احساس مي‌كنيد دستتان مثل يك تكه گوشت بي‌حس شده است. تلاش مي‌كنيد با تكان دادن دست، خواب رفتگي آن را برطرف كنيد.
با مراجعه به پزشك متوجه مي‌شويد بيماري‌اي تحت عنوان سندرم «كانال كارپ» است كه خواب را از شما گرفته است.
سندرم «كانال كارپ» در خانم‌ها پنج برابر بيشتر از آقايان است. اين بيماري در اثر فشار به عصب مياني يا مديان در كانال مچ دست به وجود مي‌آيد كه از شايع‌ترين نمونه‌هاي فشار روي اعصاب محيطي بدن است.
دكتر رضا شهريار كامراني، متخصص جراحي استخوان و مفاصل با اشاره به اين كه اين بيماري در بين مردم به تنگي كانال مچ دست معروف است، مي‌گويد: كانال مچ دست تنگ نمي‌شود، بلكه قطر محتويات كانال افزايش يافته و كانال را براي عناصر عبوري ديگر تنگ مي‌كند.
وي مي‌افزايد: 10 عنصر از كانال مچ دست عبور مي‌كند، براي هر انگشت دو تاندون و يك تاندون براي شست، يك عصب مياني يا مديان كه وظيفه آن ايجاد حس به انگشتان شست، سبابه، مياني و نيز عصب‌دهي به عضلات ناحيه برجستگي كف دست است بنابراين به دنبال فشار طولاني‌مدت اختلال حسي و كم‌حسي در اين ناحيه و ضعف در عضلات شست بروز پيدا مي‌كند.
تغيير روش زندگي
اين متخصص ارتوپد با اشاره به اين كه سندرم كانال كارپ، افراد را در سنين ميانسالي درگير مي‌كند، مي‌گويد: در كشورهاي پيشرفته به علت استفاده متداول از رايانه و صفحه كليد و موس، سن بروز آن كاهش يافته و در سنين پايين‌تر ديده مي‌شود كه با تغيير روش زندگي در ايران هم با اين روند مواجه هستيم.
عضو هيات علمي دانشگاه تهران با اشاره به اين كه در ايران شكل كلاسيك اين بيماري شايع است، تاكيد مي‌كند: در شكل كلاسيك، فرد بدون علت اوليه مثل كم‌كاري يا پركاري تيروئيد، ديابت، رماتيسم و ورم مفاصل يا سابقه شكستگي در مچ دست، درگير سندرم كانال كارپ مي‌شود.
خانم‌ها مراقب باشند
بيماري سندرم كانال كارپ در بين خانم‌ها، پنج برابر بيشتر از آقايان رواج دارد.
دكتر كامراني با اشاره به اين موضوع مي‌گويد: علت اين مساله به درستي مشخص نيست، اما ابتلا به اين بيماري در ميان خانم‌هاي خانه‌داري كه فعاليت‌هاي سخت و سنگين انجام مي‌دهند يا افرادي كه طولاني‌مدت از دست خود استفاده مي‌كنند، بيشتر است.
وي مي‌افزايد: از علل ديگر پديدآمدن اين مشكل مي‌توان به تغييرات هورموني در سن يائسگي و ورمي كه در دوران بارداري در اندام ايجاد مي‌شود، اشاره كرد. اين بيماري در ميان مردان در اكثر موارد با شغل آنها رابطه دارد، به طور مثال در مشاغلي مثل معدن مچ دست تحت فشار زيادي قرار مي‌گيرد و باعث ايجاد بيماري مي‌شود.
خواب رفتگي دست هنگام خواب
به گفته اين متخصص گزگز، مورمور و خواب رفتگي دست هنگام شب از علائم اصلي اين بيماري است و معمولا با تكان دادن و ماليدن دست اين بي‌حسي برطرف مي‌شود، اما بيماري در اين مرحله متوقف نمي‌شود و بيمار به مرور زمان متوجه مي‌شود قدرت كنترل اجسام كوچك و سبك را ندارد.
دكتر كامراني مي‌افزايد: به نوعي مي‌توان گفت با پيشرفت بيماري، حس نوك انگشتان بخصوص در انگشتان سبابه و شست كاهش مي‌يابد و بيمار بتدريج در برداشتن اجسامي از قبيل چوب كبريت، قاشق، نعلبكي و... مشكل پيدا مي‌كند.
وي مي‌گويد: معمولا بيماران هنگام مراجعه به متخصصين از خواب رفتگي دست هنگام نگهداشتن گوشي تلفن يا گرفتن چادر شكايت دارند.
بموقع به پزشك مراجعه كنيد
مراحل درماني كه مي‌توان براي فرد انجام داد، در مرحله اول پيشگيري و در مرحله دوم درمان است و رعايت موارد تغذيه‌اي و حركتي در پيشگيري از اين بيماري نيز موثر است.
دكتر كامراني با اشاره به اين موضوع مي‌گويد: كنترل مصرف نمك و تغييرات هورموني و سبك‌كردن فعاليت‌هاي روزانه موجب كاهش التهاب تاندون‌ها و كاهش ورم خواهد شد.
وي به بيماران مبتلا به سندرم كانال كارپ توصيه مي‌كند: از انجام فعاليت‌هاي سنگين و بي‌وقفه با مچ دست خودداري كنند و اگر مجبور هستند اين فعاليت‌ها را انجام دهند، لازم است از ابزاري براي حمايت از مچ دست استفاده كنند.علائم اين بيماري مرحله به مرحله خود را نشان مي‌دهد و به مراتب درمان آن هم مرحله به مرحله است.
اين عضو هيات علمي دانشگاه ادامه مي‌دهد: در مراحل اوليه استفاده از مچ‌بند طبي و بي‌حركت كردن مچ، فشار روي تاندون‌ها را كاهش مي‌دهد و فضا براي عصب داخل مچ دست بازتر مي‌شود. حال اگر عارضه بهبود نيابد در مرحله دوم تزريق كورتون داخل مچ دست بخصوص در افراد كم‌سن و سال توصيه مي‌شود.
به گفته اين پزشك ارتوپد، كورتون به عنوان يك داروي ضدالتهابي قوي علائم را برطرف مي‌كند و معمولا جراحي آخرين راه است كه در اين مرحله رباط عرضي مچ دست برش داده مي‌شود تا فشار روي عصب مديان كاسته شود.
دكتر كامراني با اشاره به اين كه گاهي بيمار زماني براي درمان مراجعه مي‌كند كه عمل جراحي هم موثر واقع نمي‌شود، تاكيد مي‌كند: به افراد توصيه مي‌كنيم در مراحل اوليه بيماري به پزشك مراجعه كنند، چراكه در اين مرحله پاسخ به عمل جراحي معمولا سريع و كامل است، اما وقتي عوارض به صورت كم‌حسي و ضعف به صورت دائم خود را نشان داد، ممكن است بيماري پاسخ مناسبي به عمل جراحي نشان ندهد.
هانيه ورشوچي - جام‌جم
