رتبه دوم علوم شناختی ایران در منطقه/فعالیت 12 شرکت دانش‌بنیان در این حوزه

به گزارش ایران اکونومیست؛ دکتر کمال خرازی امروز در حاشیه سمپوزیوم تازه‌های نقشه‌برداری مغز ایران در جمع  خبرنگاران افزود: اگر در گذشته رفتار انسان‌ها را مطالعه می‌کردیم، امروزه به برکت فناوری‌های جدید می‌توانیم داخل مغز را مطالعه کنیم تا درک درستی از کارکردهای مغز داشته باشیم.
 
وی با اشاره به کارکردهای مغز شامل تفکر، حل مسئله و حافظه، اظهار کرد: در صورتی که انسان‌ با اختلالاتی در ناحیه مغز مواجه شود، می‌توانیم با این ابزارها این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم. به عنوان مثال اگر فردی دچار افسردگی است، باید بررسی شود در مغز وی چه اختلالاتی وجود دارد.
 
خرازی با تاکید بر این‌که نظریه‌های متفاوتی در مورد عملکرد مغز ارائه شده است، ادامه داد: یکی از این نظریه‌ها بر عملکرد شبکه‌ای مغز تاکید دارد. در مغز شبکه‌های مختلفی وجود دارد که از طریق یکصد بیلیون سلول عصبی با هم در ارتباطند و هر کدام از سلول‌ها هزاران ارتباط با دستگاه‌های پردازش مغز دارند و اختلالاتی که در مغز انسان دیده می‌شود، در این شبکه‌ها رخ می‌دهد.
 
 به گفته وی، در فردی که دچار افسردگی است، شبکه‌ای که مسئول این رفتار است، دچار اختلال شده است.
 
دبیر ستاد توسعه علوم شناختی با بیان اینکه دستگاه‌های تصویربرداری مغز این شبکه‌ها را شناسایی می‌کند، خاطرنشان کرد: نقشه‌برداری مغز در واقع نقشه‌برداری از شبکه‌های عظیم مغز است و تفاوت یک انسان سالم را با یک انسان بیمار از این شبکه‌ها تشخیص می‌دهد.
 
وی اضافه کرد: به این ترتیب روانشناسی و روانپزشکی با استفاده از این فناوری‌ها دچار تحول شده‌اند. چرا که ما به جای این‌که اختلالات افراد را بر اساس رفتارهای ظاهری قضاوت کنیم، با مطالعه عینی مغز و تصویربرداری از آن به این نتیجه رسیده‌ایم که چه تغییراتی در مغز انسان ایجاد شده است و  رفتارهای بخصوصی از وی بروز می‌کند.
 
وی با تاکید بر این‌که نقشه‌برداری از مغز در بسیاری از رشته‌ها تاثیر گذاشته است، ادامه داد: چرا که مغز مرکز تصمیم‌گیری است، از این رو همه رفتارهای انسان را می‌توان از طریق نقشه‌برداری مغز مورد بررسی قرار داد. از  این رو بسیاری از کشورهای پیشرفته سرمایه‌گذاری‌های بسیار عظیمی در حوزه مطالعات مغز و علوم شناختی و تصویربردای مغز داشته‌اند تا بتوانند از این طریق مغز انسان را بهتر بشناسند و بدانند چگونه می‌توان اختلالات را با بهترین راهکارها درمان کرد.
 
خرازی با اشاره به جایگاه ایران در حوزه علوم شناختی و با تاکید بر اینکه ایران یکی از کشورهای پیشرو در این حوزه است، اظهار کرد: خوشبختانه توانستیم آزمایشگاه ملی نقشه‌برداری مغز را در سال گذشته راه‌اندازی کنیم و از این طریق توانستیم تجهیزات مورد نیاز مطالعاتی را در اختیار محققان قرار دهیم.
 
وی با تاکید بر این‌که این آزمایشگاه یک آزمایشگاه مستقل است، یادآور شد: این آزمایشگاه وابسته به هیچ دانشگاه و یا مرکز تحقیقاتی نیست و خدمات آن شامل همه مراکز تحقیقاتی دانشگاهی می‌شود و خدماتی را در حوزه‌های مختلف روانشناسی،‌ روانپزشکی، مطالعات اجتماعی و اقتصادی ارائه خواهد کرد.
 
دبیر ستاد توسعه علوم شناختی با بیان اینکه تا کنون استقبال خوبی از سوی محققان از این آزمایشگاه شده است، خاطرنشان کرد: به طوری که نیاز است تا به فکر افزایش شیفت‌های کاری این آزمایشگاه باشیم تا محققان بیشتری بتوانند از خدمات این آزمایشگاه بهره‌مند شوند.
 
خرازی همچنین در خصوص فعالیت‌های ستاد علوم شناختی گفت:  این ستاد یک ستاد حمایتی و مدیریتی است و مجموعه مدیران ستاد تلاش می‌کنند تا از متخصصان کشور حمایت کنند تا بتوانند در حوزه‌های مختلف علوم شناختی محصولات و دستاوردهایی را ارائه دهند.
 
به گفته وی، حمایتهای این ستاد شامل رساله‌های دانشگاهی، اعزام دانشجویان دکتری به خارج از کشور برای گذاراندن دوره‌های مرتبط با علوم شناختی مورد نیاز کشور، دعوت از اساتید بنام خارجی به منظور انتقال دانش و فناوری و ایده‌های جدید می‌شود.
 
خرازی با بیان اینکه جایگاه ما در حوزه علوم شناختی در منطقه در رتبه دوم قرار دارد، تاکید کرد: ما باید در این زمینه تلاش بیشتری داشته باشیم، چرا که رقابت بسیار شدیدی میان کشورها وجود دارد.
 
به گفته وی، تا کنون 12 شرکت دانش‌بنیان در حوزه علوم شناختی در کشور ایجاد شده است که همه این شرکت‌ها نوپا هستند و زمینه تحقیقاتی آنها تولید تجهیزات آزمایشگاهی و نرم‌افزارهای کامپیوتری می‌شود.