به گزارش ایران اکونومیست، روزنامه خراسان نوشت: ۱۴ دسامبر سالروز اولین آزمایش برادران رایت است که چند روز بعد با موفقیت همراه بود و زندگی بشر را فتح آسمان دگرگون کرد؛ به این بهانه سراغ عجیب‌ترین هواپیماها و جذاب‌ترین‌شان رفته‌ایم.
امروزه سفرهای هوایی بخش جدایی‌ناپذیر زندگی ما انسان‌ها هستند؛ آن‌قدر فراگیر که عادی تلقی می‌شوند و از اهمیت‌شان در جنبه‌های مختلف زندگی‌مان غافلیم. ۱۴ دسامبر ۱۹۰۳ میلادی، سالروز آزمایش مهم برادران رایت روی هواپیمایی بود که با هزینه و تلاش زیاد ساخته بودند؛ هرچند در آن روز سرنوشت‌ساز موفق نشدند پرنده‌شان را بلند و در آسمان خودنمایی کنند؛ اما چند روز بعد بالاخره هواپیمای آنان به پرواز درآمد و در تاریخ ماندگار شدند. پرواز آن‌ها آغاز عصر تازه‌ای برای انسان و تحقق رویاهایش بود. دوبرادر بلندپروازی که تحصیلات عالیه نداشتند و هزینه‌های ساخت هواپیمای‌شان را از تعمیر دوچرخه‌های دیگران به دست می‌آوردند. مسیری که برادران رایت آغاز کردند طی حدود ۱۲۱ سال اخیر با تغییرات بزرگی مواجه شده است. سایمون سینک نویسنده کتاب معروف «با چرا شروع کنید» در کتابش از اهمیت کاری که برادران رایت کردند، می‌گوید؛ با خواندن کتاب او می‌فهمیم چرا به‌رغم بودجه‌های سنگین دولتی و استخدام افراد تحصیل‌کرده و متخصص، اولین کسانی‌که موفق شدند پرواز کنند برادران رایت بودند. در این مطلب سراغ موفقیت آن‌ها و سیر صنعت هواپیمایی دنیا طی چند دهه اخیر رفتیم.
چرایی و انگیزه بزرگ
پرواز رویایی بزرگ و قدیمی بود؛ برای خیلی از کشورها تحقق این موضوع حتی جنبه استراتژیک و برتری نظامی هم داشت. سایمون سینک با مثالی که از برادران رایت می‌آورد، معتقد است برخلاف آن‌چه بیشتر مردم تصور می‌کنند، عواملی چون نداشتن سرمایه و شرایط بد بازار و استخدام افراد اشتباه باعث شکست کارها نمی‌شود. همین‌طور داشتن شرایط خوب و سرمایه هم باعث پیروزی و موفقیت در کار نیست؛ وگرنه احتمال تحقق پرواز توسط دیگران که با بودجه‌های بزرگ حمایت می‌شدند به مراتب بیشتر از برادران رایت بود. آن‌چه برادران رایت را از دیگران متمایز می‌کرد، این بود که آن‌ها می‌دانستند چرا دارند تلاش می‌کنند. آن‌ها دلیل محکمی داشتند و برای همین با تمام وجود و اشتیاق درونی کار می‌کردند و نتیجه‌اش شد هواپیمایی که نامش را پرنده رایت گذاشتند که اولین سازه موفقیت‌آمیز سنگینی بود که پرواز کرد. بد نیست بدانید برادران رایت یعنی اولیور و ویلبر برای برخورداری از شانس اولین خلبانی و هدایت پرنده رایت که نخستین پرواز انسان بود، شیر یا خط بازی کردند و ویلبر، برنده شد. درحال حاضر هواپیمای آن‌ها در موزه ملی هوافضای اسمیتسونین در شهر واشنگتن دی سی به نمایش گذاشته می‌شود. هواپیمایی که با استفاده از چوب نوئل سیتکایی ساخته شد. از آن هواپیمای ساده تا هواپیماهای امروزی، مسیری طولانی طی شده که مرورش خالی از لطف نیست.
عجیب‌ترین هواپیماهایی که ساخت‌شان متوقف شد
۱. به‌شدت بی‌ریخت: آلکساندر لیپیچ طراح این هواپیمای استوانه‌ای، پیشتر با طراحی اولین جنگنده موشکی مجهز در جهان به شهرت رسیده بود. او در طرحی دیگر، استوانه غول‌پیکری را متصور شد که یک موتور جت بزرگ درون آن قرار دارد. این طراحی عجیب که با لقب هواپیمای بدون بال شناخته می‌شود، این اجازه را به صنعت هوانوردی می‌داد که در پرواز به سرعت‌های مافوق صوت هم دسترسی داشته باشد. نکته جالب در این طراحی، حضور اگزوزهای موتور هواپیما در قسمت پایینی است. این اگزوزها به صورت آبشاری و هم‌راستا با بدنه هواپیما به برخاستن و نشستن عمودی آن به کمک نیروهای رانش و پیش‌رانش کمک می‌کنند. از دیگر ویژگی‌های جالب این هواپیما می‌توان به وجود یک دم اشاره کرد که از نظر تئوری قادر به کنترل جهت پرواز است. این نمونه اولین بار در سپتامبر ۱۹۷۲ به پرواز درآمد، اما به دلایل نامشخص، پروژه به صورت نیمه‌کاره رها شد.
