بررسی نقش مالیات در فرآیند تولید و اشتغال

به گزارش ایران اکونومیست ؛یکی از درآمدهای پایدار که در بیشتر جوامع و دولت‌ها در تامین بودجه و هزینه های عمومی بسیار موثر است، «مالیات» است که به درآمد پاک معروف می باشد .

عواید حاصل از مالیات می‌تواند صرف ایجاد زیرساخت‌های تولیدی و بهبود فناوری گردد که هم زمینه‌ساز افزایش تولید و اشتغال خواهد بود و هم موجب کاهش هزینه تولید و بالا رفتن بهره‌وری کل در جامعه می‌شود.

در دنیای امروز، مسائل اقتصادی در عرصه های بین المللی نقش مهمی را ایفا می کند و از آنجائی که قدرت هر جامعه و کشوری به قدرت اقتصادی و تولیدی آن بستگی دارد، از این رو دولتمردان و کارگزاران در این راستا قدم­ های بلندی برداشته و با اتخاذ سیاست های مناسب به برطرف نمودن بیماری های مزمن اقتصادی نظیر بالا بودن نرخ بیکاری، تورم، رکود و ... همت گماشته و با حمایت ­های وسیع از تولیدات ملی کشور، موجبات پیشرفت و توسعه را فراهم می نمایند.

ملاحظه می شود که نقش مالیات در حمایت از تولیدات داخلی بسیار چشمگیر بوده زیرا اولا با افزایش مالیات برکالاها می توان به رونق هر چه بیشتر تولیدات داخلی مبادرت نموده و ثانیا با حمایت از تولیدات داخلی وافزایش آن، منابع درآمدی قابل توجهی از محل مالیات عاید دولت می گردد.

در مقابل در برخی کشورهای در حال توسعه عملکرد نامناسب دولت منجر می‌شود، مردم همواره به‌دنبال فرار مالیاتی باشند.

وجود سیستم مالیاتی مناسب ، یک راهکار مهم در تامین منابع مورد نیاز دولت و ارائه خدمات مناسب به مردم است .

عواید بدست آمده از مالیات می تواند صرف ایجاد زیر ساخت های تولیدی و بهبود فناوری گردد که هم زمینه ساز افزایش تولید و اشتغال خواهد بود و هم موجب کاهش هزینه تولید و بالارفتن بهره وری کل در جامعه می شود.

در یک اقتصاد پویا با درجه سرمایه‌گذاری و اشتغال بالا کسب درآمدهای مالیاتی با توجه به شفاف بودن اطلاعات، دست دولت را در وضع انواع قوانین مالیاتی باز می‌گذارد.

بالطبع این سطح از درآمد برای کشورهای در حال توسعه که اغلب مردم با کارگری و فعالیت‌های موقت در بنگاه‌های غیررسمی گذران زندگی می‌کنند و امکان رصد و پیگیری حساب‌های آنها برای اخذ مالیات میسر نیست، دست‌نیافتنی خواهد بود.

بنابراین ایجاد یک نظام مالیاتی مناسب در گرو عملکرد صحیح دولت و برقراری یک رابطه مبتنی بر اطمینان بین مردم و دولت است. همچنین مالیات به‌عنوان یک ابزار تنظیم‌گر بازار می‌تواند با شفاف‌سازی در مبادلات اقتصادی و با جلوگیری از قاچاق کالا، سبب از بین رفتن اقتصاد زیرزمینی ‏شود.

مالیات دولت را قادر می‌سازد که بر جریانات و مسائل اقتصادی کشور و افزایش درآمدها و ثروت‏ ها نظارت و کنترل داشته و از رکود و فساد در اقتصاد جلوگیری کند.

علاوه بر این‌ها، یکی از مهم‌ترین وظایف نظام‌‌‌های مالیاتی، هدایت اقتصاد در مسیر درست آن است. درواقع دولت‌‌ با استفاده از مالیات، می‌تواند اقتصاد کشور را به سمت حمایت از تولید داخل و صنایع رقابتی هدایت کند.

دولت می‌تواند با اجرای مالیات بر مصرف یا فروش، از هزینه‌های بنگاه‌های اقتصادی بکاهد و بار مالیاتی را از تولید به مصرف انتقال دهد تا صنعت گران و تولیدکنندگان انگیزه لازم برای سرمایه‌گذاری مجدد در بنگاه‌ها را داشته باشند.

همچنین، دولت می‌تواند به‌منظور حمایت از تولیدات داخلی و جلوگیری از ورود کالاهای غیرضروری و تجملی، مالیات بر واردات را افزایش دهد و از سوی دیگر برای افزایش انگیزه صادرکنندگان مالیات بر صادرات را با نرخ صفر محاسبه کند.

در این میان ماده 132 ق.م.م اشاره می دارد که درآمد ابرازی ناشی از فعالیت های تولیدی و معدنی اشخاص حقوقی غیردولتی در واحدهای تولیدی یا معدنی که از تاریخ اجرای این ماده از طرف وزارتخانه های ذی ربط برای آنها پروانه بهره برداری صادر یا قرارداد استخراج و فروش منعقد می شود و همچنین درآمدهای خدماتی بیمارستان ها و هتل ها و مراکز اقامتی گردشگری اشخاص یادشده که از تاریخ مذکور صادر می شود ، از تاریخ شروع بهره برداری یا استخراج یا فعالیت به مدت پنج سال و در مناطق کمترتوسعه یافته به مدت ده سال با نرخ صفر مشمول مالیات می باشد.

از سوی دیگر رواج فرهنگ پرداخت مالیات می‌تواند منجر به اقتصاد مقاومتی گردد، زیرا بر اساس این فرهنگ‌سازی عموم مردم به این آگاهی می‌رسند که تحول از درون آغاز می‌گردد.

اگر عموم مردم کشوری پیشرفته و توسعه‌یافته می‌خواهند، قدم‌های فرد فرد آن‏ها، در گسترش اقتصاد مقاومتی، توسعه و ... مهم و اثرگذار است، زیرا هرگونه تحول در نظام مالیاتی و اقتصادی کشور بدون خواست و اراده مردم راه به‌جایی ندارد.

اما در آخر می‌توان این نکته را اضافه کرد که بااینکه نظام مالیاتی، نقشی مهمی در فرآیند تولید و اشتغال ایفا می‏ کند، اما این نهاد یک چرخ‌دنده از چرخ‌دنده‌های اقتصاد مقاومتی است و تنها ، متولی وصول و جمع‌آوری مالیات است و عملکرد نهادهایی دیگر چه در تصویب قوانین مالیاتی، نحوه مصرف درآمدهای مالیاتی و نظارت بر آن‏ها نیز در جهت فرآیند تولید و اشتغال، الزامی است.