سیدعباس عراقچی معاون حقوقی و بین الملل وزیر امور خارجه امروز -چهارشنبه- در مراسم رونمایی از تازه های نشر وزارت امور خارجه که در سرای اهل قلم نمایشگاه بین المللی کتاب تهران برگزار شد با بیان این مطلب افزود: ما به لحاظ جغرافیایی در شرق کشور پایین دست به حساب می آییم و در غرب بالادست هستیم و در شرق کشور با کشور افغانستان درخصوص رودخانه های مرزی همچون هیرمند مشکل داریم و در غرب کشور هم این موضوع برعکس می باشد.
وی که در این نمایشگاه، کتاب دیپلماسی آب های فرامرزی در نظام بین الملل، درس هایی برای سیاست خارجه ایران ارائه کرده بود ابراز امیدواری کرد این کتاب به ادبیات دیپلماسی آب که سرفصل جدیدی در عرصه دیپلماسی است کمک کند.
عراقچی ادامه داد: برخورد من با موضوع کمبود آب و معضل بحران آب زمانی شروع شد که حدود 10 سال قبل برای نخستین بار به معاونت بین الملل و حقوقی وزارت امور خارجه منصوب شدند.
وی گفت: در اداره مرزی ما موضوع آب های فرامرزی و رودخانه ها مورد بررسی قرار می گرفت.
عراقچی ادامه داد: اختلاف ما با عراق در اروند رود و قطعنامه 1975 و مسائل «مبتلا به» که هنوز هم به طور کامل حل نشده است از همان موقع به این موضوع علاقه مند شدم و مجموعه اطلاعاتی را جمع آوری و مکتوب کردم.
وی ادامه داد: در ژاپن با جنبه دیگری از موضوع آب و همکاری بین کشورها آشنا شدم زمانی که آقای قالیباف به توکیو آمدند و با شهردار توکیو ملاقات کردند و در این ملاقات بحث کنترل هدررفت آب در شبکه های شهری مورد بررسی قرار گرفت.
عراقچی با اشاره به تجربه موفق شهرداری توکیو در مهار هدررفت آب در شبکه های شهری اظهار داشت: در آن موقع هدررفت آب در شبکه شهری توکیو 20 درصد بود که اینها در یک بازه چندساله به 2.5 درصد رسانده بودند.
وی یادآور شد: توکیو در دهه 60 و 70 همانند تهران بود و مسائلی همچون آلودگی هوا و شلوغی و ترافیک را داشت اما با کارهای زیادی که انجام دادند این معضلات را حل کردند و اعلام آمادگی کردند که تجارب خود را در اختیار شهرداری تهران قرار دهند.
معاون وزیر امور خارجه یادآور شد: میزان هدررفت آب در تهران بالای 20 درصد است که بخشی از آن به اتصالات و لوله ها و بخشی هم به مسائل فرهنگی برمی گردد.
وی در ادامه اظهار داشت: زمانی که از ژاپن برگشتم در معاونت آسیا با بحث آب های مجازی آشنا شدم.
عراقچی افزود: در بحث آب های مجازی لزومی ندارد ما محصولات آب بر تولید کنیم، بلکه می توان این محصولات را از کشورهایی که آب بیشتری دارند ابتیا کرد.
وی ضمن تاکید بر کمبود جدی آب اظهار داشت: یک پنجم جمعیت دنیا به آب شیرین دسترسی ندارند و در نتیجه افزایش جمعیت و تغییرات اقلیم این میزان بیشتر هم شده است و این تبعات سنگینی خواهد داشت و دنیا باید خود را برای فقر و گرسنگی و ناامنی آماده کند.
معاون وزیر امور خارجه ادامه داد: در حالی که پنج درصد جمعیت دنیا در خاورمیانه حضور دارند تنها یک درصد آب های شیرین در خاورمیانه است و جنگ های آب در خاورمیانه موضوع بسیار جدی است.
وی خاطرنشان کرد: آب های فرامرزی آب هایی هستند که بین کشورها مشترکند و بر این اساس مدیریت آب یک موضوع جدی در سیاست خارجی کشورهاست.
وی یادآور شد: 260 رودخانه فرامرزی بین 150 کشور مشترک است و این عاملی برای درگیری های مختلف است با این حال آب های فرامرزی بیش از آنکه عامل جنگ بوده باشد عامل همکاری بین کشورها بوده است و این مبحث جدیدی در عرصه روابط بین المللی است.
عراقچی خاطرنشان کرد: مفهوم دیپلماسی آب روز به روز جدی تر می شود و ما در جمهوری اسلامی باید به این موضوع توجه ویژه ای داشته باشیم چرا که با کشورهای اطراف مشکل داریم.
به گفته عراقچی همچنین درخصوص کتابی که در این نمایشگاه ارائه کرده است، اظهار داشت: فصل اول این کتاب به بحث های نظری و تئوری می پردازد و فصل دوم به بحث آب های فرامرزی در آفریقا و فصل سوم هم آب های فرامرزی جمهوری اسلامی را تبیین کرده و جزییات فنی ارائه می دهد. و در درس هایی برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ارائه می کند.
همچنین در این مراسم سیدمحمد صدر مشاور وزیر امور خارجه که کتاب «خاطرات سیاسی دیپلماتیک» در سال 76 را در نمایشگاه کتاب امسال عرصه کرده بود با اشاره به موارد استفاده تاریخ شفاهی اظهار داشت: این بخش از تاریخ علاوه بر آگاهی بخشی، آموزش دیپلمات های جوان را هم مدنظر دارد.
وی اضافه کرد: بخشی از دیپلماسی تئوریک است و بخشی از آن هم تجربه است و شما باید در صحنه عمل یاد بگیرید که چگونه مذاکره کنید و پیش بروید و از منافع کشور دفاع کنید.
وی در عین حال رشد شجاعت، صراحت و صداقت از جمله نتایج انتشار خاطرات دیپلمات های عنوان کرد و اظهار داشت: لازمه مفید بودن کتاب خاطرات شجاعت، صراحت و صداقت است چرا که تجربیات خود را می گوید اشتباهات و شکست هایی را در دوران خدمت با آن مواجه شده باید بیان کند و اینها باعث می شود دیپلمات های جوان بتوانند از این تجارب استفاده کنند.
وی ابراز امیدواری کرد: انتشار کتاب های مربوط به تاریخ شفاهی افزایش یافته و مورد استفاده قرار بگیرد.
