یکی از وظایف همه دولت ها که در رقابت های انتخاباتی نیز همواره مورد توجه و وعده قرار می گیرد، ایجاد شغل است.
واقعیت
این است که اشتغالزایی در سطح کلان، فقط با جذب سرمایه گذاری خارجی میسر
می شود چرا که منابع درآمدی حاصل از فروش نفت و دریافت مالیات، تقریباً صرف
امور جاری مانند دستمزدها و یارانه می شود و تنها با بهبود روابط خارجی و
به تبع آن، ورود سرمایه به کشور می توان اشتغالزایی گسترده و مؤثر ایجاد
کرد.
اما ایجاد شغل توسط دولت و با هزینه های گزاف، تنها راه
اشتغالزایی نیست، بلکه با برخی اصلاحات در داخل نیز می توان با بهره گیری
از توانمندی های بخش خصوصی و صاحبان کسب و کارهای کوچک، تعداد پرشماری شغل
ایجاد کرد.
یکی از این راه ها که تقریباً بار مالی خاصی هم بر دوش دولت نمی گذارد، آزادسازی فضای کسب و کار در شب است.
هم
اکنون سال هاست که اکثر شهرهای کشور، کسبه حق ندارند بعد از ساعت 24 ،
فعالیت کنند. این در حالی است که بسیاری از شهروندان به بهره گیری از خدمات
برخی از اصناف در ساعات بعد از نیمه شب هم نیاز دارند.
جلوگیری از
فعالیت اصناف در ساعات بعد از نیمه شب، نه تنها مردم را در مضیقه قرار می
دهد بلکه اشتغالزایی حاصل از فعالیت شبانه صنوف را نیز حذف می کند.
بر
آوردها حاکی از آن است که 3.5 میلیون نفر به عنوان فروشنده در صنوف مختلف
مشغول کار هستند. از آنجا که بسیاری از صنوف، بیش از یک فروشنده را در
اختیار دارند (مانند رستوران ها، نانوایی ها، تعمیرگاه ها، سوپرمارکت ها،
گل فروشی ها و میوه فروشی های متوسط و بزرگ) تعداد فعالان صنفی به 7 میلیون
نفر هم می رسد.
اگر ممنوعیت فعالیت شبانه اصناف برداشته شود، چند اتفاق می افتد:
1 -
کسبه ای که مشتری بعد از ساعت 24 دارند، به فعالیت خود ادامه می دهند و
باقی کسبه، قبل از این ساعت، تعطیل می کنند. در واقع، آنچه حکم می کند،
منطق داد و ستد است، نه نیروی قهری پلیس.
2 - کسبه
ای که در ساعات بعد از نیمه شب فعال می مانند، ناگزیر از استخدام یک یا
چند نفر خواهند بود چرا که نیروهای روز، نمی توانند شب ها نیز کار کنند. در
چنین وجهی، بی آن که دولت، ریالی هزینه کند، مردم با هزینه خودشان
اشتغالزایی می کنند.
3 -
بر خلاف دیدگاه رسمی که فعالیت شبانه اصناف را مخل امنیت شهرها می داند،
تجربه ثابت کرده است که اگر شب ها مغازه ها فعال باشند و مردم به آنها
مراجعه کنند، سطح امنیت بالا می رود. هم اکنون که ماه رمضان است و موقتا تا
پایان ماه برخی اصناف حق فعالیت شبانه دارند، آیا امنیت شبانه شهر با حضور
مردم و کسبه بیشتر نشده است؟ یا در برخی شهرها مانند اهواز که اجازه داده
اند حتی در غیر ماه رمضان هم بازار شبانه ایجاد شود، اخلالی در امنیت به
وجود آمده است؟
اتفاقاً اگر اجازه کسب و کار شبانه به اصناف داده
شود، خود کسبه برای ارتقای امنیت خودشان هم که شده، تمهیداتی می اندیشند و
به اشتغالزایی کمک بیشتری می کنند. مثلاً چند واحد صنفی می توانند مجتمعاً
به استخدام نگهبان بپردازند و بدین ترتیب، اشتغالزایی در شرکت هایی که
خدمات نگهبانی ارائه می دهند نیز افزایش می یابد.
زمان آن رسیده است
که نگاه پادگانی به شهر، پایان یابد؛ شهر، مغازه ها و خانه های آن، پادگان
نیستند که رأس ساعت خاصی، دستور خاموشی برسد.
