به گزارش ایران اکونومیست، پس از گذشت یک دهه از ورود الگوهای جدید کارگروهی، استارتاپها و شکلگیری جدید شرکتهای نوپا به چرخه کسب و کار و فعالیتهای صنعتی و اقتصادی کشور، نگاهی صحیح و نو در برقراری ارتباط بین صنعت و دانشگاه شکل گرفته است.
حلقه مفقوده در اتصال دو قطب اصلی کشور یعنی صنعت و دانشگاه از طریق شکلگیری پارکهای علم و فناوری، مراکز نوآوری، شتابدهندهها و استارتآپها تحول چشمگیری را ایجاد کرده است. البته مسیر رشد هر یک از تیمها و تبدیل آن به شرکتهای نوپا به جهت همسانسازی نقشه راه آنها با زیر ساخت کشور و تغیییرات محاسبه نشده اقتصادی، در مسیر خود با چالشهای مختلف روبرو است.
با نگاهی بر اکوسیستم فناوری و نوآوری کشور، یک نیاز اساسی هستههای فناور و شرکتهای نوپای دانشبنیان و فناور، دسترسی راحت و سریع به امکانات ساخت و تولید است تا بتوانند با سرعت بالا به نمونه پروتوتایپ محصول خود دست یابند. این نیاز با توجه به رشد چشمگیر شرکتها و هستههای فناور روز به روز بیشتر احساس میشود. بدین منظور با عنایت به ضرورت تقویت و توسعه زیستبوم نوآوری کشور و به منظور تدوین یک ساختار واحد و نظاممند برای حمایت معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری از مراکز ساخت سریع، بررسی، ارزیابی و اعطای گواهی صلاحیت، ساماندهی و حمایت هدفمند از مراکز مستعد در شکلگیری و توسعه کسب و کارهای فناور و دانشبنیان، دستورالعمل حمایت از ایجاد، توسعه فعالیت و اعتباربخشی به مراکز ساخت سریع جهت اجرا ابلاغ میشود.
شقایق حق جوی جوانمرد، رئیس مرکز توسعه فناوریهای راهبردی معاونت علمی با یک توضیح مقدماتی برنامه معاونت را برای ایجاد زیرساختهای لازم در راستای تولید انبوه دانشبنیان تشریح کرد و گفت: توسعه و تولید محصول دانشبنیان در سطوح آمادگی مختلف فناوری اتفاق میافتد، چیزی که به آن TRL گفته میشود؛ در TRL یک تا چهار مفهوم علمی توسعه محصول شکل میگیرد و بعد از آن نمونهسازی اولیه انجام میشود. یعنی شما باید ببینید براساس مجموعه دستاوردهای علمی آن نمونه محصول دانشبنیانی که میخواهد ساخته شود، نمونه اولیه چطور است و در ادامه اصلاحات اولیه براساس نیاز مشتری و کاربری بر روی محصول انجام شود.
وی افزود: در حال حاضر خدمات مورد ارائه در اکوسیستم فناوری و نوآوری کشور عموما به تامین فضای کار و برخی خدمات مانند مشاوره کسب و کار، شتابدهی، سرمایهگذاری اولیه و ... محدود میشود؛ در حالیکه در فرآیند ایده تا محصول، یکی از بخشهایی که اغلب فناوران دچار چالش اساسی برای انجام آن هستند، ساخت نمونه اولیه است.
به گفته وی، به منظور ساخت نمونه اولیه، با توجه به اینکه اغلب هستههای فناور و شرکتهای نوپا زیرساخت و تجهیزات کافی برای ساخت و تولید ندارند، بایستی به افراد و محلهای دارای این تجهیزات برای دریافت خدمت مراجعه کنند که عموما در این امر به دلایل زیر دچار مشکل میشوند و اغلب فناوران برای اینکه به محصول مناسب دست یابند، باید زمان و هزینه بسیار زیاد نسبت به حالت معمول را بپردازند.
حقجوی با اشاره به مشکلات پیشرو، گفت: «عدم تخصص و مهارت لازم ارائه دهنده خدمت»، «دوری مسافت مراکز ارائه دهنده خدمت تا مراکز شهر»، «هزینه بالای انجام کار تک نمونه»، «نوبتدهی طولانی مدت و زمان ساخت بسیار زیاد»، «بدقولی در اجرای کار» و «پراکندگی خدمات و زیرساختهای ارائه خدمت» مهمترین مشکلات عنوان شده است.
به نقل از معاونت علمی ریاست جمهوری، وی درباره اهداف راهاندازی این مراکز، گفت: اشتراکگذاری ظرفیتهای مازاد و بدون استفاده کارگاهها و مراکز دارای زیرساخت جهت توسعه محصولات و خدمات جدید، کمک به شکلگیری و توسعه محصولات و خدمات جدید با سرعت بالاتر و ریسک کمتر و کاهش هزینه و زمان توسعه محصول فناورانه اهدافی است که برای این کار در نظر گرفته شده است.
حق جوی خاطرنشان کرد: بعد از اتمام نمونهسازی سریع و زمانی که نمونه نهایی به دست آمد، ما نیاز به تولید نیمه صنعتی داریم، برای اینکه تست بازار را انجام دهیم و در ادامه به اقتصادی کردن محصول بپردازیم؛ در این بخش نیز یک سری مراکزی در دنیا هستند که به این فرایند کمک میکنند و ما سعی کردیم نمونه آن را در کشور ایجاد کنیم که به آن، «مراکز هم آفرینی» میگوییم.