داریوش مهرجویی، ناصر تقوایی، مسعود کیمیایی و بهروز افخمی از جمله کارگردانان سینمای ایران هستند که در میان آثارشان توجه زیادی به اقتباس از آثار ادبی داشته‌اند که در این میان مهرجویی نقش پررنگ‌تری داشته است.
کد خبر: ۱۰۶۹۵۴
داریوش مهرجویی فیلم «گاو» به عنوان اولین ساخته سینمایی‌اش را براساس داستان «عزادران بیل» نوشته غلامحسین ساعدی ساخته است و برای فیلم «پستچی» هم نمایشنامه «ویزویزک» گئورک بوخنر را دستمایه اصلی قرار داده است.
این کارگردان همچنین فیلم «دایره مینا» را براساس داستان «آشغالدونی» غلامحسین ساعدی ساخته و «درخت گلابی» او نیز اقتباسی از کتاب «جای دیگر» گلی ترقی است.
مهرجویی مانند بسیاری از فیلمسازان دیگر به سراغ هوشنگ مرادی کرمانی هم رفته و فیلم «مهمان مامان» را براساس اقتباسی از یکی از داستان‌های او ساخته است.
دو فیلم «پری» و «سارا» این کارگردان، اقتباسی از آثار نویسندگان خارجی است که به ترتیب داستان‌هایی از سالینجر و هنریک ایبسن را دستمایه اصلی فیلمنامه‌اش قرار داده است.
همچنین بنابر اعلام این کارگردان ایده «هامون» را نیز از «بوف کور» صادق هدایت الگو گرفته است.
مسعود کیمیایی هم در دو فیلم «داش آکل» و «خاک» به سراغ اقتباس رفته است. این فیلمساز «داش آکل» را براساس کتاب «سه قطره خون» صادق هدایت به تصویر کشیده و «خاک» را نیز براساس داستان «آوسنه باباسبحان» محمود دولت‌آبادی ساخته است.
این کارگردان برای فیلم «غزل» هم به سراغ داستان کوتاهی از بوخس با عنوان «مزاحم» رفته است.
ناصر تقوایی دیگر فیلمساز باسابقه سینما «ناخدا خورشید» را براساس برداشتی آزاد از داستان «داشتن و نداشتن» ارنست همینگوی ساخته است و مجموعه «دایی‌جان ناپلئون» این کارگردان هم براساس کتاب طنزی از ایرج پزشک‌زاد مقابل دوربین رفته است.
بهروز افخمی فیلم «گاوخونی» را براساس رمان کوتاهی از جعفر مدرس‌صادقی ساخته است و «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» را هم براساس کتابی با همین نام نوشته همسرش مرجان شیرمحمدی به فیلمنامه تبدیل کرده است.
زنده‌یاد علی حاتمی، تهمینه میلانی، کیانوش عیاری، کیومرث پوراحمد، ابراهیم فروزش، داود میرباقری، بهرام توکلی، امیر نادری، فرزاد موتمن، حسن هدایت، مرضیه برومند، علی مصفا و نرگس آبیار هم فیلمسازان دیگری هستند که در آثارشان به سراغ اقتباس رفته‌اند.
علی حاتمی «حسن کچل» را براساس داستانی از «هفت پیکر» نظامی نوشته است، علی مصفا اولین ساخته سینمایی‌اش با عنوان «پله آخر» فیلمنامه اقتباسی از جیم جویس دارد، میلانی «سوپراستار» را براساس رمانی از هرمان هسه به تصویر کشیده، عیاری و پوراحمد در فیلم‌های «دو نیمه سیب» و «خواهران غریب» سراغ کتاب اریش کستنر رفته‌اند، موتمن «شب‌های روشن» را براساس داستان کوتاهی از داستایوفسکی نوشته، بهرام توکلی هم «باغ وحش شیشه‌ای» تنسی ویلیامز را تبدیل به فیلم «اینجا بدون من» کرده و امیر نادری هم برای «تنگسیر» به سراغ رمانی از صادق چوبک رفته است.
مرضیه برومند «مربای شیرین»، ابراهیم فروزش «خمره»، محمدعلی طالبی «چکمه» و کیومرث پوراحمد «قصه‌های مجید» را براساس آثار هوشنگ مرادی کرمانی ساخته‌اند.
داود میرباقری «ساحره» و حسن هدایت هم «گرداب» را براساس نوشته‌هایی از صادق هدایت مقابل دوربین برده‌اند.
نرگس آبیار هم از جمله کارگردان‌هایی است که فیلم سینمایی‌اش با عنوان «شیار 143» را براساس کتابی با همین نام نوشته خودش ساخته است.
ساخت فیلم براساس داستان و آثار مکتوب در مقطعی مورد توجه مسئولان سینمایی نیز قرار گرفت به طوری که یکی از سیمرغ‌های جشنواره فیلم فجر را به فیلمنامه‌های اقتباسی اختصاص دادند که در چند دوره اهدا شد.
