۰۸ آبان ۱۳۹۵ - ۱۴:۱۳
حمیدرضا پناهنده کارشناس بازیافت پلاستیک:
صنعت بازیافت نیازمند به روز شدن است
یک کارشناس بازیافت پلاستیک ضمن تاکید بر این که دولت باید به بخش خصوصی نشان بدهد صنعت بازیافت سودآور است، گفت: این صنعت در ایران نیازمند به روزآوری دانش و استفاده از فناوری‌های نوین است.
به گزارش ایران اکونومیست؛ حمید رضا پناهنده در این خصوص افزود: صنعت بازیافت در ایران نیازمند به‌روزآوری دانش این حوزه و استفاده از فناوری‌های نوین است، در همه جای دنیا صنایع موظفند که برای پسماند خودشان چاره‌اندیشی کنند ولی در کشورما اگرچه در این زمینه قانون هم داریم اما چیزی که الزام‌آور باشد نیست و به این ترتیب صنایع هم پسماندی مازاد بر آن چه در شهرها تولید می‌شود به معضلات محیط زیست اضافه می‌کنند.
وی تاکید کرد: در بازیافت پسماند شهری مثلا در حوزه پلیمر، اول باید ببینیم اصلا چه میزان از پسماندها پلاستیکی است و چه اندازه قابلیت برگشت به حوزه تولید دارد و چه اندازه را باید دفن کرد و نمی توان با آن کاری کرد. اعداد و ارقام این‌ها موجود است اما در بحث پلاستیک‌ها که عمده‌ترین آلاینده مورد بحث در حوزه محیط زیست به شمار می‌رود متاسفانه عملا برگشتی به چرخه نداریم.
این کارشناس صنعت پلیمر در توضیح علل این مساله گفت: بخشی از این مشکل به فرهنگ خودمان بر می‌گردد چرا که اصلا بحث تفکیک از مبدا انجام نمی‌شود و بخشی هم به کم‌کاری در حوزه‌های مدیریتی برمی‌گردد.
** نریختن پسماند در طبیعت به نوعی دفاع از خاک وطن است
پناهنده تصریح کرد: در حوزه فرهنگ، کار زیادی انجام شده است اما واقعا برای خود ما هم دیگر سوال شده که اساسا چطور باید این موضوع را برای مردم جا بیاندازیم. در جنگ تحمیلی این همه شهید دادیم که از خاک میهنمان دفاع کردند اما یک دفاع از خاک هم این است که پسماندت را در طبیعت نریزی و خاکت را از بین نبری و این چیزی است که نیاز به تغییرات اساسی در فرهنگ خود ما دارد.
وی نیاز به پیشرفت علمی در صنعت بازیافت را مساله دیگر پیش روی کشور دانست و گفت: متاسفانه از لحاظ ماشین‌آلات و فناوری نوین بازیافت مدیریت شهری کار خاصی انجام نداده است. اگرچه یک هدف اساسی واگذاری موضوعات به بخش خصوصی است اما برای ورود بخش خصوصی به این صنعت، علاوه بر این که یک سری توانمندی‌های مالی نیاز است، باید توانمندسازی علمی هم رخ بدهد. یعنی باید دانش روز را داشته باشند و ماشین‌آلات و فناوری‌های به‌روز در کشور آمده باشد.
این کارشناس حوزه بازیافت پلاستیک در تشریح وضعیت کنونی گفت: در آغاز باید طرح داشت که اصلا پسماندی که گردآوری می‌شود را می‌خواهیم چه کار بکنیم. الان تفکیک از مبدا را به مدیریت شهری داده‌اند ولی برای این که بعد از این با پسماند تفکیک شده چه کار بکنند، هیچ راهکار جامع موفقی در کشور وجود ندارد و همه این پسماند به مازاد سرازیر می‌شود و بخشی که مفید است گاه به بازار سیاه راه پیدا می‌کند و آن چه به درد نمی‌خورد روی دوش شهرداری انبار می‌شود. شهرداری‌ها هم جاهایی که وضعیتشان بهتر است پسماندشان به زباله‌سوز می‌رود و جاهای دیگر آن را صرفا دفع می‌کنند.
