به گزارش ایران اکونومیست ؛محمدرضا نیک نژاد ، اظهار داشت: دانش آموزان به عنوان برون دادهای این نهاد، با مدرک کاغذی 12 ساله نه تنها مهارتی برای به راه انداختن حرفه و شغلی ندارند بلکه بزرگترین ناکامی ساختار آموزشی در آموزشهای شهروندی و آگاهی های اجتماعی برای زندگی در جوامع پیشرفته و پیچیده امروزی نیز به شمار می روند.
وی بیان داشت: نقد رئیس جمهوری درباره کتابهای درسی و ناکارآمدی و بی تناسبی درون مایه های کتابها با زندگی امروز و فردای نوآموزان در مراسم آغاز سال تحصیلی، نشان دهنده آگاهی های آموزشی دکتر روحانی به منظور دگرگونی سامانه آموزشی از کارکرد سنتی به شیوه های نوین است.
این کارشناس مسائل آموزش و پرورش ادامه داد: محتوای کتابهای درسی پس از چندین بار تغییر ساختار آموزشی در 40 سال گذشته و به دنبال آن تغییر گسترده درون مایه های کتابها با صرف هزینه های سنگین، همچنان در پدید آوری مهارتهای فردی، اجتماعی، فرهنگی و حتی تخصصی ناتوان است و دانش آموزان را نه تنها برای 12 سال آینده پرورش نمی دهد، بلکه حتی برای یک ساعت نشستن در کلاس نیز بر نمی انگیزد.
نیک نژاد اضافه کرد: برای نمونه کتابهای دوره دبستان و تا اندازه ای متوسطه اول، کتابهایی تمرین محور و گفت و گو مدار هستند و به گونه ای طراحی شده اند که دانش آموز با رهبری آموزگار خود به ساخت مفاهیم آموزشی بپردازد و آنها را کشف کند.
وی تصریح کرد: در این کتابها افزون بر کاهش حجم درون مایه ها، زمان کافی برای سوق دانش آموز به سمت طراحی مفاهیم درسی وجود دارد و به آسانی می توان کلاس را با به کارگیری روشهای آموزش گروهی، گفت و گو، پرسش و پاسخ و ارائه پژوهش درون و برون از کلاس اداره کرد و به هدفهای آموزشی رساند.
این کارشناس آموزشی ادامه داد: این در حالی است که در فرهنگ آموزشی کنکور مدار و تست محور، از خانواده ها گرفته تا بسیاری از معلمان، مدیران مدرسه و مدیران میانی و ارشد آموزش و پرورش تاکید دارند که درون مایه کتابها، کافی و درخور نیستند و باید از کتابهایی با درون مایه های گسترده تر و بیشتر از جمله کتابهای کمک آموزشی بهره برد.
نیک نژاد با اشاره به اینکه این تاکید منجر به فشار به دانش آموز برای آموختن مفاهیمی بیشتر و پیچیده تر از درون مایه های کتاب درسی و آزار معلمانی می شود که می خواهند به درون مایه های کتاب وفادار بمانند، اضافه کرد: به همین دلیل معلمان به ویژه در مدارسی که از سطح بالاتر آموزشی برخوردارند، چندان دوام نیاورده و پس از مدتی یا وادار به شنا در جهت جریان آب شده و یا از جریان آموزش در آن مدرسه کنار گذاشته می شوند.
وی یادآور شد: در این میان مدارسی که از سد فشارهای این فرهنگ آموزشی می گذرند، اغلب دارای کلاسهای متراکم هستند و معلمان چندان در پیشبرد برنامه های سفارش شده آموزشی، کامیاب نیستند.
کارشناس حوزه آموزش و پرورش بیان کرد: با وجود نزدیک بودن کتابهای دوره های دبستان و متوسطه اول به شیوه های نوین آموزشی، کتابهای دوره متوسطه دوم پر حجم بوده و با کمبود ساعت آموزشی مواجه است و فاصله زیادی با تجربه زندگی روزمره داشته و در انتقال آموزه های خود به نوآموزان ناتوان هستند.
نیک نژاد به ذکر مثالی در این رابطه پرداخت و گفت: با وجود اینکه سال گذشته، نخستین سال ورود پایه دهم به دبیرستانها بود کمتر معلمی توانست کتاب درسی را به پایان برده و از درون مایه های آموزشی چه از نظر مفاهیم و چه از نظر حجم راضی باشد این در حالیست که ادعا می شود کتابهای درسی جدید در راستای اهداف سند تحول بنیادین است، سندی که بیش از هر چیز بر بعد پرورش نوآموزان تاکید دارد.
وی یادآور شد: بی گمان یکی از دشواری های سامانه آموزشی کشور در تهیه و پیشبرد برنامه های جدید، نادیده گرفتن معلمان در بهسازی کتابهای درسی است.
دکتر حسن روحانی، رئیس جمهوری در مراسم آغاز سال تحصیلی 97-1396 با انتقاد از محتوای قدیمی کتابهای درسی گفت: «کتابهای درسی ما، دانش آموز را برای دیروز تربیت می کند، فردا هیچ، و نحوه تدریس و سوال و اداره کلاس توسط معلمان نیازمند تحول جدید است و در پایان کار معلوم می شود که من معلم، وزیر و دولت چقدر کار کرده است و در پایان 12 سال معلوم می شود که انسان جوان، مسئول، خلاق و علاقه مند تحویل جامعه دادیم یا دانش آموز حفظیات را حفظ کرده و بعد از مدتی از یادش می رود.
در دهه 30 و 40، کتابهای درسی ما با امروز به غیر از آنکه جلد آن عکس و فونت آن عوض شده یا برخی عبارات آن تغییرکرده، چقدر تغییر کرده است.»
منبع:ایرنا
