به گزارش ایران اکونومیست ؛ کتابخانه و موزه ملی ملک به واسطه هشتاد سالگی وقف و موزه ملی ایران به واسطه هشتاد سالگی بنیان‌گذاری و گشایش! سیدمجتبی حسینی، مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک در این‌باره روایتی تاریخی دارد «در مقطعی که طولانی‌ترین عمر فعالیت نهادها و موسسات در ایران به سختی به نیم قرن نیز نمی‌رسد، ۸۰ سالگی بهانه‌ای مبارک است برای این که موزه ملی ایران و کتابخانه و موزه ملی ملک اقداماتی مشترک در کنار هم بتوانند انجام دهند».
دو موزه بزرگ و مهم ایران که یکی نخستین موزه رسمی ملی دولتی و دیگری نخستین موزه ملی وقفی خصوصی ایران به شمار می‌آید، ۳۰ سالی می‌شود با هم در محوطه تاریخی میدان مشق یا باغ ملی تهران همسایه‌اند.
«آیین هشتاد سالگی»، نام اقدام‌هایی مشترک برشمرده می‌شود که مقرر شده است این دو موزه در شش ماه پیش رو انجام دهند. سیدمجتبی حسینی، مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک، جبرئیل نوکنده، رییس کل موزه ملی ایران و مسعود صالحی، دبیر ستاد «آیین هشتاد سالگی» در نشستی خبری که در نگارخانه کتابخانه و موزه ملی ملک برگزار شد، برنامه‌های این ستاد را تشریح کردند.
برای نخستین بار در ایران
«آیین هشتاد سالگی بهانه‌ای شد برای این که موزه ملی ایران و کتابخانه و موزه ملی ملک پس از 80 سال از بنیان‌گذاری و گشایشِ یکی و وقفِ دیگری، ملاقاتی جدی اما صمیمی و همدلانه با هم داشته باشند». جبرئیل نوکنده، رییس کل موزه ملی ایران این را می‌گوید و به وظیفه موزه ملی ایران به عنوان قدیمی‌ترین موزه ملی دولتی کشور اشاره می‌کند «ملاقات با دیگر فضاهای فرهنگی، یکی از وظایف موزه ملی ایران است و امیدواریم با برنامه‌ریزی انجام‌شده، آیین هشتاد سالگی تجربه‌ای تازه برای گفتمان موزه‌های کشور با یکدیگر باشد».
او از برنامه‌هایی سن می‌راند که به گفته مسعود صالحی، دبیر ستاد آیین هشتاد سالگی، برای نخستین بار میان موزه‌های کشور شکل گرفته است «در شرایطی که انجام کار مشترک در ایران کاری دشوار است، دو موزه تصمیم گرفته‌اند در نقطه‌ای مشترک کاری مشترک انجام دهند».
سیدمجتبی حسینی، مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک نیز موزه‌ها را فرصتی برای ترقی آموزش و علم، همچنین دریچه‌ای برای درک تاریخ برمی‌شمرد که در اختیار مخاطبان جای می‌گیرند. او از هم‌افزایی موزه‌ها به عنوان تجربه‌ای نو و جدی یاد می‌کند که می‌تواند بخشی از نیازهای موزه‌ها به توسعه را تقویت کند.
80 سال مشق فرهنگ در باغ ملی
آیین هشتاد سالگی، دستاویزی برای آغاز رخدادهای نو است. «80 سال مشق فرهنگ در باغ ملی» شعار مشترک آیین هشتاد سالگی است.
به گفته مدیرعامل کتابخانه و موزه ملی ملک، برگزاری «نمایشگاه هشتاد سالگی؛ گزیده آثار موزه ملی ایران و کتابخانه و موزه ملی ملک» در خیابان «پروفسور رولن» در ضلع جنوب غربی محوطه تاریخی باغ ملی تهران، نخستین برنامه مشترک این آیین به شمار می‌آید.
سیدمجتبی حسینی می‌گوید «در این نمایشگاه 80 اثر به نمایش گذاشته شده که 40 اثر متعلق به کتابخانه و موزه ملی ملک و 40 اثر از گنجینه آثار موزه ملی ایران است. برگزاری نمایشگاههای سیار نیز دیگر برنامه این آیین است که تا پایان سال ادامه خواهد داشت و آن را خارج از جغرافیای تهران هم پیگیری می‌کنیم.
تدوین و چاپ کتاب «80 اثر» از این دو موزه بزرگ کشور نیز در دست اقدام است. 80 نفر از بزرگان و فرهیختگان معاصر قرار است در کتابی، درباره این دو گنجینه قلم بزنند». 80 ساله‌ها و 8 ساله‌ها در اولویت برخی از برنامه‌های اجرایی ستاد مشترک هشتاد سالگی جای دارند؛ هشتاد ساله‌ها به واسطه کسوت و تجربه‌ای که در گذر عمر به دست آورده‌اند و 8 ساله‌ها به دلیل راهی دراز که برای تجربه‌اندوزی در پیش دارند.
برگزاری تورهای ویژه برای این دو گروه سنی بخشی از برنامه‌هایی است که در شش ماه پیش رو انجام می‌گیرد.
سیدمجتبی حسینی در این‌باره می‌گوید «80 ساله‌ها و 8 ساله‌ها با مراجعه به وب‌سایت‌های کتابخانه و موزه ملی ملک و موزه ملی ایران، یا با فرستادن تصویر کارت ملی خود به شماره تلفن 09022970011 به وسیله نرم‌افزار تلگرام می‌توانند کارت بازدید نامحدود از این دو مجموعه در شش ماه آینده دریافت کنند». اوج برنامه‌های آیین هشتاد سالگی آبان امسال برگزار می‌شود.
