بازار مشتقه ارزی در انتظار اعلام بانک مرکزی است

حامد سلطانی نژاد روز یکشنبه در نشستی خبری، از راه اندازی معاملات و گواهی سپرده سکه طلای بهار آزادی به صورت پایلوت(آزمایشی) در چند روز گذشته خبر داد و افزود: با این اقدام به سمت نسل دوم بورس کالا مهاجرت می کنیم.
وی ادامه داد: از این راه به سمت معاملات مبتنی بر اوراق بهادار ساده و قابل ترویج و معامله مانند اوراق گواهی سپرده و سلف موازی می رسیم.
مدیرعامل بورس کالای ایران با بیان اینکه «صندوق های کالایی» را به عنوان یکی از ارکان بورس های کالایی راه اندازی خواهیم کرد، افزود: قرارداد آتی ارز از پروژه هایی بود که به عنوان بورس کالا در بخش نرم افزار و تدوین مقررات در حوزه زیرساخت ها انجام شده است.
 
** بازار مشتقه ارزی در انتظار اعلام بانک مرکزی
وی افزود: راه اندازی قرارداد آتی ارز در شورای عالی بورس به تصویب رسیده و منتظر اعلام نظر بانک مرکزی در این زمینه هستیم به طوری که باید مشخص شود آیا این قرارداد پس از یکسان سازی نرخ ارز اجرایی خواهد شد یا خیر. در واقع با اعلام آمادگی بانک مرکزی، این بازار قابلیت راه اندازی دارد.
مدیر عامل بورس کالا گفت: در مصوبه های کمیته فقهی بورس ارز، یک نوع کالا در نظر گرفته شده و این در حالی است که بورس کالا زیرساخت های لازم را مهیا کرده و یک هفته پس از اعلام از سوی بانک مرکزی می توانیم آن را راه اندازی کنیم.
وی یکی از برنامه های بورس کالا را انجام آنلاین معاملات قرارداد آتی سکه اعلام کرد و افزود: تاکنون دو شرکت مجوز انجام این کار را از سازمان بورس دریافت کردند و سه شرکت دیگر باقی مانده اند.
وی گفت: درصددیم بورس کالا را به عنوان یک مرجع قیمت گذاری کالاهای اساسی بشناسیم تا از این راه بسیاری از تجار برای قیمت گذاری و تامین نیازها از بورس کالا استفاده کنند. ضمن آنکه کشف نرخ کالاهای اساسی را براساس مکانیزم عرضه و تقاضا اجرایی خواهیم کرد.
 
** سیاست ها، تقویت بورس کالاست
سلطانی نژاد درباره پرونده خروج پتروشیمی ها از بورس گفت: با جمع بندی های انجام شده به این نتیجه رسیدیم که سیاست ها تقویت بورس کالاست. سیر تکاملی همه بورس های کالایی از بازار فیزیکی به سمت بازار مالی بوده است. از مبانی تشکیل بازار مالی قوی داشتن «بازار نقدی قوی» است و به نظر نمی رسد که کسی بخواهد بورس کالا را تضعیف کند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا بورس کالا برنامه ای برای فعالیت در بخش مسکن دارد، اظهارداشت: اینگونه نیست که بورس کالا بخواهد معاملاتی در زمینه آپارتمان انجام دهد.
وی با تاکید براینکه هیچ برنامه ای برای ورود به این موضوع نداریم، ادامه داد: بورس کالا می تواند جایگاه خوبی برای اوراقی باشد که پشتوانه آن به بخش مسکن اهدا شده یا اوراق مبتنی بر دین برای فروش محصولات است؛بنابراین قصد داریم این موضوع را نهایی کنیم.
سلطانی نژاد ادامه داد: در بخش مسکن وام هایی که باقیمانده و راکد شده می تواند به اوراق دین مبتنی بر مسکن در بورس کالا تبدیل شود.
مدیرعامل بورس کالای ایران درباره برنامه بورس کالا باهدف فروش اموال مازاد بانک ها در این بورس گفت: مشغول بازاریابی برای املاک و مستغلات مازاد بانک ها هستیم. اگر تا پایان سال برنامه فروش اموال مازاد بانک ها اجرایی نشود به طور قطع در سال 95 عملیاتی خواهد شد.
 
