همان‌طور که می‌دانیم امروز آخرین روز از ماه صیام است، انگار همین دیروز بود که ماه شعبان سپری شد و جای خود را به رمضان‌المبارک داد و زمزمه نخستین دعای سحر، آهنگ گشوده شدن درهای رحمت الهی را در گوش و جان ساکنان زمین نواخت، حالا به سی‌امین روز از ماه میهمانی خدا رسیده‌ایم، همان روزی که به عید سعید فطر پیوند می‌خورد و پاداشی است بر یک‌ماه روزه‌داری و عبادت خالصانه.
شاید برای خیلی از ما، این ماهِ ماه! حتی با تحمل گرمای طاقت‌فرسا در روزهایی که ساعات سحر تا افطار به حدود 19 ساعت می‌رسید خیلی زود گذشت و این روز آخر اگر نگاهی به پشت سر بیندازیم، می‌بینیم که به‌راستی چه زیبا و صبورانه یک‌ماه کامل را به لطف خدا گذراندیم و به این می‌اندیشیم که در گذر از روزهای رمضان، چه کرده‌ایم و چه به‌دست آورده‌ایم.
روزهایی را پشت سر گذاشتیم که برخی از افطار و سحرهایش را میهمان دوستان و آشنایان بودیم و یا در محفل‌های فرهنگی هنری چون شعر و کتابت وحی حضور داشتیم، روزهایی نیز سفره سخاوت الهی را میزبان دوستان و آشنایان بودیم، گاهی نیز دست خیر از آستین بیرون آورده و به کمک نیازمندان شتافتیم؛ از تهیه کیسه‌های آذوقه تا گستراندن خان نعمت برای یتیمان و مستمندان، و خدا کند در ماهی که گذشت، چشم نیازمندی در انتظار دست‌های سخاوت و محبت هم‌نوعان خود نمانده باشد.
برخی مردم مازندران نیز نیت‌های خالصانه خود را با پخت و توزیع غذاهای نذری نشان دادند، برخی در شب‌های احیا با برگزاری مراسم "قرآن به‌سر" میزبان روزه‌داران بودند، برخی‌ها به عیادت بیماران خاص و عده‌ای نیز به سرکشی از خانواده‌های نیازمندان رفتند، برخی‌ها نیز به دیدار خانواده‌های شهدا و جانبازان رفته و پای صحبت‌های آنها نشستند.
بیشتر بانوان مازندرانی نیز روزهای رمضان را به ختم قرآن اختصاص دادند و هر روز بعد از صرف افطار و خواندن نماز، دور هم می‌نشستند و علاوه بر خواندن جزئی از قرآن، دعاهای مختص شب‌های ماه رمضان را قرائت می‌کردند، این محیط معنوی و صمیمی گاه تا سحر ادامه می‌یافت و معمولاً میزبان نیز، میهمانان خود را اطعام‌دهی می‌کرد تا ثواب بیشتری از برگزاری مراسم نصیب او شود.
مردان روزه‌دار نیز بیشتر بعد از صرف افطار، به نزدیک‌ترین مسجد، تکیه و یا حسینیه محل می‌رفتند و پس از اقامه نماز جماعت، به قرائت قرآن پرداخته و پای منبر امام جماعت مسجد یا وعاظ، می‌نشستند و شب‌های احیا را نیز تا نزدیکی‌های سحر در مسجد می‌ماندند و طعام سحر را نیز میهمان یکی از خیران بودند.
مساجد، تکایا، حسینیه‌ها و بقعه‌ها و امام‌زاده‌های این استان نیز در شب‌های ماه مبارک رمضان به‌ویژه در شب‌های احیا، میزبان خیل عظیمی از روزه‌داران بود که هر کدام به نیت و امیدی پا به این مکان‌های مقدس می‌گذاشتند تا خواسته خود را از بی‌نیاز مطلق و مهربان‌ترین مهربانان مطالبه کنند، مراسم «سی شب، سی مسجد» نیز هر شب در یکی از مساجد مازندران با شرکت مردم مؤمن و روزه‌دار برگزار شد.
در شب‌های احیا، گاه کسانی را می‌دیدی که فارغ از هر نوع اندیشه و ظاهر، فقط و فقط به خدا پناه آورده بودند و اشک‌هایی را می‌دیدی که همچون قطرات باران بر گونه‌ها می‌بارید و هق‌هق گریه‌ها و تضرع، انقلابی را در درون می‌آفرید و به‌راستی که اگر این شب‌ها و روزهای نورانی نبودند، آدمی چگونه می‌توانست این‌همه صمیمیت و امید به خدا را احساس کند.
این‌ها فقط برخی از تصاویر زیبای ماه مبارک رمضان هستند که باید در کنار آن به محبت و فداکاری، کاهش جرائم، افزایش دید و بازدیدها، شب‌زند‌ه‌داری، امیدواری، پرهیز از گناهان، به دور انداختن کینه و کدورت‌ها، افزایش مشارکت‌های خیرخواهانه مانند کمک به مستمندان و کمک به آزادی زندانیان مالی غیرعمد اشاره کرد.
حالا رمضان ماه نزول قرآن و برکات الهی به پایان رسیده است، ماهی که شب قدرش از هزار ماه برتر است و هنوز در شناخت فضیلت‌ها و برکات آن اندر خم یک کوچه‌ایم و خدا کند که توفیق بهره‌گیری از رمضانی دیگر و شب قدری دیگر در کارنامه یک سال آینده ما نگاشته شده باشد، خدا کند که اعمال ما در این ماه مورد رضایت میزبان قرار گرفته باشد و برای میهمان چه لذتی از این بالاتر که میزبانش با همه وجود از او رضایت داشته باشد و او را به میهمانی دیگری فراخواند.
آنها که شیرینی سفره الهی در ماه مبارک رمضان و حقیقت آن را به وسعت معرفت خویش درک کرده‌اند با پایان یافتن این ماه، اندوهی شیرین تمام وجودشان را فرامی‌گیرد و از خداحافظی با آن رنجور و اشک‌بار می‌شوند، گویا از دنیا و رویایی زیبا جدا شده‌اند و با همه امیدواری، سخت می‌توانند بار دیگر به آن دست یابند.
رمضان 1436 نیز با همه خوبی‌هایش به ایستگاه آخر رسید و حالا وقت خوشه‌چینی و گرفتن پاداش است که نخستین قدم آن را در شب‌های قدر گذراندیم و حالا باید با به جا آوردن فریضه پرداخت فطریه، غسل و نماز روز عید فطر، صله‌رحم، آرزوی سلامتی و موفقیت برای اسلام و امت‌های مسلمان و دعا برای تعجیل در فرج امام زمان (عج)، هدیه و نمره خود را از خداوند دریافت کنیم و تأثیرات این هدیه معنوی را به‌زودی در گذران زندگی به‌دست ببینیم.
از این ماه تابان رحمت و مغفرت خداحافظی می‌کنیم و بر آن سلام و درود می‌فرستیم، از میزبان بی‌نظیر و یگانه ماه صیام که ساکنان زمین را بر خان نعمت بی‌منت خود میهمان کرد، قدردانی می‌کنیم و شکرگزار او هستیم، امام سجاد (ع) چه زیبا فرموده است که «درود بر تو ای همسایه‌ای که دل‌ها بر اثر عبادت و بندگی در آن نرم و فروتن شده و گناهان بر اثر آمرزش و عفو خدای بزرگ در آن کم شد، درود بر تو، چه بسیار گناهان را محو کردی و چه بسیار زشتی‌ها را پوشاندی.»
===============
یادداشت از آزاده بابانژاد
