بررسی علت تغییر نرخ سود/چرا بانکها از نرخ واحد تمکین نمی کنند؟

دبیر کل کانون بانک ها و موسسه های اعتباری خصوصی با بیان اینکه بانک ها از کاهش نرخ سود استقبال می کنند اما در برابر این قانون و مصوبه تمکین نمی کنند افزود: علت تمکین نکردن بانکها بعلت رقابت چند گونه بانک ها با موسسات خصوصی و شرکت های دولتی است.

وی تصریح کرد: مصوب شد نرخ سود بانکی پایین بیاید اما وقتی شرکت هایی مانند خودرو سازان به سپرده های مردم بیش از نرخ مصوب مجلس سود پرداخت می کنند بانک عملا از چرخه حیات اقتصادی عقب می افتد. حتی خود دولت به اوراق مشارکت سود بالای مصوب پرداخت می کند.

جمشیدی افزود: بانک ها باید جذب پول داشته باشند نه فرار سرمایه و پول، بابت همین است که در مقابل کاهش سود بانکی با توجه به پیشنهاد خود بانک توان اجرا و تمکین ندارند؛ در این میاننظارت بیشتر بر رعایت نرخ های بانکی باید ضمانت اجرایی داشته باشد. وقتی دو نرخ سود سپرده و تسهیلات بانکی بیش از ۳ درصد اختلاف دارد؛ بانک با داشتن هزینه های ثابت و متغییر از فعالیت اقتصادی و بانکداری عقب خواهد افتاد.

وی خاطرنشان کرد: همیشه از کل پول دریافتی مقدار ۲ و نیم درصد می بایست نزد بانکها باقی بماند و با ۸۳ درصد سپرده های بانکی خرج بانکداری (یا بنگاه داری) می شود در نتیجه کلی ۱۴ ممیز ۹۳ صدم درصد برای بانک ها سودآوری دارد.

جمشیدی گفت: رقابت بین بانک و موسسات در جذب سرمایه های مردمی باید از بین برود.

وی افزود: تا کنون شفافیت بانکی وجود نداشت اما براساس سیستم IFRS و سیستم بانکی بین المللی بانک مرکزی باید شفافیت مالی را رعایت کند. اکنون بانک ها به سه نوع صورت مالی مختلف تعیین می کنند اما استاندارد بین المللی در شفافیت مالی همان IFRS  است.

همچنین حسن حسینی شاهرودی، عضو کمیسیون اقتصادی نیز گفت: اگر سود بانکی کاهش یابد تولید و اشتغال  جان دوباره ای خواهد گرفت؛ با ابلاغ نرخ ۱۸ درصد سود بانکی هیچ کدام از بانکها عملا این مصوبه را اجرا و تمکین نکرد.

وی افزود: سپرده گذاری مردم رابطه مستقیمی با نرخ تورم دارد و نباید سود بانکی کمتر از نرخ تورم باشد.

عضو کمیسیون اقتصادی ادامه داد: عدم نظارت صحیح بر نرخ سود بالای موسسات خصوصی باعث بوجود آمدن بحران مالی برای کشور شد.

وی افزود: ضعف در قوانین و مدیریت بانکی در مجلس باید اصلاح شود.

شقاقی در مورد نرخ سود بانکی گفت : در اقتصاد اگر شکاف بین تورم و سود کمتر از ۳ درصد باشد، شرایط اقتصادی مطلوب است و اگر شکاف بین تورم و سود بیش از ۳ درصد باشد، شرایط اقتصادی در وضع متوسط است. ولی اگر شکاف بین تورم و سود بیش از ۱۰ درصد باشد، یعنی اوضاع بحرانی است .

اکنون در کشور ما شکاف بین تورم و سود ۱۰/۲ درصد است. اکنون این شکاف زیاد است و کل اقتصاد ما را گرفتار کرده است و در کنار نرخ سود، نرخ ارز و نرخ تعرفه هم کل اقتصاد را گرفتار می کند و تداوم آن در سالهای آینده ما را به یک بحران مالی و اقتصادی دچار می کنند و ادامه آن دولت را با مشکل شدیدی مواجه می کند.

شقاقی افزود: بیش از ۹۰ درصد نقدینگی کشور نزد بانکها بعنوان سپرده است و این به دلیل سود بانکی بالا در کشور است، البته در یک اقتصاد ناکارآمد، نظام بانکی معلول این ناکارآمدی است. از سوی برخی بانکهای کوچک هم یک مکش سپرده صورت می گیرد و نرخ های سود بالاتری اعلام می کنند و سپرده های بیشتری از بانکهای بزرگتر جذب می کنند و این بازی خطرناکی است .

وی تاکید کرد: بخش عظیمی از این نقدینگی هم به سمت مسکن جذب شده است .

شقاقی گفت : ۴۰ تا ۵۰ درصد منابع بانکها بلوکه شده و بازار پولی باید سریع سازماندهی شود .

اصلاح نظام بانکی ما که بیمار است باید هرچه سریعتر انجام شود وگرنه نظام پولی بیمار کارش از حالت بحرانی فراتر می رود.

وی افزود: رقابت ناسالم در سیستم بانکی گسترش یافته و دولت باید بدهیهایش را به سیستم بانکی بپردازد تا سیستم بانکی ساماندهی شود.

اقتصاد ما ۹۰ درصدش بانک محور است و ساماندهی اش بسیار مشکل است و اگر همه این شرایط فراهم شود، نیازمند یک تیم مدیریت قوی در دولت هستیم تا بتوانیم مشکلات ساختاری نظام بانکی را حل کنیم و این امر نیازمند همراهی سه قوه و مردم است.