ایران اکونومیست - طرح آمارگیری از گردشگران ملی یکی از طرح‌های مرکز آمار ایران است که با هدف تهیه آمار و اطلاعات مربوط به سفرهای گردشگری خانوارهای کشور، برای بررسی های اقتصادی و تصمیم گیری مدیران و برنامه ریزان در حوزه گردشگری به صورت فصلی در سطح کشور توسط مرکز آمار ایران و با همکاری معاونت برنامه ریزی استانداری های کشور به اجرا در می آید.
نتایج این طرح در فصل تابستان سال ۱۳۹۲ نشان می دهد در فصل تابستان سال ۱۳۹۲، حدود ۵۴ درصد خانوارهای کشور که معادل ۱۲۱۰۸۲۷۰ خانوار هستند، حداقل یک سفر داشته اند، همچنین ۶۹ درصد از خانوارهایی که در این فصل به سفر رفته اند، دارای وسیله نقلیه و ۷۶ درصد دارای مسکن ملکی بوده اند.
در این فصل، ۷۶ درصد سرپرستان خانوارهای سفر کرده شاغل، ۱۷ درصد، دارای درآمد بدون کار و ۱.۴ درصد بیکار بوده اند. ۴۸ درصد از شاغلین، مزد و حقوق بگیر و ۴۷ درصد کارکن مستقل و ۵ درصد کارفرما بوده اند.
در همین حال، ۱۰ درصد سرپرستان خانوارهای سفر کرده در تابستان ۱۳۹۲، بی همسر و ۹۰ درصد همسر داشته اند. حدود ۲ درصد از سفرها توسط تور انجام شده است، ۳۱ درصد سفرهای داخلی به وسیله نقلیه عمومی و ۵۴ درصد به وسیله نقلیه شخصی خانواد و ۱۵ درصد با وسایل نقلیه متعلق به دیگران و سایر وسایل نقلیه بوده است.
نتایج این طرح نشان می دهد تعداد سفرهای داخل در فصل تابستان، ۶۴۴۲۸۹۲۷ بوده است. ۵۹ درصد از سفرهای داخلی در فصل تابستان ۱۳۹۲ با اقامت شبانه و ۴۱ درصد بدون اقامت شبانه بوده است.
بیشترین سفرهای با اقامت شبانه در فصل تابستان سال ۱۳۹۲، با هدف دیدار دوستان و بستگان (۵۳ درصد) و سپس با هدف های گردش و تفریح (۲۴ درصد) و زیارت (۱۵ درصد) انجام پذیرفته است. سفرهای با اهداف فوق در مجموع ۹۲ درصد از سفرها را تشکیل داده است. حدود ۸ درصد از سفرها در فصل تابستان با اهدافی نظیر درمان، آموزش، خرید و کسب و کار صورت گرفته است.
البته بیشترین اقامتگاه اصلی مورد استفاده در سفرهای داخلی با اقامت شبانه خانوارها در فصل تابستان سال ۱۳۹۲، منزل بستگان و آشنایان با ۶۶ درصد، ویلا و آپارتمان اجاره ای با ۱۱ درصد و ویلا و آپارتمان شخصی با ۶ درصد بوده است.
بیشترین مقصد سفرها به استان‌های گیلان با ۱۵ درصد، خراسان رضوی با ۱۴ درصد، مازندران با ۱۲ درصد، تهران با ۶ درصد و اصفهان با ۵ درصد بوده است.
در همین حال، مشهد، تهران، رشت، قم، ساری، قزوین، بندرانزلی، شیراز، اصفهان و چالوس با بیشترین تعداد سفر، ۱۰ شهرستان مهم گردشگرپذیر کشور در تابستان سال ۱۳۹۲ بوده اند.
اما توجه به این نکته ضروری است که الگوی گردشگری از لحاظ نوع سفر، در این شهرستان ها با هم متفاوت است. عمده سفرها در شهرستان های مشهد، تهران، قم، ساری، شیراز، اصفهان و چالوس از نوع سفرهای با اقامت شبانه و عمده سفرها در شهرستان های رشت، قزوین و بندرانزلی از نوع سفرهای بدون اقامت شبانه بوده است.
شهرهای مشهد، تهران، رشت، شیراز و قم پنج شهری بوده اند که بیشترین مقصد اصلی سفر را به خود اختصاص داده اند.