** فرایند بازیافت در کشور به درستی رخ نمی دهد
پناهنده این که در وضعیت درست چه اتفاقی باید برای پسماندها بیفتد را این گونه توضیح داد: اگر راهکار اصولی باشد باید این مواد اولیه و پسماندی که در شهرداری ها گردآوری می‌شود تفکیک شده و مثلا بخشی که پلاستیکی است به چرخه صنعت برگردد و بخشی که قابلیت تبدیل شدن به کود کمپوست را دارد به کود تبدیل شود و بخشی هم که کاری نمی‌توان با آن کرد به زباله‌سوز برود و به انرژی برق و … تبدیل شود. فرایندی که در کشور آغاز شده اما متاسفانه این اتفاق به درستی رخ نمی‌دهد.
** فناوری نو تعداد دفعات استفاده از هر پلاستیک را بیشتر می‌کند
وی درباره اهمیت فناوری نوین در حوزه بازیافت تاکید کرد: سودی که فناوری نوین دارد آن است که مثلا در حوزه پلاستیک با این فناوری نوین پلاستیک به جایی که باید بر می‌گردد یعنی نایلون‌ها و فیلم‌های پلی اتیلنی که در کشاورزی استفاده می‌شود و مثلا روی گلخانه‌ها کشیده می‌شود اگر با روش درست بازیافت بشوند، مثلا اگر الان برای گلخانه‌های زینتی استفاده شده در مرحله بعدی با یک درجه رنگ تیره‌تر می‌تواند در کارخانه قارچ استفاده شود که باید دودی باشد. ولی اگر این فناوری نباشد مثلا همان نایلون‌ها باید به دبه‌های پلاستیکی برود و در واقع سر از جایی دربیاورد که مال آن مصرف نیست یا حتی ممکن است پلاستیک ارزشمند تبدیل به قیر بشود! به زبان ساده‌تر فناوری نو تعداد دفعات استفاده از هر پلاستیک را بیشتر می‌کند.
این کارشناس بازیافت پلاستیک تصریح کرد: نکته مهم دیگر آن است که این صنعت نیازمند علم است یعنی این که شما بتوانید اصولی بازیافت کنید. که این نیاز به علم دارد. این که هر موادی باید در چه دمایی بازیافت شود و در چه شرایطی و با چه دستگاهی چه موادی را می‌توان بازیافت کرد و این‌ها چیزهایی است که نیاز به آموزش دارد و متولیان باید این حداقل‌های علمی را از کسی که می‌خواهد این کار را انجام دهد بخواهند.
** تعداد شرکتهایی که به صورت علمی بازیافت می کنند، کم است
پناهنده در پاسخ به این پرسش که آیا در کشور در حال حاضر در این زمینه آموزشی ارائه می‌شود یا نه گفت: در ایران در حوزه‌های دانشگاهی متاسفانه این حوزه را نداریم اما یک سری کلاس‌های خصوصی برگزار می‌شود که آن‌ها هم فراگیر نیست. در میان این همه شرکت که فعالیت بازیافت را انجام می‌دهند واقعا تعداد شرکتهایی که به صورت دانش‌بنیان در این حوزه فعالیت می‌کنند شاید انگشت شمار باشد.
وی افزود: نکته دیگر این که مدیریت شهری و دولت باید جذابیت سرمایه‌گذاری در بخش بازیافت را ایجاد کنند یا حداقل نشان بدهند که این کار چه درآمد بالایی می‌تواند داشته باشد.
