آن ها که ماندند و آن ها که رفتند

امیر قلعه‌نویی؛ جوانگرایی در مسیر ۲۰۲۶

هرچند تیم ملی نتوانست از فرصت خوب برای صعود به فینال و قهرمانی آسیا استفاده کند، ولی فدراسیون فوتبال تصمیم گرفت به همکاری با امیر قلعه‌نویی ادامه بدهد. ظاهرا شرط تمدید قرارداد این مربی صعود به نیمه‌نهایی بود و به همین خاطر فرصت جدیدی به او داده شده تا در مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۶ هم روی نیمکت بنشیند. البته انتظار فدراسیون این است که در دو سال آینده بازیکنان جوانی به تیم ملی اضافه شوند.

تین‌تین سانچز؛ ادامه همکاری موقت

یک ماه پیش از جام ملت‌های آسیا، وقتی تین‌تین مارکز روی نیمکت قطر جانشین کارلوس کی‌روش شد، کمتر کسی نام این مربی را شنیده بود، ولی او عملکرد خیره‌کننده‌ای داشت و در این زمان کوتاه توانست قطر را به مسیر قهرمانی برگرداند. تیم میزبان هر هفت مسابقه‌اش در این تورنمنت را با برتری پشت سر گذاشت و هنر بزرگ مارکز در سه بازی آخر بود که توانست ازبکستان، ایران و اردن را شکست بدهد.

مارکز لوپز با وجود این دستاورد بزرگ گفت که هنوز مشخص نیست با تیم ملی قطر ادامه بدهد: «من در قطر کار می‌کنم و بازیکنان را به خوبی می‌شناسم. کار کردن با آنها آسان بود و ایده‌های من را در زمین به خوبی پیاده کردند. با پایان مسابقات به الوکره برمی‌گردم. من صحبتی درباره آینده نداشته‌ام. نمی‌دانم چه اتفاقی خواهد افتاد.»

البته جاسم بن راشد البوعینین، رئیس فدراسیون فوتبال قطر در یک برنامه تلویزیونی مدعی شد که مارکز در مسابقات مقدماتی جام جهانی بهار سال آینده روی نیمکت قطر می‌نشیند و بعد از آن وضعیت این مربی در مذاکره با باشگاه الوکره تعیین خواهد شد.

یورگن کلینزمن؛ زور منتقدان چربید

بعد از بردهای دراماتیک مقابل عربستان و استرالیا به نظر می‌رسید که کره جنوبی بخت خوبی برای قهرمانی داشته باشد، ولی آنها در بازی نیمه‌نهایی مقابل اردن نمایش ضعیفی داشتند و دو بر صفر شکست خوردند.

با این شکست رسانه‌های کره که منتقد جدی کلینزمن بودند حملات تازه‌ای را علیه مربی آلمانی شروع کردند. انتقاد اصلی از کلینزمن در ماه‌های گذشته این بود که برای بررسی مسابقات لیگ در کره حضور ندارد و حتی نشست‌های خبری را از راه دور برگزار می‌کند.

ایراد بزرگ دیگر از مربی آلمانی نمایش پرنوسان کره در مرحله گروهی بود که مقابل اردن و مالزی تا آستانه شکست پیش رفت. کره مقابل عربستان و استرالیا هم شروع فاجعه‌باری داشت و می‌توانست حتی قبل از نیمه‌نهایی حذف شود.

افشای درگیری سون هیونگ مین و لی کانگ این در شب بازی با اردن اتفاق دیگری بود که قدرت مدیریت کلینزمن را زیر سوال برد. البته رسانه‌های کره معتقدند که فدراسیون فوتبال این کشور عامدانه این خبر را منتشر کرده تا زمینه را برای برکناری این مربی فراهم کند. در نهایت کمیته فنی فدراسیون کره در جلسه‌ای اعلام کرد که عملکرد کلینزمن در جام ملت‌های آسیا ضعیف بوده تا رئیس فدراسیون فوتبال این کشور هم عذر سرمربی آلمانی را بخواند. او کمتر از یک سال روی نیمکت تیم ملی کره جنوبی دوام آورد و حالا جستجو برای یافتن جانشین او آغاز شده است.

