یکی از علاقه مندی های لبنانی ها در ماه مبارک رمضان تماشای سریال هایی است که از شبکه های مختلف تلویزیونی این کشور پخش می شود که تعداد آنها امسال به بیش از 20 سریال می رسد.
کد خبر: ۱۶۲۱۵۹
به گزارش ایران اکونومیست؛ تا 6 سال پیش، ناقدان سینما و تلویزیون در لبنان، جز درباره تعداد انگشت شماری از بازیگران که فرصت حضور در آثار تلویزیونی نصیبشان می شد مجال دیگری برای نقادی پیدا نمی کردند. آن روزها فیلم ها و سریال های لبنانی از حیث کارگردانی و کیفیت از مرزهای لبنان فراتر نمی رفت. تا پیش از آن که سوریه هنوز درگیر جنگ نشده بود و امنیت در آن حکمفرما بود، سریال های سوری بیشتر شبکه های تلویزیونی کشورهای عربی را تسخیر کرده بود و به خاطر قدرت بالای این سریال ها در کنار زدن تفاوت های فرهنگی و لغوی و نفوذ و تاثیرگذاری آن در دیگر کشورهای عربی، رقابت شدیدی بین حامیان مالی این سریال ها جریان داشت. پس از آغاز جنگ در سوریه، لبنان نزدیک ترین مأمن برای اکثر هنرمندان سوری شد که بار سفر از این کشور بستند و با وجود اختلاف نظرهای سیاسی، لبنان را برای اقامت خود انتخاب کردند. لبنان با همه چنددستگی های داخلی یکی از باثبات ترین کشورهای عربی در مسائل امنیتی بوده و از لحاظ سبک زندگی شاید تنها گزینه پیش روی بازیگران سوری به شمار می آمد؛ چرا که هیچ یک از بازیگران سوری امکان زندگی و ادامه فعالیت در فضای بسته و افراطی کشورهای خلیج فارس را که بر خلاف لبنان عاری از تاریخچه هنری هستند نداشتند. همچنین رفتن به کشورهای مغرب عربی نیز به خاطر فاصله جغرافیایی، آنها را از دایره هواداران دور و سطح تاثیرگذاری آنها را دچار افت می کرد.
**رونق سریال سازی در لبنان با شدت گرفتن بحران در سوریه و پناه آوردن هنرمندان سوری به لبنان، بسیاری از دستگاه های رسانه ای عربی و جهانی به منظور پوشش رویدادهای جنگ سوریه در لبنان مستقر شدند. حضور قطب های رسانه ای در کشور کوچک لبنان که از سمت غرب با دریای مدیترانه و از جنوب با فلسطین اشغالی و از شمال و شرق با سوریه همسایه است، فرصت بی نظیری برای هنرمندان لبنانی فراهم ساخت تا ارتباط تنگاتنگی با مهمانان حرفه ای تر و با تجربه تر خود برقرار کنند و در ساخت سریال های عربی و سوری با آنها همکاری کنند. این وضعیت مسیر تازه ای پیش روی سریال های لبنانی گشود و توانست از این طریق ضرر و زیان هنرمندان سوری در اثر جنگ را جبران کند. به تدریج کار تولید سریال در لبنان رونق گرفت و بازیگران لبنانی به طور پراکنده در سریال های مختلف به چشم آمدند. سهم لبنان از لحاظ اماکن فیلم برداری نیز افزایش چشمگیری پیدا کرد به گونه ای که با وضعیت قبل از جنگ سوریه قابل مقایسه نبود. در لبنان حدود 9 شبکه تلویزیونی وجود دارد و هر شبکه هم چند سریال پخش می کند.
**«کلاغ های سیاه» پرسر و صدا یکی از سریال های معروف امسال، «کلاغ های سیاه» (غرایب سوداء) بود که همزمان در چند شبکه عربی از جمله «ال.بی.سی» لبنان پخش شد. بخش زیادی از صحنه های این سریال در لبنان فیلم برداری شد. این سریال درباره حضور داعش در عراق و سوریه و اقدامات آن است. برخی در کشورهای عربی مدعی شدند که این سریال با روایت دولت سوریه بسیار نزدیک است. وجود برخی صحنه ها از جمله اینکه تروریست های داعش را کویتی و قطری معرفی می کند، باعث اعتراض هایی شد. سرآخر اینکه این سریال پس از پخش 20 قسمت متوقف شد. انتقادها از سریال «کلاغ های سیاه» به حدی بود که پخش آن بعد از بیست قسمت متوقف شد.