** بورس کالا و پسا برجام
مدیرعامل بورس کالای ایران گفت: ارتباط با نهادهای مالی بین المللی این امکان را در پسابرجام فراهم کرده که بتوانیم سرمایه گذاران و خریداران خارجی را به شیوه بهتری پذیرا باشیم؛ ضمن اینکه باز شدن مسیرهای پرداخت و تبادل مالی، زمینه پرداخت های ارزی را فراهم خواهد کرد.
سلطانی نژاد با اشاره به تحولات مثبت در این بورس در پسابرجام، اظهار داشت: بورس کالای ایران با ایجاد بازار شفاف برای کشف نرخ قیمت کالاهای اساسی در راهبردهای سال آینده بازنگری خواهد کرد.
وی افزود: ارتباط ما با نهادهای مالی بین المللی، این امکان را در پسابرجام فراهم کرده که بتوانیم سرمایه گذاران و خریداران خارجی را بهتر پذیرا باشیم.
مدیرعامل بورس کالای ایران تصریح کرد: انتظار داریم در سال 95 با گشایش های ناشی از پسابرجام حجم معاملات در رینگ صادراتی و در داخل افزایش یابد.

** عملکرد 11 ماهه بورس کالا
وی با ارائه گزارشی از عملکرد این بازار در یک سال اخیر گفت: اقتصاد ایران امسال شاهد کاهش نرخ تورم و سنگینی سایه رکود بر فضای کسب و کار بود، طوری که رشد تولید ناخالص داخلی کشور به عدد صفر رسید.
سلطانی نژاد با اشاره به کاهش درآمدهای نفتی دولت و سرمایه گذاری های عمرانی در کشور در سال 94 گفت: طبیعی است وقتی صنایع پایین دستی رونق نداشته باشند، به دنبال آن صنایع بالادستی کشور نیز نتوانند محصولات خود را با آسودگی به فروش برسانند.
وی ادامه داد: بخش عمده ای از محصولات فلزی، معدنی و پتروشیمی در صنایع ساختمان سازی به مصرف می رسد؛ حال آنکه با توجه به کاهش 15 درصدی صدور پروانه های ساخت، حجم مصرف این محصولات نیز با کاهش مواجه بود، اما اواخر امسال با رفع تحریم ها و اجرای برجام چشم انداز جدیدی در برابر فضای کسب و کار کشور ایجاد شده است.
وی با بیان اینکه آثار رفع تحریم ها در دوره های زمانی آینده خود را نشان می دهد، افزود: در حوزه محصولات فلزی شاهد دامپینگ رقبای خارجی از جمله کشور چین بودیم که همواره با قیمت پایین محصولات خود را در بازار داخلی عرضه می کردند؛ در عین حال کاهش قیمت جهانی فلزات اساسی سبب شد تا حجم معاملات محصولات فلزی با کاهش مواجه باشد.
سلطانی نژاد با اشاره به آمار معاملات بورس کالا در 11 ماهه امسال و مقایسه آن با دوره مشابه سال گذشته، افزود: در بخش بازار فیزیکی (نقدی)، ارزش کل معاملات محصولات صنعتی و معدنی در حالی به 111 هزار میلیارد ریال در بورس کالا رسید که ناشی از معامله 8.6 میلیون تن انواع کالا بوده است.
وی گفت: این حجم از معاملات به لحاظ مقداری با کاهش 20 درصدی و به لحاظ ارزش با نزول 37 درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل همراه بوده است.
وی ادامه داد: در حوزه کشاورزی نیز ارزش معاملات این بازار در حالی در 11 ماهه اخیر به 9 هزار میلیارد ریال در بورس کالا رسید که این حجم از معاملات در مقایسه با دوره مشابه سال قبل به لحاظ مقداری و ارزشی به ترتیب با رشد 600 درصدی و 922 درصدی مواجه بود.
مدیرعامل بورس کالا به معاملات محصولات پتروشیمی در بورس کالا اشاره کرد و گفت: در حوزه محصولات پتروشیمی ارزش معاملات این بازار تا پایان بهمن ماه امسال بیش از 76 هزار میلیارد ریال رسید که ناشی از دادوستد 2.5 میلیون تن انواع محصولات پتروشیمی بود که به لحاظ مقدار و ارزش در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته با کاهش 14 و 22 درصدی مواجه شد.
