یک موسسه تحقیقاتی ایرانی در جمع 500 موسسه برتر دنیا

به گزارش ایران اکونومیست به نقل از نیچر ایندکس، تنها موسسه ایرانی که در این رتبه‌بندی مورد پذیرش قرار گرفته، پژوهشگاه دانش‌های بنیادی است که توانسته در فهرست نهایی رتبه‌بندی «نیچر ایندکس» در جدول موسسات آکادمیک، جایگاه 474 جهان را به دست آورد.
 
پایگاه "نیچر ایندکس" هرساله به رتبه‌بندی موسسه‌ها در سراسر جهان بر پایه دستاوردهای پژوهشی آنها در سال گذشته و بر حسب کیفیت آنها می‌پردازد. این رتبه‌بندی بر پایه بخش محدودی از دستاوردهای پژوهشی موسسات انجام می‌شود و برای درک بهتر جایگاه موسسه‌ها باید نظام‌های رتبه‌بندی دیگر نیز مرور شوند.
 
«نیچر ایندکس» با شمارش تعداد مقاله‌ها در نشریات معتبر، امکان رتبه‌بندی موسسه‌ها را بر پایه سه سنجه کلیدی شمار مقاله‌ها(AC)، شمار کسری(FC)، و شمار کسری وزنی(WFC) فراهم می‌آورد.
 
شمار مقاله‌ها یعنی شمار مقاله‌های منتشر شده در نشریه‌ها بدون توجه به شمار پدیدآوران.
 
شمار کسری سهم مشارکت هر پدیدآور در نگارش یک مقاله را محاسبه می‌کند و کل امتیاز شمار کسری یک مقاله نهایتا برابر با یک است. یعنی اگر ۱۰ نفر در نگارش یک مقاله شرکت کرده باشند، شمار کسری هر پدیدآور برابر با یک دهم است.
 
شمار کسری وزنی نیز به شمار کسری، وزن اختصاص می‌دهد. شمار کسری وزنی، ویرایش اصلاح‌شده شمار کسری است.
 
در حوزه‌های ستاره‌شناسی و اخترفیزیک به دلیل آنکه حجم انتشارات نسبت به دیگر حوزه‌ها در پایگاه «نیچر» بیشتر است، به انتشارات این حوزه وزن داده می‌شود تا تاثیرشان کمتر شود.
 
در سال 2017 مقاله‌های منتشرشده در سال 2016 در نزدیک به 70 نشریه برتر در حوزه‌های شیمی، علوم محیط و زمین‌شناسی، علوم زیستی و علوم فیزیک شمارش و ارزیابی شده‌اند. در جدول یک امتیاز کل به همراه رتبه‌های ملی و جهانی موسسه برتر ایرانی در این نظام رتبه‌بندی آمده است.
 
بر این اساس، پژوهشگاه دانش‌های بنیادی با مجموع 88 مقاله در سال 2016 و شمار کسری وزنی 14.9، در بین 500 موسسه آکادمیک برتر دنیا حائز رتبه 474 شده است.
 
همچنین این موسسه در سال 2017 از اول ماه مه تا سی‌ام آوریل دارای 82 مقاله، شمار کسری 13.80 و شمار کسری وزنی 10.57 بوده است.
 
شایان ذکر است که رتبه‌های اول تا دهم این جدول به ترتیب عبارت است از: دانشگاه هاروارد آمریکا، دانشگاه استنفورد آمریکا، موسسه فناوری ماساچوست(MIT)، دانشگاه آکسفورد انگلیس، دانشگاه کمبریج انگلیس، دانشگاه توکیو ژاپن، دانشگاه برکلی کالیفرنیا آمریکا، موسسه فناوری فدرال زوریخ سوییس، دانشگاه پکینگ چین و دانشگاه ییل آمریکا.
 
لازم به ذکر است که در رتبه‌بندی کشورها در سال 2016، ایران در میان 50 کشور برتر دنیا با شمار کسری وزنی 68.37 در سال 2015 و شمار کسری وزنی 91.45 در جایگاه 33 قرار گرفته است.
 
موسسات ایرانی که از طرف کشورمان در جدولی که از یکم مه 2016 تا سی ام آوریل 2017  محاسبه شده است، به ترتیب عبارتند از:
 
1. پژوهشگاه دانش‌های بنیادی با 82 مقاله
2. دانشگاه شیراز با 15 مقاله
3. دانشگاه شریف با 25 مقاله  
4. دانشگاه شهید بهشتی با 20 مقاله
5. دانشگاه تهران با 41 مقاله
6. دانشگاه تربیت مدرس با 10 مقاله
7. دانشگاه اصفهان با 41 مقاله
8. دانشگاه فردوسی مشهد با 10 مقاله
9. دانشگاه شهید مدنی آذربایجان با 5 مقاله
10. موسسه تحقیقاتی نجوم و فیزیک نجومی مراغه با 15 مقاله
 
روشن است که این 10 موسسه تحقیقاتی ایرانی نه بر حسب تعداد مقالات، بلکه بر اساس شمار کسری وزنی رتبه بندی شده اند.