آیا هنوز کوپن بیمه وجود دارد؟ بررسی تغییرات جدید بیمه شخص ثالث

تا چند سال پیش، روی بیمه‌نامه‌های شخص ثالث برگه‌هایی به نام «کوپن» چاپ می‌شد که نشان می‌داد راننده چند بار از بیمه خسارت دریافت کرده است. پلیس و شرکت بیمه با همین کوپن‌ها سوابق تصادف افراد و استفاده از بیمه‌شان را تشخیص می‌دادند. اما از ابتدای سال ۱۳۹۷ این کوپن‌ها حذف شدند و حالا همه‌چیز به‌صورت الکترونیکی ثبت می‌شود.

در این مطلب توضیح می‌دهیم که کوپن بیمه دقیقا چه بود و حذف آن چه تغییراتی در روند بیمه شخص ثالث ایجاد کرد.

کوپن بیمه چیست؟

این روزها استعلام بیمه ثالث خودرو به‌صورت آنلاین و در چند ثانیه انجام می‌شود؛ اما در گذشته همه‌چیز کاغذی بود و سابقه بیمه‌گزار از روی «کوپن بیمه» بررسی می‌شد. کوپن بیمه برگه‌ای فیزیکی بود که همراه بیمه شخص ثالث صادر می‌شد و نشان می‌داد بیمه‌گزار در طول مدت اعتبار بیمه نامه خود، چند بار از بیمه برای دریافت خسارت استفاده کرده است.

نحوه استفاده از کوپن بیمه

هنگام صدور بیمه‌نامه شخص ثالث، ۴ کوپن‌ به بیمه‌گزار اختصاص می‌یافت که شامل اطلاعات خودرو، نام مالک و شماره بیمه‌نامه بودند. این کوپن‌ها حکم رسید پرداخت خسارت را داشتند؛ هر بار که حادثه‌ای رخ می‌داد و بیمه‌گزار برای دریافت خسارت اقدام می‌کرد، شرکت یکی از این کوپن‌ها را برمی‌داشت و بعد از کندن کوپن بیمه، خسارت را پرداخت می‌کرد.

با این حساب با دیدن تعداد کوپن‌های باقی‌مانده در بیمه‌نامه متوجه می‌شدیم که بیمه‌گزار در طول مدت بیمه قبلی تصادف داشته یا نه و در کل چند بار از بیمه خود استفاده کرده است. هر کوپن برای یک حادثه بود و می‌توانست خسارت مالی را تا سقف تعهد مالی بیمه‌نامه و خسارت جانی را تا سقف دیه تعیین‌شده توسط قوه قضائیه پوشش دهد.

هنگام تمدید بیمه‌نامه هم به تعداد کوپن‌های مصرف‌نشده توجه می‌کردند؛ اگر بیمه‌گزار از کوپن‌هایش استفاده نکرده بود، به حق بیمه‌اش تخفیف عدم خسارت تعلق می‌گرفت. اما در صورت برش کوپن و استفاده از آن دیگر این تخفیفات شامل حال افراد نمی‌شد.

جریمه استفاده از کوپن بیمه شخص ثالث

استفاده از کوپن بیمه فقط تخفیف‌ها را از بین نمی‌برد، جریمه هم داشت. هر بار که از بیمه برای پرداخت خسارت استفاده می‌کردند، درصدی به حق بیمه سال بعدشان اضافه می‌شد: بار اول معمولاً ۲۰ درصد، بار دوم ۴۰ درصد و بار سوم ۶۰ درصد.

مهم نبود که چه مبلغ خسارت دریافت کرده‌ باشند، تنها به تعداد دفعات استفاده نگاه می‌کردند و جریمه را روی حق بیمه پایه اعمال می‌کردند. به همین خاطر استفاده از کوپن بیشتر برای خسارت‌های سنگین به‌صرفه می‌نمود.

حذف کوپن بیمه چرا اتفاق افتاد؟

در سال ۹۷ سیستم بیمه الکترونیکی شد و دیگر تمامی فرایندهای مربوط به بیمه به‌صورت آنلاین و دیجیتالی قابل انجام بود. تمام اطلاعات بیمه‌نامه، سوابق پرداخت و خسارت‌ها را هم می‌شد به‌صورت الکترونیکی ثبت و نگهداری کرد؛ به همین خاطر کوپن‌ها دیگر کارایی نداشتند و حذف شدند.