** شباهت بمب شیمیایی با دود حاصل از اگزوز ماشین
پناهنده در پایان با تاکید بر این که قبل‌تر از همه این‌ها باید خودمان باور کنیم که این محیط زیست و زمین برای خودمان است گفت: هرچه هم سازمان محیط زیست و شهرداری فراخوان تشبیهی و تنبیهی بگذارند باید اول این مساله در خود ما به فرهنگی درونی بدل شود و بعد اتفاقی جدی رخ خواهد داد. باید بدانیم اگر زمانی دشمن خارجی بر سر مردم ما بمب شیمایی می‌ریخت که در کوتاه مدت باعث مرگ و میر هم‌میهنان ما می‌شد امروز منی که اگزوز ماشینم دود می‌کند عامل قتل هم میهنم هستم و تنها تفاوت آن است که در درازمدت مرگ هم میهنانم را رقم می‌زنم.
وی تاکید کرد: در بازیافت پسماند شهری مثلا در حوزه پلیمر، اول باید ببینیم اصلا چه میزان از پسماندها پلاستیکی است و چه اندازه قابلیت برگشت به حوزه تولید دارد و چه اندازه را باید دفن کرد و نمی توان با آن کاری کرد. اعداد و ارقام این‌ها موجود است اما در بحث پلاستیک‌ها که عمده‌ترین آلاینده مورد بحث در حوزه محیط زیست به شمار می‌رود متاسفانه عملا برگشتی به چرخه نداریم.
این کارشناس صنعت پلیمر در توضیح علل این مساله گفت: بخشی از این مشکل به فرهنگ خودمان بر می‌گردد چرا که اصلا بحث تفکیک از مبدا انجام نمی‌شود و بخشی هم به کم‌کاری در حوزه‌های مدیریتی برمی‌گردد.
** نریختن پسماند در طبیعت به نوعی دفاع از خاک وطن است
پناهنده تصریح کرد: در حوزه فرهنگ، کار زیادی انجام شده است اما واقعا برای خود ما هم دیگر سوال شده که اساسا چطور باید این موضوع را برای مردم جا بیاندازیم. در جنگ تحمیلی این همه شهید دادیم که از خاک میهنمان دفاع کردند اما یک دفاع از خاک هم این است که پسماندت را در طبیعت نریزی و خاکت را از بین نبری و این چیزی است که نیاز به تغییرات اساسی در فرهنگ خود ما دارد.
وی نیاز به پیشرفت علمی در صنعت بازیافت را مساله دیگر پیش روی کشور دانست و گفت: متاسفانه از لحاظ ماشین‌آلات و فناوری نوین بازیافت مدیریت شهری کار خاصی انجام نداده است. اگرچه یک هدف اساسی واگذاری موضوعات به بخش خصوصی است اما برای ورود بخش خصوصی به این صنعت، علاوه بر این که یک سری توانمندی‌های مالی نیاز است، باید توانمندسازی علمی هم رخ بدهد. یعنی باید دانش روز را داشته باشند و ماشین‌آلات و فناوری‌های به‌روز در کشور آمده باشد.
این کارشناس حوزه بازیافت پلاستیک در تشریح وضعیت کنونی گفت: در آغاز باید طرح داشت که اصلا پسماندی که گردآوری می‌شود را می‌خواهیم چه کار بکنیم. الان تفکیک از مبدا را به مدیریت شهری داده‌اند ولی برای این که بعد از این با پسماند تفکیک شده چه کار بکنند، هیچ راهکار جامع موفقی در کشور وجود ندارد و همه این پسماند به مازاد سرازیر می‌شود و بخشی که مفید است گاه به بازار سیاه راه پیدا می‌کند و آن چه به درد نمی‌خورد روی دوش شهرداری انبار می‌شود. شهرداری‌ها هم جاهایی که وضعیتشان بهتر است پسماندشان به زباله‌سوز می‌رود و جاهای دیگر آن را صرفا دفع می‌کنند.
** فرایند بازیافت در کشور به درستی رخ نمی دهد
پناهنده این که در وضعیت درست چه اتفاقی باید برای پسماندها بیفتد را این گونه توضیح داد: اگر راهکار اصولی باشد باید این مواد اولیه و پسماندی که در شهرداری ها گردآوری می‌شود تفکیک شده و مثلا بخشی که پلاستیکی است به چرخه صنعت برگردد و بخشی که قابلیت تبدیل شدن به کود کمپوست را دارد به کود تبدیل شود و بخشی هم که کاری نمی‌توان با آن کرد به زباله‌سوز برود و به انرژی برق و … تبدیل شود. فرایندی که در کشور آغاز شده اما متاسفانه این اتفاق به درستی رخ نمی‌دهد.