روبرتو مانچینی؛ ادامه پروژه بلندمدت

روبرتو مانچینی با دستمزد سالانه ۲۷ میلیون دلار به عنوان گرانترین مربی تورنمنت وارد قطر شد و عربستان هم شروع خوبی در این مسابقات داشت. این تیم در مرحله یک هشتم نهایی هم تا آخرین لحظات مقابل کره جنوبی برنده بود، ولی در نهایت این بازی را در ضربات پنالتی باخت تا حذف زودهنگامی داشته باشد. حاشیه بزرگ این بازی زمانی بود که مانچینی پیش از پایان ضربات پنالتی به رختکن رفت، هرچند بعدا بابت این رفتار عذرخواهی کرد.

گروهی تصور می‌کردند که فدراسیون فوتبال عربستان بعد از این اتفاقات مانچینی را برکنار کند، ولی آنها که برنامه بلندمدتی برای جام جهانی خانگی ۲۰۳۴ دارند، پای مربی مشهور ایتالیایی ایستادند. این فدراسیون همچنین به نشانه حمایت از مانچینی شش بازیکن تیم ملی را که پیش از جام ملت‌های آسیا از سوی این مربی کنار گذاشته شدند را با جریمه انضباطی روبرو کرده است. این شش نفر سلمان الفرج، سلطان الغنام، نواف العقیدی، محمد مران، خالد الغنام و علی هزازی هستند. این بازیکنان به خاطر امتناع از دستورات سرمربی کنار گذاشته شدند و شاید با حضور آنها عربستان می‌توانست عملکرد بهتری داشته باشد.

هاجیمه موریاسو؛ افزایش تردیدها

ژاپن بعد از بردهای درخشان مقابل تیم‌هایی مثل آلمان، ترکیه و مراکش به عنوان مدعی اصلی قهرمانی به قطر رفت، ولی در مرحله گروهی نمایش متزلزلی داشت و در یک چهارم نهایی مغلوب ایران شد.

هاجیمه موریاسو در شش سال گذشته با ژاپن نتایج درخشانی به دست آورده و این سابقه و اعتبار مهمترین دلیلی است که در بازگشت از قطر برکنار نشد، ولی رسانه‌ها این سوال را مطرح کرده‌اند که آیا او بهترین گزینه برای هدایت ژاپن در جام جهانی آینده است؟ گروهی معتقدند که زمان تغییر فرا رسیده و کنتا هاسگاوا، سرمربی ناگویا گرامپوس به عنوان جدی‌ترین آلترناتیو مطرح است. انتخاب دروازه‌بان‌های کم‌تجربه و بازیخوانی ضعیف جدی‌ترین انتقاداتی است که بعد از حذف ژاپن از موریاسو مطرح شد.

حسین عموته؛ مدعی جام جهانی بعد از فینال تاریخی

اردن پیش از شروع جام ملت‌های آسیا جایی در میان مدعیان اصلی قهرمانی نداشت، ولی با نمایش جذاب و حذف تیم‌هایی مثل عراق و کره جنوبی توانست به فینال برسد. حسین عموته در این موفقیت نقش بزرگی داشت و توانسته با نسل جدید بازیکنان اردن تیمی پرانرژی و هماهنگ بسازد.

مربی ۵۴ ساله مراکشی بهار سال گذشته با فدراسیون فوتبال اردن قرارداد بست و مدل بازی‌اش مبتنی بر دفاع و ضدحمله را به خوبی در این تیم جا انداخته است. اولین صعود به فینال جام ملت‌های آسیا حالا اردنی‌ها را امیدوار کرده که با این مربی بتوانند به جام جهانی هم صعود کنند. عموته تا سال ۲۰۲۶ قرارداد دارد و افزایش سهمیه آسیا به ۸.۵ تیم صعود عمان را به هدفی محتمل تبدیل کرده است.

