بخش خصوصی جان افزای میراث فرهنگی گیلان

به گزارش ایران اکونومیست؛ سرشت مبتنی بر ماندگاری آدمیان (نافرهنگی یادگاری نویسی) ، گذر زمان ، دست های خالی و ... گاه دشنه ای می شوند بر قامت میراث فرهنگی که در نگاه نخست تیرگی است و نازیبایی و از پسش نابودی است؛ پرواضح است که در این راستا تنها ارگانی به نام میراث فرهنگی نمی تواند به تنهایی از پس حمایت، حفاظت و احیا برآید و در این زمان، نقش بخش خصوصی می تواند یاری گر باشد.
باید پذیرفت فضای مجازی با همه حواشی و گاه اخبار ناخوش، روند اطلاع رسانی را در دسترس قرار داده است و گاه چه بسیار پست هایی می رسد مبنی بر تخریب گاه و بیگاه میراث فرهنگی کشور از به ثبت رسیده ها و نرسیده ها، هم آنهایی که در انتظار ثبت هستند و چه آنهایی که تنها ردپایی از زندگی نیاکانمان در زمان های دور هستند و گیلان نیز از این سیر مستثنی نیست.
نگارگری طبیعت در گیلان مردمانی خوش ذوق پرورانده، چنانکه در هزاران سال پیش جام مارلیک بر زر ناب نقش کردند و هر چه زمان گذشت، این نگارگری و خوش ذوقی در معماری خانه ها نیز رسوخ کرد چنان که هنوز ردپای این خوش ذوقی در بافت قدیمی شهر به شرط اینکه در هجوم بیل های مکانیکی قرار نگیرد ، پیداست.
خانه های قدیمی پر نقش و نگار به سرعت دستخوش هجوم معماری های بی هویت می شوند؛ گرمابه های چند صد ساله فرو می ریزند و نقاشی های دیواری زخم های عمیق میخ کشی گردشگران را برای رسم ناخوش یادگاری نگاری تاب می آورند.
اما در این میان اتفاق های خوب هم رقم می خورد و آن، تغییر کاربری به واسطه بخش خصوصی است که در برخی از نقاط شهر به چشم می خورد بطوریکه کاروانسرای شاه عباسی معروف به لات با معنای زمین صاف و هموار کنار رودخانه واقع در کرانه سپیدرود گیلان که به شماره 1566 و در سال 1356 به ثبت فهرست ملی رسیده؛ از نوروز امسال، با تغییر کاربری میزبان گردشگرانی شده است که نفس کشیدن در مکانی به یادگار از پیشینیان را جست و جو گر هستند و گاه خانه هایی چند صد ساله با عناصر معماری ایرانی و گیلانی، با پلکان چوبی، پنجره های گره چینی و شیشه های ارسی (شیشه های رنگی) توسط بخش خصوصی به گالری هنری و محلی برای گذران ساعت ها گفت و گوی هنرمندان تبدیل می شود.
در همین زمینه مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان همراهی بخش خصوصی را برای حفاظت از میراث فرهنگی استان حیات بخش توصیف کرد.
رضا علیزاده روز سه شنبه با اشاره به بافت تاریخی استان و جایگاه آن در جذب گردشگران داخلی و خارجی گفت: استفاده بهینه از این موهبت، مستلزم تعامل بخش دولتی و خصوصی و نیز نظارت مردمی است.
وی تغییر کاربری کاروانسرای لات توسط بخش خصوصی را یک نمونه موفق توصیف کرد و گفت: مالکان 17خانه قدیمی در استان علاقه مند به واگذاری و تغییر کاربری هستند که این موضوع، نیازمند تعامل و سرمایه گذاری است.
وی ادامه داد: با توجه به گستردگی بناهای تاریخی گیلان و همچنین منابع مالی محدود امکان مرمت گسترده وجود ندارد و مالکان نیز برای مرمت بناهای تاریخی در اختیار، حمایت میراث فرهنگی را می طلبند که گاه این امکان بدلایل پیش گفته میسر نیست و حمایت بخش خصوصی و تعامل مالکان با میراث فرهنگی ضروری است.
علیزاده اظهار کرد: یک هزار و 30 اثر در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده که این موضوع نقش تعیین کننده ای در جذب گردشگر به گیلان دارد اما این اداره کل برای حفاظت، مرمت و نگهداری از این میراث، نیازمند حمایت و تعامل دیگر بخش ها از جمله بخش خصوصی است.
بر اساس دانش برنامه ریزی توریسم، گردشگری بر پایه میراث فرهنگی در سطح بالای اقتصادی و اجتماعی آن موجب شکوفا شدن ذوق و استعداد و ارتقای آموزش در همه زمینه ها می شود و بر همین اساس کشوری که در صنعت گردشگری فعال است، می تواند میلیون ها گردشگر را به خود جلب کند و در زمینه های مختلف پیشرفت کنند.
گردشگری در مجموع نه تنها موجب اشتغال، افزایش درآمد، صلح و آرامش می شود؛ بلکه سطح هنر و ذوق و استعداد را نیز ارتقا می بخشد. به هر روی میراث فرهنگی نماد هویت و نشانی برای ماندگاری است و به نظر می رسد به سبب ارزشمندی، نیاز به برنامه ریزی و جلب حمایت سرمایه گذاران برای حفاظت دارد.