این روزها بزرگراهها، اتوبانها و خیابانهای لوکس تهران، چهره جدیدی را تجربه میکنند. چهرهای که حداقل ۴ تا ۵ سالی بود که کمتر به مذاق لوکس نشینان و برندپوشان خوش میآمد، این روزها باب میل بسیاری از اعضای طبقه مرفه جامعه است.
اکنون عبور و مروری در سطح شهر به خصوص خیابانهای گرانقیمت پایتخت، نتایج رفت و آمدها و مذاکرات تجاری را بیش از هر جای دیگری، نمایان کرده است. بازاری بکر، نسلی جوان و خواستار تحول در طبقه متوسط و طبقهای پولدار. همه چیز مهیای ورود کالاهای لوکس خارجی برای بلعیدن دلارهای ملی است.
از همان ساعات ابتدایی به نتیجه رسیدن مذاکرات ایران با دنیا، هیاتهای خارجی رفت و آمدهای خود را به ایران آغاز کردند تا بلکه در این رکود بازارهای جهانی، آغوش باز خریدارانی تشنه به برندهای خارجی را تجربه کرده و کالاهای خود را به این بازار نوظهور، وارد کنند. درست از همان روزهای ابتدایی نیز دولت به همه مردم اطمینان داد که اجازه نمیدهد بازار ایران بهشت واردات کالاهای مصرفی و لوکس خارجی شود اما این طور نشد.
گشت و گذاری کافی است تا پس از گذر از اتوبانها و بزرگراههایی که مرکز شهر تهران را به شمالیترین و لوکسترین مناطق پایتخت وصل میکند، به کوچه و پس کوچههای خوشنشینی برسیم که حتی آنها هم از آثار بیلبوردها و تبلیغاتی که کالاهای خارجی را تبلیغ میکنند، بینصیب نماندهاند. صاحبان این برندها و مشاورانشان هم به خوبی میدانند که طبقه پولدار و نوکیسه اقتصاد ایران، این روزها تشنه برندپوشی و استفاده از کالاهای لوکس خارجیها هستند.
کمتر از یکسال قبل بود که اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیسجمهور در عین حالی که اهمیت توسعه روابط خارجی با سایر کشورها و عبور و مرور هیاتهای تجاری را مورد تاکید قرار داد، اطمینان میداد که ایران بهشت واردات کالاهای مصرفی نمیشود. این جمله کافی بود تا تک تک اعضای کابینه که دستی بر آتش سیاستگذاری واردات و مذاکره با خارجیها دارند، این جملات را با ادبیات خاص خود تکرار کنند و به مردم اطمینان بدهند که واردات گسترده کالاهای خارجی آغاز نمیشود و قرار هم نیست که بازار ایران در اختیار خارجیهای بدون سرمایه قرار گیرد.
حال اما بازار چیز دیگری میگوید. قفسههای فروشگاههای زنجیرهای که تامینکننده نیاز قشر متوسط جامعه هستند، پر از کالاهای خارجی است و بیلبوردهای سطح شهر که مبلّغ خوبی برای شناخت برندهای خارجی به طبقه مرفه جامعه است، پر از تبلیغاتی است از کالاهای خارجی با نامهای دهن پر کن. همه چیز مهیای آن است که دوباره مصرفگرایی با رویکرد کالاهای خارجی اروپایی، رواج یابد و باز هم بازار ایران تا هر جا که جا دارد، پر از کالاهای لوکس خارجیهایی شود که در به در از این بازار و آن بازار، خواستار فروش کالاهایشان هستند.
مروری بر گفتههای اعضای دولت شاید یادآوری باشد به وعدهای که برای جلوگیری از ورود کالاهای لوکس به بازار دادهاند؛ وعدهای که تا این جای کار، علیرغم انتظاری که برای ورود سرمایههای خارجی مستقیم و جوینتونچر به اقتصاد ایران میرفت، تنها ردپای کالاهای ساخته شده و اشتغالزا برای مردم سایر کشورها را نمایان می سازد. البته باید توجه داشت که جملاتی با این مضمون که دولت اجازه تبدیل شدن بازار ایران به بهشت کالاهای خارجی را نمیدهد، بارها و بارها از سوی دولتمردان تکرار شده و این تنها یکی از جملاتی است که در یکسال گذشته از سوی اعضای کابینه حسن روحانی، با این مضمون عنوان شده است. «در صورتی که تحریمها برداشته شوند، شرکتهای خارجی به سمت ایران هجوم خواهند آورد که قطعا شرکتهای اروپایی فراوانی هم در میان آنها خواهند بود و ایجاب می کند از اکنون با توجه به سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی، به گونهای برنامه ریزی کنیم تا ایران به محلی برای واردات کالاهای مصرفی آنها تبدیل نشود بلکه این شرکتها نسبت به سرمایه گذاری و تولید در ایران اقدام کنند.»
نام | وعدههای دولتمردان که بایگانی شدند | تاریخ |
حسن روحانی- رئیسجمهور | شیوه سابق این بود که نفت را می فروختیم و با پول آن کالا وارد می کردیم، البته واردات کالای غیر مصرفی و سرمایه ای اشکالی ندارد، ما گندم، ذرت و شکر به میزان وارد نداشتیم را هم وارد می کردیم؛ واردات همیشه بد نیست. آنجا که کشور قدرت تولید دارد اما از تولید بیرون استفاده کند بد است. | ۱۳ بهمن ۹۴- گفتگوی زنده تلویزیونی |
اسحاق جهانگیری- معاون اول رئیسجمهور | در صورتی که تحریمها برداشته شوند، شرکتهای خارجی به سمت ایران هجوم خواهند آورد که قطعا شرکتهای اروپایی فراوانی هم در میان آنها خواهند بود و ایجاب می کند از اکنون با توجه به سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی، به گونهای برنامه ریزی کنیم تا ایران به محلی برای واردات کالاهای مصرفی آنها تبدیل نشود بلکه این شرکت ها نسبت به سرمایه گذاری و تولید در ایران اقدام کنند. | ۱۶ اردیبهشت ۹۴ |
محمدباقر نوبخت- سخنگوی دولت | ما به دنبال جذب سرمایهگذاری خارجی هستیم و نه واردات کالاهای خارجی، چرا که توسعه و رشد کشور تنها با منابع داخلی امکانپذیر نیست. | نشست خبری ۳۰ تیر ۹۴ |
محمدرضا نعمتزاده- وزیر صنعت، معدن و تجارت | مردم در پسابرجام به طور حتم همکاری خواهند کرد و تصور نکنند میدانی برای واردات کالاهای خارجی باز میشود طبیعی است یک سری از کالاها همچون روال گذشته وارد کشور میشود وزارت صنعت به دنبال واردات غیررسمی است که بخشی از آن از طریق بازارچههای مرزی سرازیر میشود، به همین منظور پیشنهاد دادهایم، تجاری به تدریج برداشته شده تا بتوانیم شاهد افزایش تولیدات کالاهای داخلی باشیم. | ۲۸ دی ماه ۹۴- شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی |