آیا اتحادیه اروپا در حمایت از اوکراین متحد است؟

به گزارش ایران اکونومیست، اوربان در این نامه که یک نسخه آن در رسانه‌ها بازتاب یافته است، خطاب به «آنتونیو کاستا» رئیس شورای اروپا هشدار داده که تلاش برای تصویب یک بیانیه مشترک در حمایت از اوکراین نه‌تنها وحدت اروپا را تقویت نخواهد کرد، بلکه تصویری از یک اتحادیه متفرق و ناهماهنگ ارائه می‌دهد.

وی تأکید کرده است که پیش‌نویس اولیه بیانیه شورای اروپا درباره اوکراین، که در ۲۷ فوریه (۹ اسفند ۱۴۰۳) منتشر شد، اختلافات استراتژیک میان اعضای اتحادیه را آشکار کرده و نشان می‌دهد که دستیابی به اجماع بر سر این موضوع دشوار است. وی در این نامه تأکید کرده که اتحادیه اروپا باید مانند ایالات متحده، به‌دنبال مذاکره مستقیم با روسیه باشد تا به یک آتش‌بس پایدار در اوکراین دست یابد، اما چنین رویکردی در پیش‌نویس فعلی شورای اروپا منعکس نشده است.

اوربان با بیان اینکه تصویب بیانیه‌ای در حمایت از اوکراین بدون در نظر گرفتن این اختلافات، تنها به تفرقه بیشتر در اتحادیه اروپا منجر خواهد شد، پیشنهاد داده که شورای اروپا به‌جای صدور بیانیه‌ای جدید، صرفاً به حمایت از قطعنامه ۲۷۷۴ شورای امنیت سازمان ملل که در ۲۴ فوریه تصویب شد، بسنده کند. به گفته او، این قطعنامه مرحله‌ای جدید در جنگ اوکراین ایجاد و تمامی توافق‌های پیشین اتحادیه اروپا درباره این بحران را بی‌اعتبار کرده است.

نخست‌وزیر مجارستان همچنین تأکید کرده است که تلاش برای صدور یک بیانیه جدید، در شرایطی که اعضای اتحادیه اروپا بر سر نحوه مواجهه با روسیه اختلاف‌نظر دارند، می‌تواند تصویر یک اروپای تقسیم‌شده را به نمایش بگذارد و به جای ارسال پیام قدرت و انسجام، باعث تضعیف موقعیت این بلوک شود.

اتحاد متزلزل اروپا؛ آیا حمایت از اوکراین در حال فروپاشی است؟

نامه اوربان بار دیگر این پرسش را مطرح کرده که آیا اتحادیه اروپا واقعاً در حمایت از اوکراین متحد است یا نه. اگرچه از زمان آغاز جنگ در فوریه ۲۰۲۲، اتحادیه اروپا بسته‌های تحریمی سنگین علیه روسیه اعمال و میلیاردها یورو کمک مالی و نظامی به اوکراین ارائه کرده، اما تغییر شرایط جنگ، فشارهای اقتصادی و اختلافات سیاسی داخلی، این اتحاد را به چالش کشیده است.

کشورهای طرفدار حمایت قاطع از اوکراین: کشورهای حوزه بالتیک، لهستان و فرانسه همچنان بر لزوم حمایت همه‌جانبه از اوکراین تأکید دارند. آن‌ها استدلال می‌کنند که هرگونه سازش با روسیه، امنیت اروپا را به خطر می‌اندازد و ممکن است مسکو را به تجاوزهای بیشتر تشویق کند. «امانوئل مکرون»، رئیس‌جمهوری فرانسه، اخیراً هشدار داده است که اروپا نباید در برابر روسیه ضعف نشان دهد و حتی احتمال اعزام نیرو به اوکراین را رد نکرده است.

کشورهای متمایل به دیپلماسی و کاهش تنش: در مقابل، کشورهایی مانند مجارستان، اسلواکی و تا حدی ایتالیا بر لزوم کاهش تنش و جست‌وجوی راهکارهای دیپلماتیک برای پایان دادن به جنگ تأکید دارند. اوربان بارها اعلام کرده که ادامه حمایت‌های مالی و نظامی از اوکراین، راه‌حل نهایی بحران نیست و اروپا باید به فکر برقراری مذاکره مستقیم با روسیه باشد.

موقعیت آلمان و انگلیس: آلمان اگرچه از حامیان اوکراین محسوب می‌شود، اما در هفته‌های اخیر بر کاهش تنش‌ها تأکید کرده است. دولت «اولاف شولتس» همچنان به ارسال کمک‌های نظامی ادامه می‌دهد، اما تمایلی به تشدید درگیری ندارد. انگلیس نیز که از جمله تأثیرگذارترین بازیگران در حمایت از کی‌یف بوده، اکنون در دوره‌ای از ارزیابی مجدد قرار دارد و تلاش دارد نقش خود را در شرایط جدید بازتعریف کند.

اروپا به‌دنبال حفظ انسجام یا پذیرش اختلافات؟

نشست ویژه شورای اروپا در ۶ مارس (۱۶ اسفند ۱۴۰۳) در حالی برگزار می‌شود که اختلافات میان اعضای این بلوک بر سر اوکراین عمیق‌تر شده است. از یک‌سو، فشار بر کشورهای اروپایی برای افزایش حمایت از کی‌یف پس از کاهش کمک‌های آمریکا افزایش یافته و از سوی دیگر، برخی اعضا نگران پیامدهای ادامه جنگ و تأثیرات آن بر اقتصاد و امنیت داخلی خود هستند.

هرچند در سطح عمومی، مقامات اروپایی بر ادامه حمایت از اوکراین تأکید دارند، اما نامه اوربان نشان می‌دهد که در پشت پرده، نگرانی‌ها و اختلافات جدی وجود دارد. اگر شورای اروپا نتواند بر این شکاف‌ها غلبه کند، احتمال دارد که حمایت اروپا از اوکراین در ماه‌های آینده دچار تغییرات اساسی شود.

در واقع نامه اوربان پرده از اختلافات داخلی در اتحادیه اروپا برداشت و نشان داد که رویکرد اروپا نسبت به جنگ اوکراین در حال تحول است. اگرچه هنوز بسیاری از کشورهای اروپایی از ادامه حمایت از اوکراین دفاع می‌کنند، اما گروهی دیگر خواستار تجدیدنظر در این سیاست و حرکت به‌سوی راه‌حلی دیپلماتیک هستند. نشست ۶ مارس آزمونی مهم برای آینده انسجام اروپاست و نشان خواهد داد که آیا اتحادیه اروپا می‌تواند تصویری یکپارچه از خود ارائه دهد، یا این نشست اختلافات عمیق میان اعضا را آشکارتر خواهد کرد؟