به گزارش ایران اکونومیست به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، نادر کریمیان سردشتی عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری درباره‌ی مجموعه تاریخی وادی‌السلام (شهر نجف، عراق(، این مجموعه را یکی از بزرگترین مجموعه‌های تاریخی کشور عراق و جهان اسلام دانست که از صدر اسلام تاکنون مردگان را در آنجا دفن می‌کرده‌اند و بیان کرد: وادی‌السلام در شهر نجف (مرکز استان نجف) قرار دارد که در این مکان علاوه بر مردم نجف، شخصیت‌های مذهبی، علمی، سیاسی، دانشمندان و چهره‌های سرشناس فراوانی دفن شده‌اند.
او با بیان اینکه این قبرستان را می‌توان یکی از بزرگترین و گسترده‌ترین قبرستان‌های جهان اسلام به شمار آورد که خود یک شهر بزرگ تلقی می‌شود، بیان کرد: وادی‌السلام از گذشته دور میان افراد به واسطه همجواری با آرامگاه حضرت علی(ع) و مراقد منسوب به پیامبرانی چون حضرت هود(ع) و حضرت صالح(ع)، مقدس تلقی شده است، به نحوی که دفن در آن را فضیلت می‌دانسته‌اند.
این زبان شناس به اشاره به اینکه این گورستان تنها متعلق به اهالی نجف نبوده بلکه مدفن بسیاری از شیعیان از کشورهای مختلف همچون هندوستان، ایران، پاکستان، کویت، جبل عامل لبنان و سایر مناطق جهان است، افزود: شیوه‌های پردازش و ساخت و ساز قبرها و آرامگاه‌ها در این قبرستان متفاوت و مختلف است.
به گفته او برخی از قبرها دارای اتاق، باغچه ، گنبد و یا بارگاه هستند و برخی نیز در فضای باز سنگ قبر دوسویه داشته و برخی دیگر با آجرنما همراه با کتیبه‌ای در داخل آن ساخته شده‌اند که براساس اهمیت متوفی نوع قبر و آرامگاه با یکدیگر متفاوت هستند.
وی با اشاره به اینکه سر هر قبر، کتیبه‌ای نصب و روی آن شناسنامه و نام متوفی و تاریخ درگذشت او حک شده است، گفت: البته نوع سنگ قبر کتیبه‌ها نیز بسیار متفاوت بوده و برخی دارای ابیات شعری به زبان عربی فصیح و عامیانه است.
کریمیان با بیان این که یکی از نکات برجسته این مجموعه تاریخی، دفن صدها مشاهیر ایرانی شامل فقها و علما و امرا و شاهزادگان و وزراء در آن است که در طول تاریخ بنابر وصیت یا سکونت در شهر نجف در آنجا دفن شده‌اند، افزود:این مجموعه تاریخی هنوز به صورتی شایسته معرفی،بررسی، شناسایی و پژوهش نشده است و باید پس از بررسی و پژوهش در ردیف یکی از مواریث جهانی به ثبت یونسکو برسد.
او همچنین با اشاره به اینکه بنابر تحقیقات صورت گرفته تا کنون به جز چاپ محدود کتاب «وادی‌السلام» هیچ کار پژوهشی در خصوص این مکان صورت نگرفته است، افزود: شایسته است به منظور ساماندهی این مجموعه،کار علمی و اجرایی در قالب تدوین طرح جامع صورت گیرد زیرا بخشی از این میراث، متعلق به مشاهیر ایرانی است.