گراهام آرنولد؛ انگشت اتهام به سمت لیگ استرالیا

استرالیا به عنوان یکی از مدعیان وارد تورنمنت شد و مشکلی برای سرگروهی نداشت، ولی کارشناسان مدعی بودند که این تیم کیفیت بالایی ندارد و در برخورد با یکی از مدعیان جدی کنار خواهد رفت. این پیش‌بینی درست بود و استرالیا در یک چهارم نهایی با شکست مقابل کره جنوبی کنار رفت.

البته رسانه‌های استرالیا انتقادات زیادی را متوجه گراهام آرنولد نمی‌دانند و بر این باورند که نسل فعلی فوتبال این کشور توان رقابت با بهترین‌های قاره را ندارد. آرنولد هم در جریان تورنمنت به انتقاد از تعطیلی طولانی لیگ استرالیا و تقویم این مسابقات پرداخت. او بازیکنان محدودی را از لیگ استرالیا انتخاب کرد و معتقد است برای بالا رفتن کیفیت بازیکنان داخلی باید تعداد مسابقات بیشتر شود. به هر حال ماموریت تغییر نسل فوتبال استرالیا به او سپرده شده و او در مقدماتی جام جهانی همچنان روی نیمکت این تیم خواهد بود.

سرکو کاتانچ؛ مخالف استعفا، امیدوار به آینده

ازبکستان در ردیف مدعیان درجه دوم جام ملت‌ها بود که با شکست مقابل قطر در یک چهارم نهایی کنار رفت. با این حال ازبکستان تنها تیمی بود که قطر را متوقف کرد و تنها در ضربات پنالتی مغلوب شد. آنها همچنین در مرحله گروهی مقابل استرالیا به تساوی رسیدند که نتیجه خوبی است.

ظاهرا انتظار ازبکستان رسیدن به نیمه‌نهایی تورنمنت بود و وقتی خبرنگاری بعد از بازی با قطر از کاتانچ درباره استعفایش با توجه به نرسیدن به این هدف پرسید، پاسخ داد: «شوخی می‌کنید؟» او همچنین گفت که آینده روشنی در انتظار فوتبال ازبکستان است.

این تیم در مقدماتی جام جهانی در تاشکند مقابل تیم ملی ایران به تساوی ۲-۲ رسید و با افزایش سهمیه آسیا امیدوار است که برای اولین بار به جام جهانی صعود کند. همین انگیزه بزرگی برای کاتانچ است تا با تیم جوان ازبکستان ادامه بدهد.

خسوس کاساس؛ دلسرد برای ماندن در عراق

نام خسوس کاساس زمانی سر زبان‌ها افتاد که توانست اولین شگفتی بزرگ تورنمنت را با شکست ژاپن خلق کند. هواداران عراق بعد از این برد تاریخی امیدوار بودند که برای دومین بار فاتح جام شوند، ولی با اخراج جنجالی ایمن حسین و شکست مقابل اردن این تیم در یک هشتم نهایی حذف شد.

خبرنگاران عراق بعد از این شکست مشاجره تندی با کاساس داشتند و حتی نشست خبری ناتمام ماند. همین برخورد دستیار سابق لوئیز انریکه را برای ادامه همکاری با این تیم دلسرد کرده است. همچنین گفته می‌شود که خانواده کاساس مایل به ماندن او در عراق نیستند، با این حال دولت این کشور مصمم است که همکاری با این مربی ادامه داشته باشد.

پائولو بنتو؛ پروژه ادامه دارد

امارات در جام ملت‌های آسیا عملکرد ناامیدکننده‌ای داشت و با شکست مقابل تاجیکستان در یک هشتم نهایی حذف شد. این تیم در دو دوره قبلی تورنمنت به نیمه‌نهایی رسیده بود و هوادارانش انتظار شکست مقابل تاجیکستان تازه‌وارد را نداشتند.

با این حال رسانه‌های امارات معتقدند که به این مربی پرتغالی باید زمان بیشتری داده شود. تنها شش ماه از شروع کار سرمربی اسبق کره جنوبی در این کشور می‌گذرد و او در حال ساختن یک تیم جوان برای مقدماتی جام جهانی است. امارات در چهار سال گذشته شش سرمربی داشته و با برکناری بنتو همه چیز باید از صفر شروع شود.

پیتر شگرت؛ به دنبال سکوی پرتاب

پیتر شگرت هم یکی از مربیان موفق این تورنمنت بود که تاجیکستان را در اولین حضورش به یک چهارم نهایی رساند. این مربی کروات علاوه بر کوچینگ موفق به خاطر اخلاق خوبش در مواجهه با خبرنگاران و حریفان مشهور شد. این موفقیت در حالی به دست آمد که او دستمزد پایینی از فدراسیون تاجیکستان دریافت می‌کرد. با پایان تورنمنت شگرت تصمیم به قطع همکاری گرفت و امیدوار است که در تیم جدیدش قرارداد بهتری امضا کند. او گفته که به دنبال مربیگری در باشگاه نیست و هدایت تیم ملی را ترجیح می‌دهد.

برانکو ایوانکوویچ؛ بدون صعود، بدون تیم

نام برانکو در جریان تورنمنت به خاطر پیشنهاد پرسپولیس سر زبان‌ها افتاد. مذاکرات مربی کروات با باشگاه سابقش رسانه‌ها و فدراسیون عمان را هم ناراحت کرده بود. خشم آنها با حذف عمان در مرحله گروهی بیشتر شد و حکم به برکناری برانکو دادند. در نهایت بازگشت مربی کروات به پرسپولیس هم منتفی شد تا او فعلا بدون تیم باشد.

هکتور کوپر؛ تمدید، پاداش درخشش مقابل ایران

هکتور کوپر که سال‌ها قبل هدایت اینتر را به عهده داشت در این تورنمنت روی نیمکت سوریه نشست. این تیم با برد دقایق آخر مقابل هند به مرحله حذفی رسید و در یک چهارم نمایش خوبی مقابل ایران داشت، ولی در ضربات پنالتی مغلوب شد. عملکرد خوب سوریه، فدراسیون فوتبال این کشور را متقاعد کرد قرارداد کوپر را تا پایان مقدماتی جام جهانی تمدید کند.

خوان آنتونیو پیتزی؛ فسخ دوجانبه با بحرین

خوان آنتونیو پیتزی، سرمربی اسپانیایی-آرژانتینی با توافقی دوطرفه تصمیم به کناره‌گیری از سمت مربیگری تیم ملی بحرین گرفت. این مربی ۵۵ ساله با بحرین به یک هشتم نهایی رسید، ولی تیمش مقابل ژاپن حرفی برای گفتن نداشت و کنار رفت. بحرین در گروهش توانسته بود سرگروه شود، ولی برد این تیم مقابل اردن با توجه به نیمکت‌نشینی اکثر بازیکنان حریف جدی گرفته نشد.

فیلیپ تروسیه؛ بازنگری در نقشه بازی

ویتنام با وجود شکست مقابل ژاپن نمایش خوبی داشت و انتظار می‌رفت که از گروهش صعود کند، ولی در دو بازی بعدی نتایج ضعیفی گرفت و خیلی زود حذف شد. با وجود این فیلیپ تروسیه، سرمربی مشهور فرانسوی به همکاری‌اش با فدراسیون فوتبال ویتنام ادامه می‌دهد، ولی رسانه‌ها از برخی تصمیمات او انتقاد کردند و معتقدند که او باید برای مقدماتی جام جهانی استراتژی متفاوتی در پیش بگیرد.