به گزارش خبرنگار فرهنگی ایران اکونومیست، مستند «دیوارهای مرز» به کارگردانی فاطمه مرزبان در بخش مستندهای کوتاه چهلمین جشنواره فیلم کوتاه تهران حضور دارد.
مررزبان در گفتوگو با خبرنگار درباره سوژه این مستند توضیح داد و گفت: این فیلم درباره قربانیان مینهای به جامانده از جنگ ایران و عراق در کردستان است. البته ماجرای این مینها با مینهایی که در دیگر مناطق مرزی نظیر خوزستان کاشته شده، فرق دارد، چرا که هیچ نقشهای از مینهای کار گذاشته شده در اختیار نداریم و از سویی دیگر به دلیل بارشهای باران، فرسایش زمین و دلایل دیگر، بسیاری از این مینها جابهجا شده و وارد مناطق شهری و محل زندگی مردم شدهاند. مجموع این اتفاقات باعث شده که پاکسازی مینها سخت شود و به همین دلیل همه ساله افراد زیادی قربانی آن میشوند.
این مستندساز درباره ایده خود از ساخت این مستند توضیح داد و گفت: ایده ساخت این مستند زمانی شکل گرفت که متوجه شدم علیرغم گذشت سالها از جنگ ایران و عراق، هنوز در کردستان مین وجود دارد و قربانی میگیرد. هدف اصلی این مستند، اطلاعرسانی درباره چنین اتفاقی است تا مسئولان و مردم بدانند چنین حوادثی در حال وقوع است و باید فکری برایش بکنند.
وی اضافه کرد: مستند، چند محور مهم را دنبال میکند؛ اول اینکه دنبال پاسخ به این پرسش است که چرا هنوز مینها وجود دارند و پاکسازی صورت نگرفته است؟ همچنین پیگیری کردهایم که چرا برخی از قربانیان، شامل جانبازی نمیشوند؟ همانطور که میدانید اگر برای کسی چنین اتفاقی رخ بدهد، باید به کمیسیونهای پزشکی مراجعه کرده تا در صورت تایید آنها جانبازی برایش منظور شود، اما این موضوع برای بسیاری از قربانیان، تاکنون محقق نشده است.
کارگردان مستند «دیوارههای مرز» درباره فرم روایی این اثر گفت: برای ساخت مستند سراغ 5 شخصیت رفتیم که قربانی مینهای به جا مانده شدهاند. این کاراکترها، آدمهای معمولیاند که در محل زندگی خود مشغول کارهای روزمره بودند اما ناگهان پایشان روی همین مینها رفته و بخشی از اعضای بدن خود را از دست دادند. برای مثال، یکی از قربانیان، کودکی است که همراه با خانوادهاش برای تفریح به مناطق اطراف شهر رفته بوده، اما برای بازی از خانواده جدا میشود و این اتفاق ناگوار برایش رخ میدهد.
وی ادامه داد: همچنین قربانی دیگر، کسی است که مشغول کاشت درخت در اطراف خانهاش بوده و با مین مواجه شده است. متأسفانه این مینها وارد مناطق زندگی مردم شدهاند و همین موضوع مشکلاتی را برای آنها به وجود آورده است. اگرچه در مستند، از وضعیت موجود انتقاد کردهایم، اما راهکار هم دادهایم.
مرزبان با اشاره به آشنایی خود با این سوژه بیان کرد: من اصالتاً کرد نیستم و برای زندگی در این منطقه حضور پیدا کردم و متوجه این اتفاقات ناگوار شدم. همین موضوع باعث شد سراغ ساخت این مستند بروم تا ضمن اطلاعرسانی آن مطالبهگری هم صورت بگیرد. به نظرم تا زمانی که آگاهیبخشی نسبت به این موضوع رخ ندهد، کم و کیف این اتفاق از سطح محلی خارج نمیشود.