به گزارش ایران اکونومیست، محمدعلی زلفی‌گل در افتتاحیه نخستین همایش ملی «مرجعیت علمی» که امروز ۲۹ آبان‌ماه با حضور دکتر بهرام عین‌اللهی؛ وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه؛ دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، دکتر پیمان صالحی؛ معاون پژوهشی وزیر علوم و دکتر سید سروش قاضی‌نوری؛ رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور در مرکز همایش‌های بین‌المللی کتابخانه ملی برگزار شد، با بیان اینکه امروز ما پای روی دوش وزرای گذشته، رؤسای دانشگاه‌های پیشین، اساتید و پیشکسوتان گذاشته‌ایم تا به این بلوغ رسیدیم، افزود: در این مسیر بلوغ باید ببینیم در کجاها قوت داریم و در کجاها ضعف و ما انتظار داریم که این همایش بتواند به سؤالات اساسی ما در حوزه مرجعیت علمی پاسخ دهد.
وی با اشاره به نظام سنجش و انگیزش، اظهار کرد: ما در وزارت علوم در این زمینه اقدامات زیادی اجرایی کردیم، نمونه آن پایه تشویق در دانشگاه‌ها است که به ۶۰ پایه افزایش دادیم، ضمن آنکه بازنگری آیین‌نامه ارتقاء را مد نظر قرار دادیم و انتظار داریم اساتید نظرات خود را ارائه دهند.
تدوین و تصویب پژوهانه جامع
زلفی‌گل، از تدوین و تصویب پژوهانه جامع خبر داد و گفت: این مصوبه در قانون هفتم توسعه آورده شده است. در پژوهانه جامع تمام فعالیت‌های آموزشی، فرهنگی، پژوهشی، فناوری و نوآوری مورد توجه قرار گرفته است.
وزیر علوم با تاکید بر اینکه یک استاد دانشگاه باید از پژوهانه در حوزه فرهنگی نیز هزینه کند، اضافه کرد: دانشگاه‌ها باید به مرجعیت علمی توجه زیادی داشته باشند و از معاون پژوهشی وزیر علوم در خواست دارم تا اسامی رؤسای دانشگاه‌هایی که در این همایش حضور ندارند را یادداشت کند.
وی با بیان اینکه حتما باید به رؤسایی که در این همایش حضور ندارند، تذکر داده شود، خاطر نشان کرد: عدم حضور رؤسای دانشگاه‌ها در این نشست به معنای آن است که مرجعیت علمی برای آنها مهم نیست.
زلفی‌گل با انتقاد از دانشگاه‌هایی که سرآمدان علمی خود را معرفی نکرده‌اند، این حسادت را افت مدیریت دانست و گفت: برخی از اقدامات برای مرجعیت علمی هر چند هزینه ندارد، ولی اثرات زیادی دارد، نمونه آن اقدام دانشگاه شهرکرد است که اسامی دانشجویان سرآمد خود را هر ترم بر روی بنر منتشر می‌کند.
مشارکت دانشگاهیان در بازنگری اسناد بالادستی
وزیر علوم با اشاره به بازنگری نقشه جامع علمی کشور در سند جامع مرجعیت علمی، گفت: افق سند مرجعیت علمی تا ۱۴۰۴ است و این سند و همچنین نقشه جامع علمی مورد بازنگری قرار گرفته‌اند و لازم است دست‌اندرکاران پیشنهادات خود را در این زمینه ارائه دهند.
وی با طرح این سؤال که چگونه می‌توانیم علم را به فنون تبدیل کنیم، گفت: ما سه نوع تحقیقات بنیادی، توسعه‌ای و کاربردی داریم و باید این ۳ حوزه مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد که در کدام زمینه توانمند هستیم و در کجاها ضعف داریم.
زلفی‌گل با اشاره به انتشار ۸۰ هزار سند علمی در سطح بین‌المللی، افزود: درصد کمی از آن به زبان فارسی بوده است که در ISC نمایه‌سازی کردیم و در صورتی که درصدی از این اسناد علمی را به فناوری تبدیل کنیم، می‌توانیم خلق ثروت کنیم و این در حالی است که سطح تولید فناوری تا ۳ و ۴ است و در بالاتر از آن ناموفق هستیم و یا کمتر موفقیت حاصل شده است.
وی با اشاره به رتبه ۱۵ تولید علم ایران و ۵۴ در نوآوری، اظهار کرد: در دو سالی که از عمر دولت سیزدهم می‌گذرد، گام‌هایی در زمینه کاهش فاصله تولید علم و نوآوری برداشتیم که نمونه آن راه‌اندازی سامانه «نان» است و همه سازمان‌های دولتی و خصوصی باید نیازهای خود را در این سامانه بارگذاری کنند.
زلفی‌گل با تاکید بر ضرورت توجه دستگاه‌ها به این سامانه به ثبت ۱۲ نیاز از سوی وزارت بهداشت اشاره کرد و گفت: از امسال هزار دانشجو رساله دکتری و ارشد خود را بر اساس سامانه نظام ایده‌ها و نیازها تعریف کردند.
اچ ایندکس بومی
وزیر علوم تاکید کرد: اچ ایندکس یک شاخص بین‌المللی مرجعیت علمی است و چکار می‌توان کرد تا «اچ ایندکس» بومی با عنوان «ان ایندکس» داشته باشیم.
وی افزود: در حال حاضر ۸۱ هزار عضو هیات علمی رسمی و پیمانی در وزارتین علوم و بهداشت، دانشگاه‌های آزاد و پژوهشگاه‌های وابسته به دستگاه‌های اجرایی داریم که از این تعداد ۲۲۴۰ دانشمند ۲ درصد و ۹۰۰ نفر دانشمند یک درصد هستند و باید بررسی شوند که چه درصد از آنها توانایی تبدیل شدن به مرجعیت علمی را دارند و چه درصدی از آنها نقش کمرنگی در مرجعیت علمی دارند.
آسیب‌شناسی مرجعیت علمی
وزیر علوم، تولید علم را موجب مرجعیت علمی و مرجعیت علمی را موجب خلق ثروت و سلامت و امنیت دانست و گفت: ما باید به دنبال تولید علم مرجعیت‌ساز باشیم.
وی برگزاری این همایش را در راستای تبیین چیستی و چرایی مرجعیت علمی دانست و گفت: خروجی این رویداد باید منجر به آسیب‌شناسی این حوزه شود و به ما نشان دهد که در کجاها خوب عمل کردیم و در کجاها عملکرد مناسبی نداشته‌ایم.
زلفی‌گل تاکید کرد: این همایش به ما بازی با توپ و بدون توپ را یاد می‌دهد. بازی بدون توپ یعنی ارائه راهکارهایی که وابسته به ابزار نیست و بازی با توپ یعنی استفاده از زیر ساخت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری و مغزافزاری برای رسیدن به مرجعیت.
وزیر علوم یکی از ملزومات تحقق مرجعیت علمی را ثبت اختراع دانست و گفت: ما چقدر توانسته‌ایم این قانون را اجرایی کنیم.
وی با انتقاد نسبت به کپی نتایج تحقیقات دانشمندان، این اقدام را موجب دلسردی دانشمندان ذکر کرد.
