مختلف دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی گفت‌وگو شد.

وی یادآور شد: ایران و این سه کشور آفریقایی در بیشتر موضوعات و مواضع یا اشتراک نظر داشتند یا نظرات بسیار نزدیک بود بخصوص در زمینه مبارزه با تروریسم و افراط گری که از تهدیدات اساسی دنیای امروز است و هیچ حد و مرزی نیز نمی شناسد.

** تاکید مقامات آفریقایی بر ضرورت اجرای تعهدات همه طرف ها در برجام
دبیرستاد آفریقای وزارت امورخارجه ادامه داد: با توجه به تهدیداتی که در این زمینه متوجه کشورهای آفریقایی است، با عنایت به تجارب ارزشمند ایران، گفت وگوهای بسیار مثبتی در خصوص مناسبات دو جانبه، چگونگی همکاری در این زمینه و نیز در زمینه همکاری در بخش‌های مختلف آموزشی، فرهنگی، اقتصادی و نیز امنیتی انجام شد.

آقاجعفری استمرار و تقویت همکاری ها با این سه کشور در مجامع و سازمان های منطقه ای و بین المللی را ازدیگرمحورهای گفتگوی وزیر امور خارجه ایران با مقامات آفریقای جنوبی، اوگاندا و نیجر بود.

وی سفر رییس دستگاه دیپلماسی ایران به سه کشور آفریقایی به همراه هیات اقتصادی را در شرایط زمانی مناسبی توصیف کرد و گفت: ما در مذاکرات وزیر امور خارجه با مقامات هر سه کشور به خوبی شاهد ارتقای جایگاه بین‌المللی ایران و خرسندی و نیز احترام شایان توجه این کشورها به این جایگاه بودیم.

مدیرکل آفریقای وزارت امور خارجه تاکید کرد: مقامات آفریقایی در دیدارهای با دکتر ظریف بدون استثنا تلاش ها و نقش مثبت ایران در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی مورد تقدیر قرار دادند و از وفای به عهد و اجرای تعهدات ایران در برجام حمایت و قدردانی کردند.

آقاجعفری یادآور شد: مقامات این کشورها بر ضرورت اجرای تعهدات همه طرف ها در برجام تاکید کردند.
وی در مجموع سفر دکتر ظریف به آفریقا را بسیار مثبت ارزیابی کرد و گفت: در این سفرتوافق های خوبی انجام شد.

وی در عین حال تاکید کرد: آنچه مهم تر از توافق های این سفر و نیز سفرهای قبلی وزیر امور خارجه است، پیگیری اجرای توافق ها است که منجر به پیشرفت و گسترش عملی مناسبات و همکاری ها می شود.

دبیر ستاد آفریقای وزارت امورخارجه یادآور شد: ساز و کاری را این وزارتخانه با همکاری سازمان توسعه تجارت و اتاق بازرگانی تعریف کرده است که به صورت مستمر و پیوسته اجرای این توافق ها بخصوص با هیات اقتصادی همراه وزیر را رصد و پیگیری می کنیم.

**حضور افتصادی ایران در آفریقا یک معادله برد - برد است
آقاجعفری همچنین در این گفت و گو به ویژگی ها و اهمیت قاره آفریقا پرداخت و گفت: آفریقا قاره‌ای با 1.2 میلیارد نفر جمعیت و بازاری بزرگ با رشد اقتصاد پنج درصدی است؛ باید تلاش کنیم سهم خود را از بازار آفریقا به دست آوریم.

وی ادامه داد: اگر در چارچوب سیاست های اقتصاد مقاومتی، به دنبال رونق اقتصادی و افزایش تولید و اشتغال هستیم در حوزه سیاست خارجی، قاره آفریقا مستعدترین منطقه ای است که می‌تواند در این زمینه جهش ایجاد کند.

دبیرستاد آفریقای وزارت امور خارجه تاکید کرد: آفریقا بازار بسیار گسترده با حجم بیش از یک هزار میلیارد دلار است که ما سهم بسیار ناچیزی از آن را در اختیار داریم که میزان آن به یک میلیارد دلار نیز نمی رسد.

آقاجعفری افزود: در عین حال و اگر چه همه قدرت های بزرگ و رقبا مدتهاست در این عرصه حضور گسترده و قوی دارند ولی آفریقا همچنان در برخی حوزه ها بکر و دارای ظرفیت های گسترده است .
وی با ابراز تاسف از غفلت هایی که در چند دهه گذسته نسبت به روابط اقتصادی قوی با آفریقا شده است، تصریح کرد: کار جدی با این قاره نیاز به یک عزم ملی و ورود جدی همه نهادها و سازمانهای ذیربط کشور در این روند دارد.

وی با تاکید بر این که حضور افتصادی ایران در آفریقا یک معادله برد - برد است، گفت: ما می توانیم با توجه به توانمندی ها و پیشرفت های بسیارعظیم علمی ، صنعتی و فناوری در سال های اخیر و پیشینه مثبت ایران در حمایت از استقلال طلبی و مبارزات آزادیخواهانه مردم آفریقا یک شریک قابل اعتماد برای کشورهای این قاره باشیم و از سوی دیگر با استفاده از ظرفیت‌های آفریقا در جهت رونق اقتصادی و توسعه کشورمان بخوبی استفاده کنیم.

