هشدار خشکسالی برفی و بحران آب در تابستان

 بررسی سطح پوشش در حوضه‌های اصلی آبریز کشور نشان از تداوم روند کاهشی بارش‌های برف دارد که به گفته رئیس موسسه تحقیقات آب، مساله خشکسالی برفی بسیار جدی است.

 بر اساس این آمار، سطح پوشش برفی حوضه آبریز فلات مرکزی در هفته دوم بهمن ۵۲ هزار و ۱۵۹ کیلومتر مربع بوده، درحالی‌که سال گذشته و در همین بازه زمانی این رقم ۱۰۸ هزار و ۸۷۷ کیلومتر بوده است.

سطح پوشش برفی حوضه آبریز دریای خزر هم در هفته دوم بهمن ۸۲ هزار و ۳۳۸ کیلومتر است که سال گذشته در همین بازه زمانی ۸۲ هزار و ۵۹۶ کیلومتر بوده است.

سطح پوشش برفی حوضه آبریز خلیج‌فارس و دریای عمان هم در هفته دوم بهمن امسال ۴۷ هزار و ۲۷۷ کیلومتر است که در مقایسه با ۶۷ هزار و ۷۰۳ کیلومتر سال گذشته روند کاهشی را نشان می‌دهد.

بررسی سایر حوضه‌های آبریز نیز حکایت از تداوم کاهش دارد.

در این باره رئیس موسسه تحقیقات آب گفت: برف منبع تامین آب کشور در تابستان است و مساله خشکسالی برفی موضوع بسیار جدی است که با آن روبه‌رو هستیم.

«محمدرضا کاویان‌پور» با بیان اینکه رژیم بارشی کشور دچار نوسان شده است، ادامه‌داد: در هر یک از فصول پاییز و بهار ۲۵ درصد آب مورد نیاز کل سال کشور باید تامین شود، اما در ۲ سال اخیر این فرمول تغییر کرده است.

کاهش ۴۳ درصدی بارندگی‌ها نسبت به شرایط نرمال

وی خاطرنشان‌کرد: در کنار تغییر رژیم بارشی کشور، میزان بارندگی‌ها کاهش‌ یافته است. این در حالی است که امروز با کاهش ۴۳ درصدی بارندگی‌ها نسبت به شرایط نرمال روبه‌رو هستیم و در این شرایط لازم است نسبت به ذخیره‌سازی و حفظ منابع آبی برای سال آبی پیش‌رو، توجه بیشتری انجام شود.

رئیس موسسه تحقیقات آب کشور، سدها را یکی از بهترین و مفهومی‌ترین ابزارها برای مقابله با شرایط موجود عنوان کرد و گفت: بسیاری از بارندگی‌های اخیر در حوضه‌های آبی سدهای کشور رخ‌داده است که پیامد خوبی است.

کاویان‌پور افزود: کشور دارای مرزهای جغرافیایی بسیاری است که منتهی به دریاها می‌شود. خروجی منابع بارشی مختلفی که از کنار این سواحل عبور می‌کند، دریا است. بر این‌ اساس وزیر نیرو موضوع استفاده از این ظرفیت آبی را در خط مجاور سواحل که آب مناسب باکیفیت‌تری را داراست مورد تاکید قرار داده است.

وی به تعریف موضوع «ال‌نینو» و ارتباط آن با بارندگی‌ها پرداخت و ادامه‌داد: استفاده ابزاری از موضوع آب برای تحریک افکار عمومی، توسط شبکه‌های اجتماعی که پایگاه‌های آن خارج از کشور است یک پدیده طبیعی است، اما در وزارت نیرو این رویه در پیش‌بینی‌های بارندگی دنبال نشد.

رئیس موسسه تحقیقات آب کشور خاطرنشان‌کرد: وزیر نیرو باتوجه‌به مجموع منابع آبی کشور و درک درست از عدم قطعیت‌ها در موضوع پیش‌بینی‌ها، حساسیت‌های با ضریب اطمینان بالا را پیگیری و مورد تاکید قرار داد.

کاویان‌پور افزود: همه داده‌های جهانی و سازمان‌های مسوول کشور پیش‌بینی می‌کردند امسال باید در انتظار پاییز پربارش باشیم، اما بر اساس تصمیم عاقلانه و خردمندانه در وزارت نیرو این امر مسجل شد که نمی‌شود به این گزارش‌ها اعتماد کرد و در نهایت در مواجهه با این موضوع جوانب احتیاط رعایت شد.

بیشتر بخوانید
هواشناسی کرمانشاه نسبت به بارش برف و باران هشدار نارنجی صادر کرد
سامانه بارشی جنوب آذربایجان‌غربی را فرا گرفت
موج جدید بارش‌ها امروز در غرب و شمال‌غرب و گسترش آن به اکثر مناطق تا جمعه

تعریف برنامه منابع و مصارف فصلی
وی با بیان اینکه در برنامه منابع و مصارف از یک روش پویا به‌صورت فصلی و مداوم بهره‌مند می‌شویم، گفت: باتوجه‌به شرایط موجود مطالعات بسیاری انجام شده است، به‌طوری‌که مطالعات احداث سدهای زیرزمینی در سال‌های گذشته در کشور صورت‌ گرفته است.

رئیس موسسه تحقیقات آب ادامه‌داد: به‌تازگی مطالعاتی با موضوع کاهش میزان تبخیر از مخازن آب در موسسه تحقیقات آب کشور آغاز شده و نیازمند تحلیل و تحقیق بیشتری است.

کاویان‌پور بر اهمیت پیشبرد بازتخصیص آب تاکید کرد و گفت: این امر درباره چاه‌های کشاورزی و به‌ویژه در حوزه صنعت در حال پیگیری است. صنایع کشور به میزان قابل‌توجهی وابسته به آب‌های سطحی و زیرزمینی هستند و روند کاهش آب‌های تجدیدپذیر ایجاب می‌کند که صنعت به سمت استفاده از سایر منابع آبی سوق یابد که شیرین‌سازی آب و استفاده از آب‌های غیرمتعارف از جمله این اقدامات است که در برنامه هفتم توسعه به آن اشاره شده است.

راه‌اندازی سامانه پایش سیلاب در کشور
وی درباره راه‌اندازی سامانه پیش‌بینی سیلاب گفت: پس از سیلاب‌های سال‌های ۹۷ و ۹۸، وزارت نیرو به این نتیجه رسید مجموعه سیستم‌های هشدار موجود کشور پاسخگوی نیازها نیست، براین‌اساس مجموعه مدیریت بحران شکل گرفت و وظیفه و ماموریت موسسه تحقیقات آب، توسعه سامانه بومی پایش و پیش‌بینی بارش و سیلاب با تاکید بر جریان ورودی به سدهای کشور تعیین شد.

کاویان‌پور افزود: براین‌اساس سامانه‌ای با دقت هشت کیلومتر تعریف و ایجاد شد که هم‌اکنون در اختیار همه کاربران شرکت‌های آب منطقه‌ای، آب و فاضلاب و برق قرار گرفته است. نزدیک به ۴۰۰ کارشناس در سراسر کشور به این سامانه متصل هستند و به طور دائم آن را رصد می‌کنند.

رئیس موسسه تحقیقات آب کشور همچنین از راه‌اندازی سامانه دریای خزر خبر داد و گفت: پایش رودخانه‌های ورودی به دریا از جمله مواردی است که توسط این سامانه انجام می‌شود.