** فناوری نو تعداد دفعات استفاده از هر پلاستیک را بیشتر می‌کند
وی درباره اهمیت فناوری نوین در حوزه بازیافت تاکید کرد: سودی که فناوری نوین دارد آن است که مثلا در حوزه پلاستیک با این فناوری نوین پلاستیک به جایی که باید بر می‌گردد یعنی نایلون‌ها و فیلم‌های پلی اتیلنی که در کشاورزی استفاده می‌شود و مثلا روی گلخانه‌ها کشیده می‌شود اگر با روش درست بازیافت بشوند، مثلا اگر الان برای گلخانه‌های زینتی استفاده شده در مرحله بعدی با یک درجه رنگ تیره‌تر می‌تواند در کارخانه قارچ استفاده شود که باید دودی باشد. ولی اگر این فناوری نباشد مثلا همان نایلون‌ها باید به دبه‌های پلاستیکی برود و در واقع سر از جایی دربیاورد که مال آن مصرف نیست یا حتی ممکن است پلاستیک ارزشمند تبدیل به قیر بشود! به زبان ساده‌تر فناوری نو تعداد دفعات استفاده از هر پلاستیک را بیشتر می‌کند.
این کارشناس بازیافت پلاستیک تصریح کرد: نکته مهم دیگر آن است که این صنعت نیازمند علم است یعنی این که شما بتوانید اصولی بازیافت کنید. که این نیاز به علم دارد. این که هر موادی باید در چه دمایی بازیافت شود و در چه شرایطی و با چه دستگاهی چه موادی را می‌توان بازیافت کرد و این‌ها چیزهایی است که نیاز به آموزش دارد و متولیان باید این حداقل‌های علمی را از کسی که می‌خواهد این کار را انجام دهد بخواهند.
** تعداد شرکتهایی که به صورت علمی بازیافت می کنند، کم است
پناهنده در پاسخ به این پرسش که آیا در کشور در حال حاضر در این زمینه آموزشی ارائه می‌شود یا نه گفت: در ایران در حوزه‌های دانشگاهی متاسفانه این حوزه را نداریم اما یک سری کلاس‌های خصوصی برگزار می‌شود که آن‌ها هم فراگیر نیست. در میان این همه شرکت که فعالیت بازیافت را انجام می‌دهند واقعا تعداد شرکتهایی که به صورت دانش‌بنیان در این حوزه فعالیت می‌کنند شاید انگشت شمار باشد.
وی افزود: نکته دیگر این که مدیریت شهری و دولت باید جذابیت سرمایه‌گذاری در بخش بازیافت را ایجاد کنند یا حداقل نشان بدهند که این کار چه درآمد بالایی می‌تواند داشته باشد.
** شباهت بمب شیمیایی با دود حاصل از اگزوز ماشین
پناهنده در پایان با تاکید بر این که قبل‌تر از همه این‌ها باید خودمان باور کنیم که این محیط زیست و زمین برای خودمان است گفت: هرچه هم سازمان محیط زیست و شهرداری فراخوان تشبیهی و تنبیهی بگذارند باید اول این مساله در خود ما به فرهنگی درونی بدل شود و بعد اتفاقی جدی رخ خواهد داد. باید بدانیم اگر زمانی دشمن خارجی بر سر مردم ما بمب شیمایی می‌ریخت که در کوتاه مدت باعث مرگ و میر هم‌میهنان ما می‌شد امروز منی که اگزوز ماشینم دود می‌کند عامل قتل هم میهنم هستم و تنها تفاوت آن است که در درازمدت مرگ هم میهنانم را رقم می‌زنم.
گزارش خطا
آخرین اخبار