**پیوستن به بریکس نیازمند رایزنی‌های بیشتر با اعضای آن است
مدیرکل آفریقای وزارت امور خارجه درموردعضویت ایران در گروه بریکس نیز اظهار کرد: بریکس مشتمل بر پنج قدرت‌ نوظهور اقتصادی جهان است. در گفت‌وگوهای انجام شده در سفر سال گذشته رئیس جمهوری آفریقای جنوبی به تهران این موضوع از سوی جاکوب زوما مطرح شد و جمهوری اسلامی ایران نیز از همکاری و حضور در بریکس استقبال کرد.

آقاجعفری تاکید کرد: پیوستن به این مجموعه نیازمند رایزنی‌های بیشتر با سایر اعضا و روندی است که می بایست طی شود، هنوز ابتدای راه هستیم و باید در این زمینه تلاش و پیگیری شود.

وی خاطرنشان کرد: در این زمینه با سایر کشورهای دوست در بریکس نیز درحال رایزنی و همفکری هستیم.

** توسعه روابط با آفریقا یک اولویت اساسی در سیاست خارجی ایران است
مدیرکل آفریقای وزارت امور خارجه در خصوص برخی تحلیل‌های مطرح شده در مورد سفر ظریف به سه کشورآفریقایی و تلاش برای افزایش مراودات با این قاره به دلیل این که اگر برجام به هم بخورد جایگزینی داشته باشیم، عنوان کرد: ما سیاست ثابتی نسبت به توسعه روابط با آفریقا داریم و این سیاست در چهار دهه گذشته ثابت بوده و تابع شرایط نبوده است.

آقاجعفری ادامه داد: ضمن این سفر که سومین سفر دوره ای دکتر ظریف بود و موضوع جدیدی نیست. توسعه روابط با آفریقا یک اولویت اساسی در سیاست خارجی ایران است.

** ایران و آفریقای جنوبی مذاکرات خوبی برای تسهیل در صدور روادید انجام دادند
وی همچنین درباره تسهیل صدور روادید برای ارتقای روابط که عنصر مهمی در مراودات تجاری و اقتصادی با آفریقای جنوبی است، گفت: این موضوع و سایر موضوعات کنسولی در نشست کمیسیون مشترک با حضور نماینده بخش کنسولی وزارت امور خارجه با مسئولین آفریقای جنوبی مورد بررسی قرار گرفت و گفت و گوهای ثمربخشی انجام شد.

وی یادآور شد: دو طرف توافق کردند نشست های منظم و دوره‌ای کنسولی برکزار شود، موضوع تسهیلات روادید یکی از موضوعات اصلی گفت و گوهای کنسولی بود و توافقات خوبی نیز در این زمینه بعمل آمد.

آقاجعفری ادامه داد: علاوه بر موضوع روادید که از ملزومات گسترش روابط اقتصادی دو کشور است ، موضوع حمل و نقل نیز با ضصور رییس کشتیرانی ایران در دستور کار کمیسیون مشترک بود.

وی افزود: همچنین ایجاد خط مستقیم هوایی میان دو کشور از دیگر موضوعات نشست کمیسیون مشترک ایران و آفریقای جنوبی بود که پیشرفت های خوبی در همه زمینه ها ایجاد شد.

وی تصریح کرد: برای رسیدن به میزان حجم دومیلیارد دلاری مبادلات تجاری و اقتصادی با آفریقای جنوبی که در سفر سال قبل رئیس جمهوری این کشور به تهران مورد توافق قرار گرفت باید سرعت بیشتری به اجرایی کردن توافقات بخصوص در حوزه های کلیدی مانند همکاری های بانکی و حمل و نقل انجام دهیم و در این خصوص با طرف آفریقای جنوبی اتفاق نظر داریم.

دبیر ستاد آفریقای وزارت امور خارجه درمورد برنامه های آینده دستگاه دیپلماسی با کشورهای آفریقایی گفت: برگزاری نشست های کمیسیون مشترک با تعدادی از کشورها در غرب و شرق این قاره در سه ماه آینده برنامه ریزی شده که در زمان مقرر انجام می شود.

محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران شامگاه شنبه 29 مهرماه سفر خود به سه کشور آفریقای جنوبی، اوگاندا و نیجر را آغاز کرد.

شرکت در مجمع تجاری ایران در این سه کشور، سیزدهمین نشست کمیسیون اقتصادی ایران و آفریقای جنوبی به همراه هیات عالیرتبه اقتصادی و تجاری و دیدار با مقامات کشورهای آفریقای جنوبی ، اوگاندا و نیجر از برنامه های وزیر امور خارجه در این سفر بود.

هیات عالیرتبه اقتصادی ایران در حاشیه دیدارهای ظریف در نشست های تخصصی با شرکت ها و موسسات آفریقای جنوبی، اوگاندا و نیجر شرکت کردند و با آنها مذاکره کردند.

وزیر امور خارجه به همراه هیات سیاسی و اقتصادی شامگاه جمعه (پنجم آبان) به تهران بازگشت.