در گفتگوی اختصاصی خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی ایران اکونومیست با دکتر راحله جمشیدلو، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد در خصوص تأثیرات وام 10 میلیونی خرید کالا، وی هدف از پرداخت وام 10 میلیونی را تحریک تقاضا و خروج از رکود در کوتاه مدت دانست.
دکتر راحله جمشیدلو افزود: اگر این وام مورد استقبال قرار بگیرد و انحرافاتی در استفاده از آن صورت نگیرد می تواند به عنوان یک مسکن عمل کرده و در حال حاضر موجودی انبار تولید کنندگان را کاهش دهد اما به عنوان راه حل واقعی خروج از رکود نمی توان به آن نگاه کرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد با اشاره به کاهش مدت بازپرداخت این وام به 18 ماه و افزایش میزان اقساط آن افزود: در این شرایط از یک سو، استقبال از این طرح زیر سوال می رود و از سوی دیگر با ورود کالاهای خارجی به آن، در مرحله اجرا از اهداف اولیه و اساسی این طرح فاصله گرفته می شود.
وی در خصوص تأثیر طرح وام 10 میلیونی خرید کالا بر زندگی مردم و تولیدکنندگان، کاهش اقساط این وام و کوتاه مدت بودن آن را موجب عدم استقبال از این وام دانست و اشاره کرد: تولید کنندگان نیز در حال حاضر طرح های فروش اقساطی کوتاه مدتی دارند که مردم از آن استقبال نکرده اند.
دکتر جمشیدلو در ادامه به شمول کالاهای خارجی در این طرح اشاره کرد و افزود: اگر کالاهای خارجی مشمول طرح مورد نظر شوند چون افراد کم درآمد توان پرداخت اقساط این وام را ندارند، خرید کالاهای خارجی توسط مصرف کنندگان با توان مالی بالاتر مورد استقبال قرار می گیرد که موجب افزایش واردات و متضرر شدن تولیدکنندگان داخلی خواهد شد.
این عضو هیئت علمی در پاسخ به سوالی درباره تأثیر این وام بر تورم گفت: در صورت استقبال مردم از این وام ها به دلیل افزایش نقدینگی جامعه و افزایش تقاضا در دوره های بعدی با تورم مواجه خواهیم شد، زیرا تورم جزء متغیرهای تاخیری است که در دوره های بعدی خود را نشان می دهد. البته با اجرایی شدن برجام نیز دیگر مردم انتظار رکود نخواهند داشت و تقاضای خود را افزایش خواهند داد که این خود موجب تشدید تورم خواهد شد.
این کارشناس اقتصادی هدف دولت از چنین طرح هایی را برطرف کردن موقت رکود بازار قبل از اجرای برجام دانست، با اطمینان به این که بعد از برداشته شدن تحریم ها تولید کنندگان مازاد کالاهای خود را صادر خواهند کرد که این دیدی غیر واقع بینانه است، زیرا بازار لوازم خانگی ایران در داخل کشور نیز با وجود دیوار بلند تعرفه نمی تواند حتی با لوازم خانگی وارداتی از چین و کره رقابت کند.
جمشیدلو در پایان افزود: شاید بهتر بود دولت به جای پرداخت وام به مصرف کننده، چنین وام هایی را به تولیدکنندگان پرداخت می کرد و در ازای پرداخت وام های کم بهره از تولیدکنندگان انتظار تغییر ساختار تولید، افزایش بهره وری و کیفیت و همچنین کاهش قیمت را داشت. البته تجربه نشان داده است که اولا وام های تولیدی نیز معمولا به افرادی خاص پرداخت می شود و ثانیا پس از پرداخت وام هیچگونه نظارتی بر نحوه هزینه کردن وام و عملکرد وام گیرنده وجود ندارد واین گونه طرح ها نیز جز تورم پیامد دیگری برای اقتصاد نداشته اند.