برگزاری نمایشگاههای بیرونی
«مسعود صالحی» دبیر ستاد آیین هشتاد سالگی با اشاره به پیشینه 80 ساله موزه ملی ایران به عنوان نخستین موزه ملی دولتی کشور، این گنجینه را موزه‌ای با تیم کارشناسی کارآگاه و باتجربه و کتابخانه و موزه ملی ملک را نهادی با ارایه کیفیت بالا در موزه‌داری توصیف کرده، به برنامه‌های اختصاصی سخن می‌راند که هر دو موزه در آیین هشتاد سالگی طراحی کرده‌اند.
«جبرئیل نوکنده» رییس کل موزه ملی ایران، برنامه‌های اختصاصی این موزه را در آیین هشتاد سالگی اینگونه شرح می‌دهد «تدوین و چاپ کتاب راهنمای فارسی و انگلیسی موزه ملی ایران به زودی به پایان می‌رسد. پیش‌بینی می‌کنیم راهنمای انگلیسی این موزه در آبان ماه به چاپ برسد.
25 مهر امسال نمایشگاهی دربرگیرنده 103 اثر از کشور ارمنستان به گونه اختصاصی در موزه ملی ایران گشایش می‌یابد. تا پایان سال جاری نیز نمایشگاهی دیگر از آثار موزه ملی برگزار می‌شود؛ همچنین اسفند امسال قرار است نمایشگاهی از آثار موزه لوور در موزه ملی ایران گشایش یابد». نمایشگاه‌هایی از آثار تاریخی استان سمنان، همچنین برگزاری نمایشگاهی مشترک با موزه مقدم نیز از برنامه‌هایی است که نوکنده از آن‌ها یاد می‌کند و تصریح می‌دارد در شش ماهه پیش رو برگزار می‌شوند.
برگزاری نمایشگاههای استانی در چابهار و کرمانشاه نیز بخشی از برنامه‌های اختصاصی موزه ملی ایران در منظومه برنامه‌های آیین هشتاد سالگی است.
نوکنده در ادامه همچنین از طرح گسترش موزه ملی ایران باستان آگاهی می‌دهد «زمانی که آندره گدار، معمار و باستان‌شناس فرانسوی، ساختمان موزه را طراحی کرد، به وزیر وقت فرهنگ وقت یادآور شد این موزه پس از 10 سال به گسترش نیاز دارد و با این حجم از میراث غنی تمدنی ایران، فضایی بزرگ‌تر برای نمایش باید مهیا شود.
این طرح در هشتاد سالگی موزه ملی ایران بازبینی می‌شود. بازسازی جدی موزه قرار است حال موزه را خوب کند و شرایطی بهتر در وضع موجود پیش روی آن جای دهد».
80 خاطره از حاج حسین آقا ملک
25 آبان، هم‌زمان با دهه وقف، همایش بررسی جایگاه وقف در کتابخانه‌ها و موزه‌های ایران در نخستین موزه وقفی- خصوصی کشور برگزار می‌شود. سیدمجتبی حسینی، با بیان این خبر، برنامه‌های اختصاصی کتابخانه و موزه ملی ملک در آیین هشتاد سالگی را اینگونه اعلام می‌کند «دو تالار موزه‌ای تمبر و هزاردستان در مرداد امسال هم‌زمان با برگزاری آیین گرامی‌داشت میلاد امام رضا علیه‌السلام، به مجموعه تالارهای موزه‌ای این گنجینه افزوده شد.
به زودی نیز دو نمایشگاه دائمی هنرهای تزئینی و علوم اسلامی در این مجموعه گشایش می‌یابد. نمایش 80 نسخه خطی که تاکنون به نمایش در نیامده است نیز در شش ماهه دوم سال جاری انجام خواهد شد». به گفته وی، مسابقه عکس ویژه بازدیدکنندگان از موزه ملی ایران و کتابخانه و موزه ملی ملک در آیین هشتاد سالگی، از دیگر برنامه‌های ویژه کتابخانه و موزه ملی ملک در آیین هشتاد سالگی خواهد بود؛ همچنین کتاب 80 خاطره از حاج حسین آقا ملک، واقف و بنیان‌گذار این گنجینه رونمایی خواهد شد.
سیدمجتبی حسینی یادآور می‌شود «در سال‌های گذشته گفت‌وگوهایی با افرادی که با حاج حسین آقا ملک دیدار و هم‌نشینی داشته‌اند، انجام گرفته است. حدود 10 هزار صفحه سند تاریخ شفاهی از این گفت‌وگوها به دست آمده که به مناسبت این آیین مشترک، گزیده‌ای از آن‌ها در قالب 80 خاطره منتشر خواهد شد».
برنامه‌های مشترک با دیگر نهادها و مجموعه‌های فرهنگی، بخشی دیگر از فعالیت‌های اختصاصی کتابخانه و موزه ملی ملک در آیین هشتاد سالگی به شمار می‌آید.
رونمایی از پوستر اختصاصی آیین هشتاد سالگی، پایان‌بخش این خبری- رسانه‌ای بود و شرکت‌کنندگان در نشست، با بازدید از کارگاه‌های مرمت و مستندنگاری و مخزن‌های آثار موزه‌ای کتابخانه و موزه ملی ملک، این دورهمی را به پایان رساندند.
