ایران از دانشگاه های نسل سوم و چهارم عقب مانده است

به گزارش ایران اکونومیست به نقل از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سید حسن هاشمی روز شنبه در مراسم در مراسم آغاز سال تحصیلی دانشگاه ها و مراکز پژوهشی و فناوری کشور که با حضور رئیس جمهور در دانشگاه تهران برگزار شد،با اشاره به آغاز سال تحصیلی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی، افزود: این فرصت را قدر بدانید؛ فرصتی یگانه برای آموختن و آموزش دادن؛ آن هم در مهد علم‌آموزی، پژوهش، اخلاق مداری، تفکر و توجه به نیازهای ملت و میهن و درایت و تدبر در رخدادهای ملی و منطقه‌ای و بین‌المللی، فرصت کار و تحصیل در دانشگاه، که از زمان تاسیس‌ تا امروز، سنگ‌بنای پیشرفت و ترقی جوامع و کشورها بوده است.
هاشمی اظهار داشت: محققان سالهای نه چندان طولانی، تاسیس دانشگاه را به چهار نسل تقسیم می کنند؛ شاخص نسل اول، ارائه مدرک بوده و تعداد فارغ التحصیلان، نشانه فعالیت و رتبه دانشگاه ها محسوب می شده که عمر این دوره پس از جنگ جهانی دوم به پایان رسیده است.
وی گفت: در نسل دوم که تا دهه 1960 ادامه داشت، شاخص فعالیت دانشگاه ها تولید علم از طریق نوشتن مقالات بود. در دانشگاه های نسل سوم، فناوری مورد توجه قرار گرفت و دانشگاه، نقش خود را در تولید ثروت ایفا کرد و عمر آن تا سال 2000 بود اما در حال حاضر نقش دانشگاه های نسل چهارم، تولید رفاه تعیین شده و دانشگاه ها حرکت خود را به این سمت و سو آغاز کرده اند.
وزیر بهداشت تصریح کرد: جایگاه و نقش دانشگاه ها، تلاش برای ساختن جامعه ای آگاه، ثروتمند و دارای رفاه اجتماعی از طریق تربیت نیروهای ارزشمند، تولید علم و دانش برای توسعه و ارتقای فرهنگ جامعه و افزایش سرمایه اجتماعی است.
هاشمی با بیان اینکه متاسفانه باید بپذیریم که در کشور ما هنوز هم عمده فعالیت و تلاش بسیاری از مراکز آموزش عالی، افزودن رشته ها و دادن مدرک هستند، افزود: بر مدیریت ارشد کشور است که ضمن سیاست‌گزاری و تامین زیرساخت‌های لازم، حرکت با شتاب و البته با دقت لازم برای رسیدن به دانشگاه‌های نسل سوم و چهارم را در دستور کار قرار دهد تا در حداقل زمان بتوانیم نسبت به تصحیح مسیر و جبران عقب ماندگی‌ها اقدام کنیم.
وزیر بهداشت با تاکید بر نقش مهم وزارت بهداشت در آموزش عالی کشور، یادآور شد: نظام سلامت با بهره مندی از 19 هزار عضو هیات علمی در بیش از 60 دانشگاه علوم پزشکی کشور، تربیت حدود 200 هزار دانشجو، تولید یک سوم دانش و تربیت نیروی متخصص را بر عهده دارد.
هاشمی تاکید کرد: محققان و اعضای هیات علمی دانشگاه های علوم پزشکی کشور، در سال حدود یک سوم مقالات ISI ایران را تولید می کنند بنابراین در شرایط فعلی، کشور نیازمند دانش آموختگانی خلاق و نوآور است که با بهره گیری از دانش خود بتوانندبه تولید علم، خلق ثروت و رفاه اجتماعی بپردازند.
وزیر بهداشت از طرح تحول و نوآوری در آموزش پزشکی به عنوان یکی از مهمترین برنامه های وزارت بهداشت در دولت یازدهم یاد کرد و گفت: این برنامه از اواخر سال 94 آغاز شد و آینده نگری و رسیدن به مرجعیت علمی در آموزش پزشکی، حرکت به سوی دانشگاه های نسل سوم و چهارم، آموزش پاسخگو و عدالت محور، آمایش سرزمینی، اعتلای اخلاق حرفه ای، بین المللی سازی آموزش علوم پزشکی و توسعه آموزش مجازی از مهمترین محورهای آن است.
