شنبه ۲۴ آذر ۱۴۰۳ - 2024 December 14 - ۱۱ جمادی الثانی ۱۴۴۶
۱۴ دی ۱۳۹۵ - ۰۹:۴۹

چه کسانی بیشتر در خطر آلزایمر هستند؟

آلزایمر بیماری پیشرونده، فرسایشی و رنج‌آوری است که ابعاد آن به فراموشی بیمار خلاصه نمی‌شود، بلکه همان گونه که از نام این بیماری پیداست آلزایمر نوعی زوال عقل محسوب می‌شود که توانایی بهره‌گیری از مهارت‌های ادراکی فردی و اجتماعی را با توجه به شدت بیماری، بتدریج از فرد می‌رباید.
کد خبر: ۱۴۰۳۸۱
 به گزارش ایران اکونومیست به نقل از روزنامه جام جم، اما نکته مهم دیگر در ارتباط با این بیماری آن است که وقتی یکی از اعضای خانواده به بیماری آلزایمر مبتلا می‌شود، تمام خانواده درگیر این مشکل می‌شوند؛ بنابراین نه‌تنها بیمار مبتلا به آلزایمر، بلکه اطرافیان وی نیز از نظر عاطفی و اجتماعی به حمایت نیاز دارند. در اغلب موارد، خود خانواده‌ها نگهداری و مراقبت از بیمار را بر عهده می‌گیرند و او در خانه و در کنار اعضای دیگر خانواده به زندگی ادامه می‌دهد که مشکلات و فشارهای زیادی را به خانواده تحمیل می‌کند.
 
مینا سائلی، کارشناس ارشد روان‌شناسی سلامت و از اعضای انستیتو روانپزشکی تهران درباره بایدها و نبایدهای زندگی با آلزایمر به جام‌جم می‌گوید: در مبتلایان به آلزایمر، اولین علامت فراموشکاری خفیف است. از دیگر نشانه‌های مهم اولیه، ناآگاهی از زمان و مکان است. نشانه‌های دیگری که بتدریج بروز می‌کند، عبارتند از: کاهش شدید حافظه، تغییر رفتار، بروز رفتار خشن و دور از شخصیت واقعی بیمار و اختلال خلقی. تا جایی که بیمار و اطرافیانش را با مشکلات بسیاری مواجه می‌کند. جالب آن که این بیماری در زنان شایع‌تر از مردان است.
 
بیمار در چه مرحله از آلزایمر است؟
 
اطرافیان یک بیمار آلزایمری ابتدا باید بدانند بیمارشان در چه مرحله از بیماری قرار دارد. زیرا علائم آلزایمر همزمان با سیر پیشرفت بیماری متفاوت است و نیازهای وی برای دریافت کمک از سوی اطرافیان نیز متناسب با این تغییرات متفاوت خواهد بود.
 
این روان‌شناس با اشاره به این که آلزایمر چهار مرحله دارد، توضیح می‌دهد: در مرحله اول (خفیف یا اولیه)، افراد همه فعالیت‌های روزمره خود را به تنهایی انجام می‌دهند، ولی تا حدی فراموشکار بوده و ممکن است کاهش اعتماد به نفس ناشی از فراموشی در آنها باشد. در مرحله دوم (متوسط یا میانی) آنها کمتر قادر به انجام فعالیت‌هایی مثل لباس پوشیدن و غذا خوردن هستند و کاهش حافظه بیشتری در آنها دیده می‌شود.
 
وی می‌افزاید: مرحله سوم (شدید) به معنای پیشرفت آلزایمر است و به نظارت مداوم احتیاج دارند. در این مرحله مهارت‌های زبانی بیمار کاهش می‌یابد و بی‌اختیاری ادرار و مدفوع نیز دیده می‌شود. در مرحله چهارم (نهایی) نیز بیمار برای برآورده کردن نیازهایش کاملا به مراقبت‌دهنده خود وابسته است و فرد ممکن است قادر به صحبت، حرکت یا بلعیدن نباشد.
 
اصول مراقبت از بیمار آلزایمری
 
اطرافیان یک بیمار آلزایمری باید توجه داشته باشند اگر فرد مبتلا در انجام کارهایش دچار اشتباه شد، وانمود کنند متوجه اشتباه او نشده‌اند و بگویند همه چیز مرتب است، به این ترتیب او شرمنده نخواهد شد.
 
سائلی با اشاره به این مطالب می‌افزاید: افرادی که از بیماران آلزایمری مراقبت می‌کنند باید توجه داشته باشند فرد ممکن است مرتب سوالات تکراری بپرسد. همچنین به نظر می‌رسد شخصیت فرد تغییر کرده و وی وظایفش را نیمه‌کاره رها می‌کند، مشکل حافظه‌اش را انکار کرده و دیگران را مقصر می‌داند یا گاهی دیگران را به دزدیدن پول‌هایش متهم می‌کند. این خصوصیات جدید نشانه‌های آلزایمر است و فرد مبتلا به آلزایمر به طور عمد این کارها را انجام نمی‌دهد و رفتارها نشانه‌ای از وجود بیماری است و باید از بیمار جدا دانسته شود.
 