حالا دیگر هنگام تصادف یا تمدید بیمه، نیازی به ارائه برگه کوپن نیست و همه سوابق و اطلاعات افراد از طریق سامانه‌های آنلاین قابل بررسی است. این تغییر باعث شده روند رسیدگی به خسارات سریع‌تر و شفاف‌تر انجام شود و با اشتباهات و خطاهای انسانی کمتری روبه‌رو باشیم.

از طرفی انجام فرایندهای اداری دریافت خسارت هم راحت شده است. برای مثال در گذشته استفاده از کوپن بیمه بدون حضور مقصر ممکن نبود. یعنی برای دریافت خسارت حتما باید راننده مقصر و فرد زیان‌دیده، هر دو در شرکت بیمه حضور پیدا می‌کردند. اما حالا فرد زیان‌دیده می‌تواند خودش به‌تنهایی به شرکت بیمه مراجعه کند و مدارک لازم را ارائه دهد. پس از تأیید اطلاعات، شرکت بیمه خسارتش را پرداخت می‌کند، حتی اگر راننده مقصر همراهش نباشد.

بدون کوپن تخفیفات بیمه ثالث چطور محاسبه می‌شود؟

چون همه‌چیز الکترونیکی شده است، تمام اطلاعات خودرو و سوابق بیمه‌ای همه در سامانه سنهاب بیمه مرکزی ثبت می‌شود. محاسبه تخفیف بیمه هم براساس همین اطلاعات، به‌صورت خودکار در سیستم انجام می‌شود. درصورتی‌که افراد از بیمه خود استفاده نکنند، هر سال ۵ درصد تخفیف به حق‌ بیمه‌شان تعلق می‌گیرد. این روند افزایشی تا سقف ۱۴ سال و حداکثر ۷۰ درصد تخفیف ادامه پیدا می‌کند.

تخفیف بیمه شخص ثالث با کد ملی ثبت می‌شود؛ بنابراین اگر فردی خودروی خود را تغییر دهد، می‌تواند تخفیفات خود را به وسیله نقلیه جدید خود یا اقوام درجه یکش (والدین، همسر و فرزند) انتقال دهد. اگر شرکت بیمه‌گر را هم تغییر دهد، تخفیف‌ها با او منتقل می‌شود.

بدون کوپن جریمه استفاده از بیمه ثالث چه می‌شود؟

این روزها برای جریمه استفاده از بیمه شخص ثالث فقط از میزان تخفیفات افراد می‌کاهند. نوع خسارت (مالی یا جانی) و تعداد دفعات استفاده از بیمه را در نظر می‌گیرند و به شکل زیر از میزان این تخفیف‌ها کسر می‌کنند:

خسارت مالی

• بار اول: کاهش ۲۰٪ از تخفیف؛
• بار دوم: کاهش ۳۰٪ از تخفیف؛
• بار سوم: کاهش ۴۰٪ از تخفیف.

خسارت جانی

• بار اول: کاهش ۳۰٪ از تخفیف؛
• بار دوم: کاهش ۷۰٪ از تخفیف؛
• بار سوم: حذف کامل تخفیف.

حرف آخر

حذف کوپن بیمه برخلاف تصور اولیه، اتفاق مثبتی بود. با اینترنتی‌شدن امور بیمه، صدور بیمه‌نامه‌ها و دریافت خسارت ساده‌تر و سریع‌تر شده است. دیگر جعل و سوءاستفاده از کوپن‌ها ممکن نیست و می‌توان در لحظه سوابق رانندگی و دریافت خسارت را بررسی کرد.

این موضوع هم به نفع بیمه‌گر است همه بیمه‌گزار. بیمه‌گر راحت‌تر سوابق بیمه‌ای را کنترل می‌کند، خدمات بهتری می‌تواند ارائه دهد. بیمه‌گزار هم می‌تواند به‌سادگی در هر ساعت از شبانه‌روز سوابق خود را به‌صورت آنلاین استعلام بگیرد و در صورت نیاز خرید یا تمدید آن را انجام دهد.

رپورتاژ/