**داستان های مافیایی کلاسیک سریال «هیبت» (الهیبة) یکی از مهمترین سریال های رمضان امسال بود که در آن بازیگرانی از لبنان و سوریه حضور داشتند. این سریال از شبکه «ام.تی.وی» پخش شد و «تیم حسن» بازیگر معروف سوری در کنار «نادین نجم» از معروف ترین بازیگران لبنانی نقش آفرینی کردند. این زوج هنری از حیث کیفیت بازی برای سومین سال پیاپی توانستند کاری قابل قبول از خود ارایه دهند و در دام تکراری شدن نیفتند. سناریوی فیلم حرف تازه ای برای گفتن ندارد و از صنف داستان های مافیایی کلاسیک است که در یک قالب محلی تجلی پیدا کرده و یادآور اوضاع مناطق مرزی بین لبنان و سوریه و تجارت سلاح با شخصیت های مافیایی خاص خود که از لحاظ اخلاقی و اجتماعی دچار تناقض های فاحش و چشمگیر هستند، است. این سریال نه تنها در لبنان بلکه در دیگر کشورهای عربی نیز با اقبال عمومی روبرو شد با این وجود انتقادهای زیادی نیز به آن وارد شد چون تصویر جذابی از تاجران سلاح در آن به نمایش درآمد و با برخی ارزش های پذیرفته شده در جامعه تناقض داشت. بازی خوب حسن تیم و نادین نجم مهمترین بعد قابل تحسین در این فیلم بود.
**کمدی «کارامل» برخلاف ارزیابی های صورت گرفته از سلیقه مخاطبان، سریال کمدی «کارامل» توانست جایگاه ویژه ای بین مخاطبان لبنانی پیدا کند. تصور نمی شد سریال های کمدی بتوانند وارد عرصه رقابت واقعی با سریال های ماه رمضان شوند برای همین نیز مسئولان شبکه های تلویزیونی حاضر نیستند ریسک قرار دادن سریال کمدی در ساعت های پرمخاطب را قبول کند. سریال «کارامل» در شبکه «ال بی سی» با وجود اینکه یک ساعت قبل از افطار پخش می شد توانست رکورد بالایی در جذب مخاطبان رقم بزند. داستان این فیلم برگرفته از یک سریال روسی است که در آن یک زن با خوردن یک دانه کارامل قدرت خارق العاده ای پیدا می کند و می تواند فکر مردها را بخواند. این سریال همچنین متفاوت از صنف کارهای مبتذل لبنانی بود. «ماغی ابوغصن» هنرپیشه زن لبنانی در کنار «ظافر عابدین» بازیگر تونسی در این سریال نقش آفرینی کردند. «طلال الجردی» دیگر هنرپیشه فیلم در یک نقش طنزآمیز با نقش آفرینی برجسته و خوب خود توانست توجه همه را به خود جلب کند و یکی از نقاط قوت سریال بود.
**سریال های تاریخی سریال های ماه رمضان، امسال نیز مانند سال های گذشته سهمی را به موضوعات تاریخی اختصاص دادند. برخی از این سریال ها در اقدامی شجاعانه از واقعیت فاصله گرفته و قدم در دنیای فانتزی گذاشتند مانند سریال «ارکیده» (اورکیدیا) که داستان سه کشور در حال جنگ را روایت می کند و با استفاده از القاب خیال پردازانه تاریخی، به دنبال حل مشکلات کنونی است. در میان سریال هایی که به تاریخ لبنان توجه ویژه داشتند می توان به سریال نام آشنای «باب الحاره» اشاره کرد که در ماه رمضان چند سال اخیر شاهد پخش سری تازه ای از آن هستیم و بخشی از سفره افطار لبنانی ها شده است. «عطر الشام» نام سریال دیگری که فضای تاریخی لبنان را روایت می کند و سری دوم آن در ماه رمضان امسال مهمان خانه لبنانی ها بود. سریال «بلاد العز» کار تاریخی فاخری است که به همت «مرکز بین المللی بیروت» تهیه و تولید شده و در ماه رمضان از شبکه «المنار» پخش شد. ماجرای سریال در دوران اشغال لبنان توسط فرانسوی ها رقم می خورد و تهیه کننده سعی کرده فعالیت های انقلابیون در منطقه بعلبک – الهرمل را به تصویر بکشد. انتخاب این منطقه برای تعریف ماجرای سریال نقطه قوت و امتیاز مهمی برای آن است چرا که این منطقه نه تنها از لحاظ رشد و آبادانی بلکه از حیث فرهنگ و هنر نیز جزو مناطق بسیار محروم لبنان به شمار می آید. با وجود نقش مهمی که مردم این منطقه در مقاومت در برابر استعمار فرانسوی داشتند به ندرت بتوان یک سریال یا کار هنری درباره انقلاب ها و تاریخ این منطقه یافت. امتیاز دیگر این سریال به اعتقاد جاسم در این است که آداب و رسوم مردم منطقه (مانند عروسی بعلبکی) و سبک زندگی مردم در آن به تصویر کشیده شده است. با وجود انتقادهایی به بازی برخی هنرپیشه ها و شعر آغاز سریال وارد شده، سریال های تولیدی «مرکز بین المللی بیروت» به خاطر ارتباط مستقیم شان با تاریخ مقاومت در لبنان، رنگ و بوی خاصی دارند. به نظر می رسد لبنان جایگاه خود را در سریال سازی ارتقا داده و می رود تا به قطب اصلی این عرصه در کشورهای عربی تبدیل شود.