مراقبت از بیمار همچون یک کودک نوپا
 
به گفته این روان‌شناس، بهتر است هیچ دارویی در دسترس ‏فرد مبتلا به آلزایمر نباشد، چرا که ممکن است داروی اضافی مصرف کند. محل زندگی این افراد باید مناسب برای فرد سالمند باشد، درست مثل خانه‌ای که برای یک کودک نوپا ‏چیده می‌شود. آشپزخانه، حمام و در ورودی نیز باید همیشه تحت نظر باشد تا از وقوع حادثه پیشگیری شود.
 
وی تاکید می‌کند: فرد مبتلا به آلزایمر توانایی تنظیم مخارج و کنترل حساب پول خود را ندارد؛ بنابراین برای خرید یا پرداخت قبوض ‏لازم است کسی به او کمک کند، اما توجه داشته باشید همه این کار‌ها را با همراهی خود فرد انجام دهید ‏و نه این که به جای او انجام کار‌هایش را به عهده بگیرید.
 
فعالیت‌های ضدآلزایمر انجام دهید
 
برای این که نقصان ذهنی را تجربه نکنید، باید ذهن خود را پویا نگه دارید.
 
به گفته این روان‌شناس، افراد مبتلا به آلزایمر که نقصان ذهنی را تجربه می‌کنند، به فعالیت‌هایی نیاز دارند که ذهنشان را پویا نگه دارد. البته فعالیت‌ها باید به آرامی انجام شود و با توجه به شرایط و میزان توانایی‌های فرد مبتلا به آلزایمر صورت گیرد.
 
وی با اشاره به این فعالیت‌ها می‌افزاید: کتاب و مجله خواندن، حفظ کردن شعر، حل جدول، انجام انواع هنرها و صنایع دستی، خاطره‌گویی و فعالیت‌های فیزیکی و ورزش روزانه در پویایی ذهن و دوری از ابتلا به آلزایمر مؤثر است. انجام این فعالیت‌ها حتی به مبتلایان به آلزایمر هم توصیه می‌شود چراکه می‌تواند روند پیشرفت بیماری را کند کند. انجام بازی‌ها، انگیزش مجدد و خاطره‌گویی، باغبانی، تحریک حسی، ورزش، آراستن خود، فعالیت‌های تغذیه‌ای و موسیقی در بهبود بیمار می‌تواند بسیار موثر باشد.
 
چه کسانی بیشتر در خطر آلزایمر هستند؟
 
ممکن است عوامل مداخله‌گر در بروز آلزایمر دقیقا شناخته نشود، اما دانشمندان برخی عوامل را در بروز این بیماری موثر دانسته‌اند:
 
سن: آلزایمر معمولا در افراد بالای 65 سال بروز می‌کند، اما بندرت ممکن است در افراد جوان‌تر از 40 سال نیز مشاهده شود.
 
وراثت: خطر بروز آلزایمر در صورتی که یکی از بستگان درجه یک مانند والدین، خواهر یا برادر مبتلا باشند کمی افزایش می‌یابد.
 
جنس: زنان تقریبا بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا می‌شوند، زیرا عمر زنان طولانی‌تر است.
 
سبک زندگی: ابتلا به بیماری قلبی، فشار خون بالا، افزایش کلسترول و دیابت می‌تواند احتمال کلی ابتلا به آلزایمر را افزایش دهد. حفظ فعالیت ذهنی در تمام طول زندگی بخصوص در سال‌های پایانی ریسک بیماری آلزایمر را کاهش می‌دهد.
 
سطح تحصیلات: مطالعات بیانگر یک ارتباط بین تحصیلات پایین و خطر ابتلا به آلزایمر است.
 
مسمومیت: قرارگیری بیش از حد در معرض فلزات معین یا مواد شیمیایی.
 
ضربه مغزی: صدمات ضربه‌ای جدی به سر (ضربه همراه با کاهش سطح هوشیاری طولانی‌مدت) ممکن است عامل خطر برای آلزایمر باشد.
 
ابتلا به پارکینسون و دیگر بیماری‌های مغزی - عروقی می‌تواند به دمانس تبدیل شود.
 
افسردگی نیز می‌تواند موجب زوال حافظه شود. به علاوه بسیاری از افراد مسن داروهای چندگانه دریافت می‌کنند که می‌تواند موجب آسیب و کاهش توانایی آنها برای تفکر روشن شود.

آخرین اخبار