سبد معاملاتی بازار سرمایه با تفکیک محصولات تولیدی از جمله محصولات کشاورزی و واگذاری مسئولیت معاملات آن به بورس کالا روز به روز شاهد افزایش فروش محصولات است. البته نباید نادیده گرفت که این بین عده زیادی به فروش برخی محصولات از جمله زعفران و همچنین زیر و پسته آن هم به صورت فله ای، نه برندی شکایت دارند.
اما به هر حال به نظر می‌رسد ایران نیز مانند سایر بازار‌های جهانی راهی جز شفافیت عرضه‌ها و استفاده از بازار سرمایه برای کاهش سفته بازی ندارد که بورس یکی از ظرفیت‌های بسیار مهم این روند است.
پسته، یکی از کالا‌های استراتژیک و مهم کشور در ۲۱ مهر ۹۸ وارد سبد معاملاتی بازار آتی بورس کالا و همنشین گزینه‌های معاملاتی از جمله زعفران و زیره شد. این کالا این روز‌ها با تنها با عیار خاصی (فندقی ۲۸-۳۰) به عنوان پایلوت اولیه وارد بازار سرمایه شد. البته این عرضه‌ها به یک معالمه ختم نشده و آمار رسمی بورس کالا از انبارهایش، خبر از عرضه‌های مداوم این کالا می‌دهد.
برای بررسی جزئیات بیشتر این عرضه ها و اینکه آیا این بازار درجا خواهد زد یا با رشد قابل قبولی همراه خواهد بود به سراغ معاون رئیس شرکت بورس کالا رفتیم.
علیرضا ناصرپور معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی شرکت بورس کالای ایران، با اشاره به اهمیت محصولات کشاورزی در عرضه های بورس کالا، گفت: راه اندازی ابزارهای مالی بر پایه محصولات کشاورزی در بورس کالای ایران باعث شده تا ورود سایر محصولات کشاورزی به این بازار در کانون توجه قرار گیرد.
این مقام مسئول بیان کرد: در یک ماه اخیر در قراردادهای آتی زیره سبز حدود ۲۰۵ هزار قرارداد به ارزش ۶، ۹۸۴ میلیارد ریال مورد دادوستد واقع شده است و همچنین بیش از ۵۴۴ هزار قرارداد آتی زعفران نگین و پوشال به ارزش ۴، ۳۲۷ میلیارد ریال معامله شده است. لازم به ذکر است که هر قرارداد آتی زیره سبز معادل ۱۰۰ کیلوگرم است و هر قرارداد آتی زعفران نگین و زعفران پوشال نیز معادل ۱۰۰ گرم است.
ناصرپور با اشاره به شرایط فعلی معاملات آتی پسته و روند استقبال عموم از این سبد معاملاتی، اظهار کرد: همانند سایر قراردادهای مشتقه راه اندازی شده از سال گذشته، قراردادهای آتی پسته نیز با استقبال بسیار خوبی مواجه شد، بطوری که از زمان راه اندازی قرارداد آتی پسته در اکثر روزهای معاملاتی ارزش معاملات آن نسبت به قراردادهای آتی زیره سبز و زعفران به مراتب بیشتر است که نشان از استقبال فعالان بازار دارد.
آخرین جزئیات عرضه خرما و کشمش در بورس کالا
معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی شرکت بورس کالای ایران با اشاره به گفته مدیرعامل بورس ایران مبنی بر راه اندازی بازار معاملاتی خرما و کشمش در آینده نزدیک، گفت: با توجه به این نکته که بازار گواهی سپرده سایر محصولات کشاورزی در بورس کالا راه اندازی شده و در حال داد و ستد است، تمامی زیر ساخت های لازم از قبیل نرم افزاری، سخت افزاری و مقرراتی در حاضر وجود دارد، تنها نکته در خصوص راه اندازی این ۲ محصول کشاورزی آموزش فعالان و کشاورزان این بخش هاست تا نسبت به مزایای معامله در بورس کالای ایران آشنا شوند.
این مقام مسئول در پاسخ به این سوال که معاملات سکه و طلا در بورس کالا هم اکنون دارای چه شرایطی است؟ بیان کرد: در حال حاضر معاملات سکه طلا در قالب گواهی سپرده سکه طلا در حال انجام است، بطوریکه گواهی سپرده سکه طلا در نمادهای معاملاتی مربوط به سه خزانه بانک رفاه، بانک صادرات و بانک سامان در حال معامله است، همچنین معاملات گواهی سپرده سکه طلا خزانه بانک ملت نیز به زودی راه اندازی خواهد شد. لازم به ذکر است که صندوق های سرمایه گذاری (قابل معامله) سکه طلا نیز در بورس کالای ایران در حال دادوستد هستند که بازدهی کاملا مشابه با بازدهی سکه طلا دارند، زیرا این صندوق های بخش عمده منابع خود را در بازار گواهی سپرده سکه طلا سرمایه گذاری نموده اند.
با توجه به اینکه رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز در مراسم رو نمایی از قرار داد آتی معامله پسته نوید معامله خرما و کشمش را در این بازار داده بود،
کالای ایرانی باید نام ایران را با خود به بازار جهانی یدک بکشد
حامد سلطانی نژاد مدیر عامل بورس کالا، در رابطه با فرآیندعرضه کالا از طریق سبد قرار داد آتی اظهار کرد: این نوع قرار داد به تولید کننده این امکان رامی دهد تا هر زمان از سال قیمت خرید و فروش محصول موردنظر خود را رصد کرده و بااطلاعات دقیق وارد معامله شود.
او ادامه داد: همچنین در این نوع قرارداد فروشنده در هنگام معامله مقداری از مبلغ فروش خود را دریافت می‌کند که همین امر نیز تا حدودی جذابیت این بازار را افزایش داده است.
سلطانی نژاد گفت: نکته بسیار مهمی که در بازار سرمایه و بویژه سبد معاملات آتی دنبال می‌کنیم، حضور نام ایران در سبد جهانی معاملات است. با این نوع فروش محصولات کشاورزان به مستقیم محصولات خود را بازار‌های جهانی عرضه می‌کنند و تداوم این عرضه ها، نام ایران را به عنوان برند به همراه محصولات به بازار‌های جهانی می‌کشد. در نتیجه دیگر شاهد خرید محصولات ایرانی توسط تجار جهانی و تعویض برند آن با انواع بسته بندی‌ها خارجی نخواهیم بود.
این مقام مسئول بیان کرد: تمام تلاشمان این است که منافع ملی در داخل حفظ و تامین شود تا سهم ایران در بازار‌های بین المللی افزایش پیدا کند.
سلطانی نژاد در پاسخ به این سوال که تکلیف عرضه خرما و کشمش در سبد معاملاتی بازار سرمایه چی شد؟ بیان کرد: با فعالان و تجار در زمینه خرما و کشمش در حال مذاکره هستیم تا در آینده نزدیک شاهد عرضه این ۲ محصول در بورس کالا باشیم.
آمار‌های ذیل نشان دهنده میزان معاملات بورس کالا در خصوص زعفران، زیره و پسته در ۲ هفته گذشته است؛
باشگاه خبرنگاران جوان
