تصویر کالاهای تخفیف خورده ایران و ترکیه

 ايران اكونوميست- تعرفه ترجیحی را شاید بتوان یکی از راهکارهای تحقق رسیدن به رقم 30 میلیارد دلاری مبادلات تجاری میان ایران و ترکیه دانست. رقمی که رشد حدودا دو برابری مبادلات تجاری میان این دو کشور لازمه تحقق آن است. براساس آمار اعلام شده در حال حاضر، مبادلات تجاری میان ایران و ترکیه رقمی در حدود 14 تا 16 میلیارد دلار را شامل می‌شود و با این شرایط برای تحقق رقم 30 میلیارد دلاری اجرای توافق ترجیحی گام بلندی محسوب می‌شود.  

در موافقت‌نامه صورت گرفته ۱۲۵ فقره کالا از سوی ایران و ۱۴۰ فقره کالا از سوی ترکیه برای کاهش تعرفه و با اعمال تعرفه ترجیحی مشخص شده است که از سمت ایران محصولات کشاورزی و شیلات و از سوی ترکیه کالاهای صنعتی مشمول این توافق‌نامه قرار می‌گیرند.
اجرای توافق‌نامه صورت گرفته میان ایران و ترکیه اما بدون حاشیه نبود. توافق‌نامه‌ای که از 11 دی ماه گذشته اجرایی شد اعتراض برخی از فعالان صنعتی را به همراه داشت. اعتراضی که موجب شد تا مسوولان ایرانی از بازبینی فهرست کالاهای قرارداد ترجیحی در هر ۳ ماه یک‌بار خبر دهند تا به این طریق رضایت تولیدکنندگان داخلی نیز حاصل شود.
اما بر خلاف گروه‌بندی صورت گرفته در خصوص انرژی نیز که سهم بسیاری در تجارت را به خود اختصاص می‌دهد، در این توافق‌نامه مشمول شرایط تجارت ترجیحی نخواهد بود و نیازمند مذاکرات مستقلی از سوی وزارت نفت ایران با مقامات نفتی ترکیه است.
براساس فهرست اقلام تعرفه‌اي توافق‌نامه تجاري، اقلامي که به ترکيه امتياز داده شده به ترتيب تعداد شامل منسوجات و پوشاک با ٣٢قلم کالايي (٢٦درصد از کل)، تجهيزات الکتريکي با ١٤قلم (١١درصد)، توليدات بهداشتي با ١١قلم (٩درصد)، توليدات فولادي با ١٠قلم (٨درصد)، اجزا و قطعات خودرو با ١٠ قلم (٨درصد)، مبلمان با ٩ قلم (٧درصد)، لوازم خانگي با ٨ قلم (٦درصد) بوده و سپس توليدات پلاستيکي، آلومينيومي، چوبي، لاستيکي و شيشه‌اي قرار دارند. در حدود دوسوم آنها شامل کالاي نهايي آماده مصرف و يک‌سوم بقيه شامل کالا و قطعات نيمه‌نهايي (جهت خودروسازي، ساختمان و صنايع فلزي)، هستند.
اقلام تعرفه‌اي که به ايران تخفيف داده شده نیز شامل ميوه و سبزي و ادويه‌جات با ٥٣قلم، مواد غذايي آماده (عمدتا موارد تفنني از قبيل آبميوه، بيسکويت، شکلات، آدامس، خيارشور و رب گوجه فرنگي) با ٥٠قلم، شيلات با ٢٠قلم و گل، لبنيات و تخم مرغ با ١٧قلم است. در اين ميان جاي اقلام بسيار مهمي از قبيل پسته که مهم‌ترين کالاي صادراتي بخش کشاورزي همچنين صادرات غيرنفتي با حجم صادراتي در حدود 5/ 1 ميليارد دلار محسوب شده و بيش از ٢٥درصد کل صادرات کشاورزي و غذايي را برعهده دارد، خالي است.

