با سردترشدن هوای کشور بار دیگر دولتمردان با تأکید بر بدمصرفی مشترکان، بحث بحران انرژی و ناترازی گاز را پیش کشیده‌اند؛ این در حالی است که بسیاری از کارشناسان ناترازی را برداشتی اشتباه می‌دانند و معتقدند کشور با کمبود گاز مواجه است.
گرچه به طور طبیعی هر سال با فرا رسیدن روزهای سرد سال نیاز مردم، صنایع و ادارات به گاز افزایش پیدا می‌کند، اما دولت‌های مختلف نیز هر بار ثابت کرده‌اند که گویا سرمای زمستان اتفاقی غیرمترقبه است و سوز دی و بهمن قبل از هر چیزی، ایده‌ها و سیاست‌های دولتمردان را دچار انجماد می‌کند. مانند اتفاقات زمستان سال گذشته که قبل از مردم، سیاست‌گذاران را غافل‌گیر کرد. اما این بار دولت از سال گذشته درس گرفته و قبل از زمستان، هشدارهای خود به مردم را نسبت به ناترازی گاز آغاز کرده تا زودتر از موعد نشان دهد که برنامه خاصی برای حل بحران انرژی ندارد. بحرانی که بسیاری از کارشناسان آن را نه ناترازی گاز، بلکه کمبود گاز می‌دانند.
جذب سرمایه‌گذار به شکل دستوری!
دولت با ابلاغ «شیوه‌نامه جذب سرمایه‌گذار به منظور افزایش پایداری تأمین گاز طبیعی» با اولویت مشترکان عمده و نیروگاه‌ها، سعی دارد که صنایع را به سمت نصب تجهیزات لازم هدایت کند تا آن‌ها بتوانند ذخیره‌سازی گاز انجام دهند. طرحی که به اعتقاد دولت ضمن رفع ناترازی، مانع قطع گاز صنایع می‌شود.
اما ابلاغ یک شیوه‌نامه تا چه اندازه می‌تواند دردی از بحران انرژی و کمبود گاز دوا کند؟ آیا سرمایه‌گذاران با ابلاغ یک دستور و شیوه‌نامه حاضر به پذیرش ریسک سرمایه‌گذاری در ایران می‌شوند؟
درحالی دولت از ابلاغ شیوه‌نامه برای جذب سرمایه‌گذار در حوزه گاز خبر داده که سال‌هاست به دلیل تحریم‌ها و نبود امنیت اقتصادی در ایران به علاوه نبود امکان بازگشت سرمایه، سرمایه‌گذاری چندانی در بخش انرژی صورت نگرفته و هر سال هم طبق اذعان دولتمردان ناترازی در بخش انرژی بیشتر می‌شود.
در رابطه با بحران کمبود گاز و راهکارهای موجود برای حل آن حسن فروزان‌فرد، عضو اتاق بازرگانی ایران، گفت: در ایران ناترازی گاز وجود ندارد، بلکه بحرانی که هر ساله مردم و صنایع با آن دست و پنجه نرم می‌کنند کمبود گاز است. کلمه ناترازی برای میزان کمبودی که در ایران وجود دارد کافی نیست. شاید اگر از کلمه درست استفاده شود بتوان به حل سریع‌تر بحران گاز امیدوار بود.
وی به این پرسش که آیا مصرف‌کنندگان عامل بروز بحران انرژی هستند؟ این‌گونه پاسخ داد: در ایران هم وضعیت مصرف ایدئال نیست و هم وضعیت قیمت شرایط درستی ندارد. علاوه بر گاز، برای برق هم این مشکلات وجود دارد. در واقع تلاش دولت برای پایین نگه‌داشتن دستوری قیمت‌های غیرواقعی زمینه را برای مصرف بهینه آن در سطح کشور چه در خانوار و چه در صنعت و تجارت فراهم نکرده است.
سرمایه‌گذاران حوزه انرژی گرفتار در تله برقی و گازی
فروزان‌فرد با اشاره به ابلاغ شیوه‌نامه دستوری جذب سرمایه‌گذار در بخش انرژی توضیح داد: مشکل دیگری که در بخش تامین انرژی در ایران وجود دارد ایجاد انگیزه لازم برای سرمایه‌گذاری توسط بخش خصوصی است. چه در حوزه گاز و چه در حوزه برق هر شخصی سرمایه‌گذاری کرده دچار گرفتاری شده است.
وی افزود: مهم‌ترین گرفتاری ایران در عرصه انرژی، چه گاز و چه برق موضوع قیمت است؛ وقتی قیمت‌ها دست‌کاری می‌شوند و روی آن پافشاری می‌کنند هم مصرف‌کنندگان و هم تولیدکنندگان از استفاده بهتر از انرژی و بهره‌وری دور می مانند.
این عضو اتاق بازرگانی ایران با اشاره به راهکار حل بحران موجود گفت: راه حل اساسی اصلاح قیمت در بلندمدت است. در کوتاه‌مدت موضوع سرمایه‌گذاری‌ها قابل حل نیست و برای حل مساله در کوتاه‌مدت راه حل سرمایه‌گذاری عملی نیست و شاید تنها بتوان از طریق مدیریت مصرف مساله را اداره و کنترل کرد. ولی برای بلندمدت می‌توان ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری را به خدمت گرفت.