۲.کاملاً دوزیست: این هواپیما یک نمونه جالب از هواپیماهای دوزیست است که می‌توان جای خالی آن را در فیلم‌های علمی‌تخیلی حس کرد. این هوایپما به صورتی طراحی شده که می‌تواند از روی آب بلند شود و در مسافت‌های طولانی با سرعت بسیار بالایی پرواز کند. VVA۱۴ همچنین می‌تواند هنگام شکار زیردریایی‌های دشمن، در فاصله کمی از سطح آب نیز پرواز کند. طراحی این دسته از هواپیماها به سال‌های ۱۹۷۰ برمی‌گردد که اتحاد جماهیر شوروی به دنبال هواپیماهایی بود که قادر باشند بر روی سطح آب نیز پرواز کنند. 
۳. پیچیده و غیرایمن: طراحی این هواپیما به نحوی است که می‌توان در غلتش استوانه درونی آن اثر مگنوس را مشاهده کرد. اثر مگنوس با ایجاد انحراف در مسیر غلتش استوانه مذکور و چرخش نامتقارن آن، نیرویی به سمت بالا ایجاد می‌کند تا هواپیما بتواند راحت‌تر بلند شود. Anton Flettner، طراح سیستم پیشرانه، پس از آن که موفق شد اثر مگنوس را در حوزه طراحی بادبان‌های کشتی به کار ببرد، به استفاده از این اثر در طراحی بال‌های هواپیما دست زد و معتقد بود که این ایده بسیار کارساز خواهد بود. متاسفانه نام طراحان دیگر این هواپیما که در سال ۱۹۳۰ دست به طراحی آن زدند، موجود نیست. در نهایت به علت آن که برخی نکات ایمنی در ساخت این هواپیما رعایت نشده بود، از ادامه پروازهایش جلوگیری شد.
۴. بلندپروازانه و غیرمتعارف: هواپیمای عجیب دیگری که با ظاهر غیرمتعارف در گذشته‌های نه چندان دور طراحی و پس از ساخت، از آن در سال ۱۹۳۰ در پاریس رونمایی شد، Bleriot نام دارد. از نظر تئوری این هواپیمای مسافربری می‌تواند حداکثر سرعتی در حدود ۲۲۰ کیلومتر بر ساعت داشته باشد. مسافران می‌توانند در دو بدنه جدا اقامت داشته باشند. هرکدام از این بدنه‌ها ظرفیت شش مسافر و تجهیزات لازم برای آن‌ها از جمله توالت و محل قرارگیری چمدان‌ها را دارد. این دو بدنه از اطراف به بال‌های هواپیما و از جلو به صورت مشترک به ملخ متصل هستند. بدنه میانی شامل کابین خدمه و موتورهای هواپیماست. از این هواپیما فقط یک نمونه اولیه ساخته شد که در هنگام آزمایش، در مرحله پرواز عملکرد بسیار ضعیفی داشت.
۵.پنکیک پرنده: یکی دیگر از هواپیماهای جالب اما عجیب که تاکنون طراحی شده، Vought XF۵U است. این هواپیمای آزمایشی با لقب "پنکیک پرنده" شناخته می‌شود و در اواخر دهه ۱۹۳۰ برای تجهیز کردن نیروی دریایی روی کار آمد. بدنه منحصر به فرد، مسطح و شبیه دیسک آن به جای بال، به نیروی بالابرنده اولیه هواپیما کمک می‌کند. طرح تئوری بدین صورت بود که با حفظ جریان هوای یکنواخت بر روی کل طول بال، شرایط لازم برای فرود با سرعت بسیار کم فراهم شود. این در حالی است که هواپیما قادر است با سرعت‌های بسیار بالا در آسمان پرواز کند. سرعت این هواپیما در حدود ۴۵۲ مایل بر ساعت (۷۲۷ کیلومتر بر ساعت) است و قرار بود شش عدد مسلسل ۵.۰ را نیز با خود حمل کند. درنهایت پس از تولید تنها دو عدد از این هواپیما، پروژه در سال ۱۹۴۷ خاتمه یافت.
*بازنشر مطالب دیگر رسانه‌ها در ایران اکونومیست به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان می‌باشد.
