تقویت پایه های بورس برای سال 94 با اجرای مصوبه تغییر حجم مبنا

ایران اکونومیست - هیأت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار روز چهارشنبه هفته گذشته (29 بهمن ماه)مصوبه ای را در زمینه حجم مبنا تعدادی از شرکت های بورسی به تصویب رساند که براساس آن حجم مبنای تمام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران 4 در ده هزار تعداد سهام شرکت تعیین شد.
 
همچنین براساس این مصوبه حداکثر ارزش حجم مبنا ده میلیارد ریال و حداقل آن 500 میلیون ریال است که تعداد آن براساس قیمت پایانی سهم در آخرین روز معاملاتی هر هفته محاسبه و از اولین روز معاملاتی هفته بعد اعمال می شود.
 
در چارچوب مصوبه هیأت مدیره سازمان بورس، در صورت انجام اقدامات شرکتی تغییرات حجم مبنا براساس مقررات و با رعایت نصاب های این مصوبه محاسبه و اعمال می شود البته قرار است این مصوبه از امروز شنبه، دوم اسفند ماه سال جاری در بازار سرمایه اجرایی شود، مصوبه ای که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان بازار سرمایه، رونق را به تالار شیشه ای در بلندمدت بازمی گرداند و منجر به روانی معاملات می شود.
 
ناگفته نماند که حجم مبنا در سال های گذشته برای شرکت های بورسی نرخ 8 در ده هزار بود، نرخی که بسیاری از فعالان بازار سرمایه نسبت به آن گلایه داشتند و این رقم را عاملی برای عدم رونق بازار می دانستند.
 
**حجم مبنا چیست؟
حجم مبنا اهرمی است که از سال 82 و بعد از انتصاب حسین عبده تبریزی به سمت دبیرکلی بورس به کار گرفته شد و هدف از بکارگیری آن کنترل معاملات و جلوگیری از نوسان های کاذب و افت و خیز بی مورد قیمت سهام با معامله چند سهم شرکت ها بود.
 
براساس این اهرم که از فرمول 0.0008 ضربدر تعداد سهام شرکت ها محاسبه می شود هر شرکتی با توجه به میزان سرمایه (در واقع تعداد سهام) از حجم مبنای مشخص دارد و باید روزانه آن تعداد سهام شرکت مورد خرید و فروش قرار گیرد، تا تغییر قیمت روزانه مثبت و منفی 2 درصدی برای قیمت آخر وقت سهام شرکت ها محاسبه شود.
 
این اهرم از همان اول، با مخالفت های بسیاری روبه رو بوده و فعالان بازار همواره یکی از عوامل اصلی گره های معاملاتی را حجم مبنا می دانستند.
 
بکارگیری این اهرم در آن زمان موجب شد، تعداد زیادی از سهامداران حقوقی به دلیل اینکه نمی توانستند از شرکت های بزرگ بازدهی به دست آوردند به سمت شرکت های کوچک و حتی زیان ده حرکت کنند. این اتفاق زمینه رشد قیمت سهام شرکت های کوچک را فراهم آورد.
 
حال پس از گذشت سال ها و با تغییر این فرمول کارشناسان معتقدند علاوه بر اینکه تحرک و پویایی در سهام شرکت های بزرگ مشهود می شود، جلوی حرکت کند و گاه تنبل گونه این دسته از سهام گرفته می شود که نتیجه آن نیز اقبال فعالان بازار سرمایه به سهام شرکت های بزرگ و در نتیجه افزایش معاملات روزانه می شود.
 
محمود رضا خواجه نصیر مدیر نظارت بر بورس ها و بازارهای سازمان بورس و اوراق بهادار در توضیح این مصوبه گفته است: با توجه به اینکه برخی از شرکت های بزرگ، عمدتا دارای حجم مبنای بالایی در بازار بودند و این حجم مبنا، مانع گردش معاملاتی و قیمت گذاری این سهام بود، پیشنهاد کاهش حجم مبنا که مطالبه بخش عمده ای از بازار بود در هیأت مدیره سازمان بورس و اواراق بهادار طرح شد و مورد تصویب قرار گرفت.
 
وی ادامه داد: این یکی از سیاست هایی است که جهت تسهیل معاملات و متناسب با درخواست سرمایه گذاران انجام شده که با این مصوبه نزدیک به 200 شرکت با کاهش حجم مبنا در بورس رو به رو خواهند شد.
 
محمد یوسف امین داور یکی از کارشناسان بازار سرمایه نیز در خصوص تاثیر اجرای این مصوبه در بازار سرمایه به خبرنگار ایرنا، گفت: هرچند به طور حتم این مصوبه بر بازار سرمایه تاثیرگذار است اما آثار آن در بلندمدت مشهود خواهد شد و نباید در کوتاه مدت منتظر تغییرات سنگین در آن بود.
 
وی ادامه داد: با اجرای این مصوبه شرکت های بزرگ که دارای حجم مبنای بالایی بودند به تعادل خواهند رسید.
 
وی با بیان اینکه، با توجه به شرایط کنونی بازار حجم مبنای شرکت های بزرگ در حدود یک میلیارد تومان است، اظهار داشت: این مصوبه موقعیت مناسبی را برای جمع آوری سهام این شرکت ها ایجاد می کند.
 
امین داور با تاکید بر اینکه حجم مبنای قبلی(8 در ده هزار) ایرادی بود که به بازار سرمایه گرفته می شود، گفت: با اجرای این مصوبه و تغییر حجم مبنا در بلندمدت بازار به سمت تعادل حرکت خواهد کرد.
 
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: سهام بسیاری از شرکت ها در گذشته بعد از فروش در بازار جمع نمی شد و این امر به بازار ضربه می زد اما با اجرای مصوبه جدید میزان نقدشوندگی در بازار افزایش می یابد.
 
وی با تاکید بر اینکه نباید فراموش کرد که بازار سرمایه در انتظار نتیجه مذاکرات هسته ای به سر می برد، گفت: در همین حال برخی از اقدامات در بعضی از صنایع آغاز شده به نحوی که حرکات مطلوبی در آنها مشاهده می شود که این امر پایه های بورس را برای سال آینده استوار می کند.
 
همچنین حسین خزلی خرازی یکی دیگر از کارشناسان بازار سرمایه در خصوص مصوبه حجم مبنا که از امروز در بازار سرمایه اجرایی می شود، گفت: این اقدام سازمان بورس برای روان سازی بازار بسیار موثر است و نشان می دهد که این سازمان به منظور حمایت از سرمایه گذاران اقدام به بازنگری در قوانین و دستور العمل ها کرده است.
 
وی می گوید: مصوبه جدید در خصوص کاهش حجم مبنا، اقدام بسیار موثر و مثبتی از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار به شمار می رود زیرا موجب می شود تا در شرایط فعلی، بازار روان تر از سابق شود.
 
خزلی خرازی در خصوص دلیل تصویب قوانین حجم مبنا در سالهای گذشته، گفت که قانون حجم مبنا در سازمان کارگزاران تصویب شد، چرا که در آن زمان مشکلات بزرگ تری در بازار سرمایه وجود داشت اعم از اینکه در آن زمان سامانه معاملات با مشکل مواجه بود و حتی سیستمی که شاخص را محاسبه می کرد امکان محاسبه میانگین موزون قیمت را نداشت.