هاشمی یکی از مهمترین وظایف دست اندرکاران آموزش در کشور را استعدادیابی و پرورش استعدادهای جوان در راستای ارتقای سطح علمی کشور دانست و افزود: شرایط پسابرجام، فرصت مناسبی را برای کشور فراهم کرده که در این فضا می توان با تعاملات گسترده علمی، زمینه را برای ارتقای جایگاه کشور و رشد علمی استعدادهای جوان فراهم کرد.
وزیر بهداشت به چالش های پیش روی آموزش عالی در حوزه سلامت اشاره کرد و گفت: فشار سنگین امور اجرایی در حوزه بهداشت و درمان، توان مدیریتی وزارت بهداشت و دانشگاه های علوم پزشکی را به شدت به خود جلب می کند که این موضوع بر تحقیقات و تولید علم در حوزه سلامت، اثر جدی دارد همچنین کمبود منابع، نیازها و خدمات روز افزون حوزه درمان و بهداشت و نیز کمبود فضای بیمارستانهای آموزشی، یکی از مهمترین تهدیدات مراکز آموزشی و پژوهشی حوزه سلامت است.
هاشمی اضافه کرد: توجه ناکافی در حوزه آموزش عالی به وزارت بهداشت، باعث شده دانشگاه های علوم پزشکی متناسب با جایگاه علمی خود از منابع انسانی و مالی برخوردار نباشند. متاسفانه به دلیل بی تدبیری ما، کشورهای پیشرفته با مهیا کردن بستر لازم، بهترین و مستعدترین نیروهای انسانی را از سراسر جهان به ویژه از کشورهای در حال توسعه جذب کرده و با استفاده از این ظرفیت ارزشمند این منابع انسانی، مسیر پیشرفت را با سرعت بیشتری طی می کنند.
وزیر بهداشت یادآور شد: یکی از چالش های عدم دستیابی به دانشگاه های نسل سوم و چهارم، وجود سهمیه های متعدد به ویزه سهمیه های مصوب در مجلس شورای اسلامی است به طوری که تفاوت معنی داری در رتبه های ورودی به دانشگاه ها دیده می شود.
وی گفت: تفاوت رتبه ها در یک کلاس درسی در گروه پزشکی، گاهی بیش از 60 هزار رتبه است و با دستور رئیس جمهور در شورای عالی انقلاب فرهنگی، گروهی ماموریت یافتند تا با بررسی سهمیه های مختلف، زمینه های اجرای عدالت آموزشی در کشور فراهم شود.
هاشمی ابراز امیدواری کرد که اساتید و دانشجویان در کنار علم‌آموزی، به انتقال مفاهیم ناب اخلاقی نیز توجهی جدی داشته باشند چرا که جمهوری اسلامی ایران، سرمایه و نعمتی عظیم از نیروهای زبده، خبره و جوانانی مستعد را در اختیار دارد؛ این ثروت ارزشمند در حوزه علوم پزشکی بسیار پررنگ است.
وزیر بهداشت اظهار داشت: امیدوارم دانشگاه، فضایی پرنشاط باشد برای آموختن، تبادل افکار، تضارب آرا و آزاد اندیشی. فضایی که نه تنها عالم و اندیشمند، که انسان به معنای تامّ و تمام آن تربیت کند.
هاشمی خاطرنشان کرد: فراموش نکنیم که نیروی انسانی، به‌ویژه محققان و دانشمندان و نخبگان، ثروت حقیقی هر کشور هستند و داشتن تعامل مثبت با آنها، مهم‌ترین عامل در حفظ این ثروتِ بی‌همتاست. امیدوارم مسئولان ارشد نظام هم باور کنند که دانشگاه، تنها احترام می‌خواهد و آرامشی که در پناه آن بتواند به سوی مرزهای دانش حرکت کند؛ آن چنان که فاصله خود را با دانشگاه‌های معتبر جهان به حداقل برساند و با آنها در عرصه علم و اندیشه، به رقابت بپردازد.
وزیر بهداشت گفت: امیدوارم باتلاشی بیشتر، همدلی و بهره‌گرفتن از خرد جمعی، بتوانیم زمینه نخبه‌پروری و کشف و رشد استعدادهای میهن را فراهم کنیم تا شاهد پیشرفت روزافزون ایران عزیز و سربلندی و نام‌آوری ایرانیان آگاه، اندیشمند و شریف در رشته‌های مختلف باشیم. به امید آن روز پرشکوه.