پرواز تماشایی بوئینگ ۷۷۷ را از دست ندهید

 این هواپیما و ناوگان بوئینگ ۷۷۷ ماهان به احتمالا زیاد برای پروازهای دوربرد شرق آسیا و پروازهای زیارتی و حج استفاده خواهد شد.

به دلیل تعداد مسافر بالا این هواپمیا قابلیت استفاده در مسیرهای پرمسافر مثل شهرهای ترکیه را هم دارد.

در تابستان امسال، پنج فروند بوئینگ ۷۷۷-۲۰۰ER وارد ایران شدند. این هواپیماها از کامبوج برخاسته‌اند و در میانه مسیر، با خاموش کردن سیستم‌های شناسایی (ترانسپوندر)، وارد فضای هوایی افغانستان شده، و نهایتاً در ایران فرود آمده‌اند.

پیشینه ورود هواپیماهای ۷۷۷ به ایران

نخستین فروند بوئینگ ۷۷۷ واردشده‌به ایران از نوع سری ۲۰۰ (غیـر ER) بود چندی پیش گزارش شده‌بود.

به گزارش کن‌نیوز، نخستین فروند از این هواپیماها، یک بوئینگ ۷۷۷-۲۰۰ روز ۲۶ تیر ماه، وارد خاک ایران شده‌ بود. این هواپیما بخشی از یک خرید جدید و بزرگ از سوی یکی از ایرلاین‌های داخلی است که به گفته منابع آگاه، در ماه های اخیر از فرودگاه‌های مختلف جهان به کشور منتقل شده‌اند.

فرهاد پرورش، مدیرعامل وقت ایران ایر، روز یکشنبه،۲۱ آذر ۱۳۹۵، اعلام کرده‌بود براساس قرارداد با بوئینگ، ۵۰ هواپیمای مدل ۷۳۷ و ۳۰ هواپیمای مدل ۷۷۷ پهن پیکر، در یک دوره‌ی ۱۰ ساله به ایران تحویل می‌شود.

البته قرار داد بزرگ ایران ایر با بوئینگ پس از خروج آمریکا از برجام متوقف شد.

قرار داد ایران با بوئینگ برای خرید ۷۷۷

بعد از برجام،  شرکت «ایران‌ایر» پس از امضای قرار داد با بوئینگ اعلام کرده‌بود طبق قرار داد، ۵۰ فروند هواپیمای بوئینگ مکس ۷۳۷ را می‌خرد و تحویل این مدل از سال ۲۰۲۱ به بعد به ایران آغاز می‌شود.

اتفاقی که با بدعهدی آمریکا هیچ گاه، روی نداد.

در کنار آن «ایران‌ایر» ۳۰ فروند هواپیمای بوئینگ ۷۷۷ که ۱۵ فروند آن از خانواده ۳۰۰ ار است خریداری کرده‌بود که نخستین فروند آن قرار بود از آوریل ۲۰۱۸ (اردیبهشت ماهِ ۱۳۹۷) به ایران تحویل داده‌شود.

طبق آن قرار داد در سال ۲۰۱۸، شش فروند و در سال ۲۰۱۹ نیز شش فروند هواپیمای ۷۷۷ به ایران قرار بود تحویل داده‌شود.

برنامه‌ریزی شده‌بود در سال ۲۰۲۰ نیز سه فروند از این هواپیما به ایران تحویل می‌شود. همچنین «ایران‌ایر» از جدیدترین مدل ۷۷۷ ایکس هم ۱۵ فروند خریداری کرده‌بود که قرار بود به‌مرور به ایرا ایر تزریق شود.

ویژگی فنی و سابقه هواپیماها

پنج فروند هواپیماهای واردشده، مدل بوئینگ ۷۷۷-۲۰۰ER هستند که بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۳ توسط سنگاپور ایرلاینز خریداری شدند. بعدها به شرکت تایلندی NokScoot منتقل شده، و پس از ورشکستگی این شرکت در دوران کرونا، برای مدتی در استرالیا پارک بودند. در سال‌های اخیر، آن‌ها از طریق کشورهای آسیایی به کامبوج منتقل شدند و سپس مسیر پروازی‌شان به سوی ایران تغییر کرد.

در این مسیر، رجیستری این هواپیماها تغییر یافته و به ثبت کشورهایی چون ماداگاسکار درآمده‌اند تا هویت واقعی مالکیت و مقصد نهایی پنهان بماند.

مقایسه بوئینگ ۷۷۷ ماهان با ایرباس ۳۴۰

• بوئینگ ۷۷۷-۲۰۰ER با داشتن تنها دو موتور، از نظر بهره‌وری سوخت بسیار کارآمدتر از ایرباس A340 با چهار موتور است.

• ایرباس A340-300 مدل قدیمی‌تری است که بردی نزدیک به ۷۷۷-۲۰۰ER دارد اما با موتورهای ضعیف‌تر و ظرفیت بار کمتر.

• ایرباس A340-600 از نظر طول بدنه، یکی از بلندترین هواپیماهای جهان است و ظرفیت بیشتری نسبت به هر دو مدل دیگر دارد، اما مصرف سوخت بالاتر و هزینه عملیاتی بیشتری نیز دارد.

تحلیل مقایسه‌ای بین ایرباس ۳۳۰ ایران ایر و بوئینگ ۷۷۷ ماهان

• A330-200 ایران‌ایر هواپیمایی اقتصادی و نسبتاً جدیدتر است، با مصرف سوخت پایین‌تر و ظرفیت مناسب برای پروازهای متوسط تا بلند.

• ۷۷۷-۲۰۰ER با ظرفیت بیشتر و موتورهای قدرتمندتر، مناسب‌تر برای مسیرهای پرتردد و بار سنگین است، اما هزینه عملیاتی بالاتری دارد.

• از نظر برد، هر دو تقریباً برابرند، اما ۷۷۷-۲۰۰ER توانایی حمل مسافر و بار بیشتری دارد.

مسئله تحریم و دور زدن آن

طبق قوانین تحریمی آمریکا، هر هواپیمایی که بیش از ۱۰٪ قطعات آمریکایی داشته باشد، ورودش به ایران ممنوع است. اما مسیرهای چندمرحله‌ای، تغییر مالکیت، و پروازهای بدون شناسایی بخشی از الگوهایی هستند که برای دور زدن این تحریم‌ها به کار گرفته می‌شوند.

خاموش شدن همزمان ترانسپوندرها بر فراز افغانستان و فرود گروهی آن‌ها در ایران، نشانه‌ای از اجرای عملیاتی هماهنگ برای انتقال مخفیانه این ناوگان محسوب می‌شود.

جمع‌بندی