وی ارزش کل معاملات انجام شده در بازار نقدی و فیزیکی بورس کالا را در 11 ماهه امسال 264 هزار میلیارد ریال اعلام کرد و گفت: این رقم به لحاظ مقداری با کاهش سه درصدی نسبت به دوره مشابه پارسال مواجه بوده، اما به لحاظ ارزش نیز این رقم 27 درصد کاهش را تجربه کرده است. از این رو کاهش معاملات بورس کالا بیش از آنکه ناشی از حجم معاملات باشد ناشی از قیمت های جهانی بوده است.
وی به معاملات بازار اوراق بهادار مبتنی بر کالا نیز اشاره کرد و گفت: امسال بازار قراردادهای آتی سکه با ارزش معاملاتی به مبلغ 132 هزار میلیارد ریال روبه رو بود که در مقایسه با 11 ماهه پارسال کاهش 15 درصدی را تجربه می کند و انتظار می رود تا پایان امسال به دلیل نوسانات سکه از رکود سال قبل خود عبور کند.
وی افزود: همچنین در حوزه اوراق سلف استاندارد با ماهیت تأمین مالی، بورس کالا به لحاظ ارزش شاهد 3.7 هزار میلیارد ریال معامله در این بخش بود که از نظر مقداری رشد 50 درصدی را تجربه کرده و در زمینه انتشار گواهی سپرده کالایی نیز امسال ارزش معاملات این ابزار به 1.2 هزار میلیارد ریال رسیده است.
سلطانی نژاد با بیان اینکه ارزش کل معاملات بازار اوراق بهادار مبتنی بر کالا در تالار نقره ای تا بهمن ماه امسال به 137 هزار میلیارد ریال رسیده است، افزود: در مجموع ارزش کل معاملات بورس کالا امسال به رقم 401 هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به پارسال کاهش 23 درصدی را تجربه کرده و سهم کاهش قیمت ها نسبت به حجم معاملات صورت گرفته در این بازار نسبت بالایی را به خود اختصاص داده است.
وی از صدور 5.6 میلیون تن کالا در 11 ماهه امسال از طریق تابلوی صادراتی بورس کالا به آن سوی مرزها خبر داد و گفت: ارزش معاملات رینگ صادراتی بورس کالا در این دوره به بیش از 27 هزار میلیارد ریال رسیده است.
وی از پایان اجرای موفقیت آمیز طرح پایلوت گواهی سپرده کالایی ذرت خوزستان در این هفته سخن گفت و افزود: با اجرای موفق، به زودی این طرح برای چند استان دیگر کشور نیز اجرایی می شود.
مدیرعامل بورس کالا یادآور شد: در این طرح با تکیه بر ماده 33 قانون حمایت از کشاورزی 190 هزار تن ذرت خوزستان به ارزش 1192 میلیارد ریال معامله شد که از طریق آن بورس کالا توانست بار مالی تحمیل شده سالانه دولت را کاهش دهد. در این طرح 26 انبار در خوزستان و 9 انبار در کرمانشاه شناسایی و پذیرش شدن و برای هفت هزار کشاورز کد معاملاتی صادر شد.
سلطانی نژاد با اشاره به راه اندازی معاملات گواهی سپرده سکه طلا در روزهای اخیر، گفت: چنانچه نسل اول بورس کالا را معاملات نقدی در نظر بگیریم، در نسل دوم، این بازار به سمت انتشار اوراق بهادار مبتنی بر کالا و قابل ترویج برای دیگران از جمله انواع اوراق سلف موازی و استاندارد (فوروارد) باید بدانیم و امیدواریم در نسل سوم این بازار معاملات ترکیبی حاصل از انواع اوراق آپشن و فیوچر را شاهد باشیم.
وی به برنامه های بورس کالا برای راه اندازی قراردادهای آتی ذرت، زعفران، قیر و سایر محصولات برخوردار از قابلیت استاندارد در سال آینده خبر داد و گفت: بورس کالا تلاش می کند با واگذاری مدیریت حساب مشتریان و پایاپای به کارگزاران، این بورس را به سمت کارگزار محور شدن حرکت دهد.
سلطانی نژاد گفت: فاز نخست پروژه 24 ساعته شدن معاملات در هفت روز هفته در دستور کار قرار گرفته و بورس کالا تلاش می کند، تا ساعت معاملات را در فاز اول برای قراردادهای آتی از ساعت 10 صبح تا 10 شب افزایش دهد.