 تخفیفی‌های ایران
در لیست کالای در نظر گرفته شده در گروه کالایی که از سوی ایران کاهش تعرفه برای آن در نظر گرفته شده می‌توان به مکمل‌های دارویی مورد مصرف در دامپزشکی که دربرگیرنده تخفیف 40 درصدی، فرآورده‌های بسته‌بندی شده برای خرده‌فروشی با تخفیف 20 درصدی، در و پنجره و چهارچوب آنها و آستانه در با تخفیف 30 درصدی، سایر لوازم ساختمانی از مواد پلاستیکی، که در جای دیگر مد نظر قرار نگرفته و مشمول شماره دیگر تعرفه نشده باشد شامل تخفیف 30 درصدی اشاره کرد. برای لاستیک از انواع اتومبیل سواری «همچون استیشن واگن و اتومبیل‌های مسابقه » نیز تخفیف 30 درصدی و برای لاستیک از انواع مورد استفاده در ماشین‌ها و وسایل نقلیه کشاورزی و جنگلداری نیز تخفیف 30 درصدی مدنظر قرار گرفته است.
اما در بخش چوب «ام.دی.اف» با ضخامتی نه بیش از 5 میلی‌متر، بیش از 5 میلی‌متر و بیش از 9 میلی‌متر نیز کاهش 30 درصدی پیش‌بینی شده است. کاغذ تیشو دیگر کالایی است که شامل کاهش تعرفه شده به طوری که برای کاغذ تیشو با کاربری در واحدهای تولیدی نیز تخفیف 30 درصد در نظر گرفته شده است.
اما در گروه پوشاک نیز کاهش 40 درصدی تعرفه‌ای پیش‌بینی شده است. این گروه 25 بخش را شامل می‌شود که تخفیف یکسان برای آنها مد نظر قرارگرفته است. اما برای پارچه‌های تار و پود باف از الیاف غیر یکسره که عمدتا با الیاف غیر یکسره ریون ویسکوز مخلوط شده باشند و فرش و سایر کفپوش‌ها از مواد نسجی بافته شده، منگوله بافت نشده، از مواد نسجی سنتیک یا مصنوعی نیز تخفیف 30 درصدی پیش‌بینی شده است.
در بخش فولاد نیز برای صفحات فولادی کاهش 30 درصدی در نظر گرفته شده است. علاوه بر صفحات فولادی برای مفتول به هم تابیده شده از فولاد روکش شده با برنج «تایر استیل کورد» مورد مصرف در تایر لاستیک خودرو، سایر پیچ‌ها و پیچ‌های مهره‌خور، حتی با مهره‌ها و واشرهای مربوط، پروفیل‌های توخالی، سایر میله و پروفیل، سایر صفحه ورق و نوار آلومینیوم با ضخامت بیش از 20 میلی‌متر، ورق و نوار از آلومینیوم، غیرممزوج، سایر ورق و نوار نازک از آلومینیوم، سایر اسکلت‌های فلزی و قطعات آن، دیگ‌های آب گرم، سایر موتورهای پیستونی درون‌سوز جرقه‌ای تناوبی یا دوار نیز تخفیف 30 درصد پیش‌بینی شده است. اما برای یخچال فریزرهای مجهز به درهای خارجی جداگانه و یخچال فریزرهای نوع تراکمی نیز کاهش 30 درصدی تعرفه در نظر گرفته شده است.

 تخفیفی‌های ترکیه به ایران
براساس جدول اعلام شده در مجموع 140 قلم کالای ایرانی نیز از سوی ترکیه برای کاهش تعرفه در نظر گرفته شده که در این خصوص مواد غذایی بیش از سایر کالاها به چشم می‌آید. در خصوص کالاهایی که از سوی ترکیه برای آن تخفیف در نظر گرفته شده می‌توان به انواع ماهی از جمله یخ زده و تازه، انواع کنسرو، انواع میگو، لابستر نروژی، انواع محصولات لبنی، سبزیجات و صیفی‌جات، میوه، انواع شیرینی و شکلات، انواع بیسکویت، فرآورده‌های غذایی حاصل از برگه غلات تفت داده نشده یا به مخلوط برگه‌های غلات تفت داده شده یا غلات پف کرده، انواع نان و ... اشاره کرد.