به گزارش ایران اکونومیست، توضیحات همسر رئیس‌جمهور درباره عنوان بانوی اول این روزها فرصتی را برای حاشیه‌سازی علیه دولت و شخص رئیس‌جمهور ایجاد کرده است. دو طیف داخلی نسبت به سخنان اخیر همسر رئیس‌جمهور واکنش نشان دادند؛ طیف اول جریان انقلاب و حامی دولت بودند که دلسوزانه انتقاداتی را نسبت به مفهوم بانوی اول در جمهوری اسلامی مطرح کردند؛ اما طیف دوم جریان‌های سیاسی مخالف دولت همانند اصلاح‌طلبان و دولت روحانی بودند که تلاش کردند ضمن حمله به دولت و شخص رئیس‌جمهور و همسرشان، دیدگاه‌های سکولار و غرب‌گرایانه خود نسبت به موضوع زن را ترویج کنند.
ماجرای توضیحات جمیله علم‌الهدی درباره بانوی اول چه بود؟
سرکار خانم جمیله علم‌الهدی که تا پیش از ریاست‌جمهوری همسرش، شخصیتی علمی و حقوقی مستقل هم داشتند و کماکان این شخصیت علمی را هم حفظ کرده‌اند. در همایش جشنواره بین‌المللی رسانه خورشید که در مشهد مقدس برگزار شد، در واکنش به اظهارنظری که ایشان را بانوی اول کشور معرفی می‌کرد، توضیحاتی ارائه دادند. البته به آن شخصی که در آن جلسه چنین تعبیری را به کار برد، به‌واسطه فعالیت رسانه‌ای در غرب نمی‌توان خرده گرفت چرا که مفهوم و ادبیات بانوی اول در دنیای سیاست بسیار مرسوم و جاری است. اما سرکار خانم علم‌الهدی نه‌تنها در واکنش به این موضوع بلکه برخی اظهارات گذشته، توضیح کوتاهی دادند که با انتشار توسط برخی رسانه‌ها، فرصتی برای حمله به شخص رئیس‌جمهور فراهم کرد.
هرچند خانم علم‌الهدی باتوجه‌به جایگاهشان دقت نظر بیشتری باید نسبت به اظهاراتشان داشته باشند؛ اما نمی‌توان کتمان کرد که اهداف پیدا و پنهانی در ضریب دادن این موضوع وجود دارد. بانوی اول در جمهوری اسلامی می‌تواند یک اعتقاد شخصی باشد که رسانه به اشتباه بزرگش می‌کند و حاشیه می‌سازد تا حرفی مطابق با نظریه‌های انتقادی مثل این تحت شعاع قرار بگیرد «رویکرد اقتصادی همه ارزش‌ها همچون آزادی، عدالت، معنویت و ... را در دنیا قربانی کرده و تنها ارزش فعلی منفعت است.» علم‌الهدی در آن جلسه با بیان اینکه همیشه در تمام دوره‌ها زنان مورد سوءاستفاده برای لذت بردن بودند، تصریح کرد: «هیچ‌وقت تا این حد تمام زنان مورد سوءاستفاده قرار نگرفته بودند و استانداردهای لذت بردن تعیین‌کننده ماهیت زنانگی نبوده، بنابراین اکنون زنان به ابژه فروکاست کرده‌اند. در این شرایط امکان طغیانگری زیاد است. آزادی ارزشی اخلاقی است که همچنان دنبال می‌کنیم، اما متأسفانه اکنون این مفهوم به رهایی‌های جنسی تبدیل شده که به طغیانگری منجر می‌شود».
این خط فکری که به طور مشابه در نظریات انتقادی حوزه علوم اجتماعی هم وجود دارد، توسط خود برخی اندیشمندان غرب مطرح شده است؛ جریان منتقد سرمایه‌داری و عصر روشنگری بعد از جنگ‌های جهانی به‌شدت نسبت به استفاده ابزاری سرمایه‌داری از برخی مفاهیم اجتماعی انتقاد و حتی آن را به جنبش‌های دانشجویی تبدیل کرده‌اند. شاید برای همین جریان غرب‌گرا و شیفته سرمایه‌داری به دنبال به حاشیه راندن این نظریات انتقادی هستند تا نگاه‌های جمهوری اسلامی به زنان با محوریت خانواده را تحت شعاع قرار بدهند. نگاهی که رئیس‌جمهور در سفر به نیویورک و سازمان ملل هم به جهان ارائه داد و تأکید کرد که برخی علنی و غیرعلنی در دنیا به دنبال ترویج همجنس‌گرایی و تضعیف نهاد خانواده هستند؛ موضوعی که نه‌تنها برای غرب بلکه برای کشورهای مسلمان بسیار حائز اهمیت هست.
زیر سایه بردن دیپلماسی با محوریت زنان درباره زنان
از سوی دیگر کسانی به دولت، رئیس‌جمهور و همسرشان حمله می‌کند که درگذشته خود به دنبال احیای بانوی اولی بودند. این جریان غرب‌گرا و شبه روشن‌فکر همسران یا دختران برخی شخصیت‌های سیاسی را به‌عنوان نماد تجدد و مدرن بودن برجسته می‌کردند یا برخی نامزدهای ریاست‌جمهوری‌شان را همراه با همسرشان راهی محل ثبت‌نام می‌کردند.
هرچند جمهوری اسلامی همیشه در موضوع زنان و خانواده از غرب طلبکار است اما این جریان برای تحت شعاع قرار دادن نگاه اصیل جمهوری اسلامی، خودشان را هم نقض می‌کنند، تا دیروز صحبت از دیپلماسی می‌کردند؛ اما امروز فعال‌شدن دیپلماسی با محوریت زنان درباره زنان را زیر سؤال می‌برند. همان کسانی که با خود تحقیری کشورهای همسایه همچون ترکیه را به رخ می‌کشیدند که همسر رئیس‌جمهورش در صحنه سیاسی و اجتماعی حضور دارد. البته که آن‌ها بانوی اول همسر رئیس‌جمهور ترکیه با پوششی اسلامی در صحنه‌های سیاسی و اجتماعی را صرفاً بر تحقیر جمهوری اسلامی بکار می‌برند و به مقوله حجابش بی‌توجه هستند. بااین‌حال بانوان اول در کشورهای دیگر گاه حتی نقش مشاور برای رئیس‌جمهوری در امور مهم را نیز دارد.
ژانت آفاری، استاد و پژوهشگر دانشگاه کالیفرنیا در این باره می‌گوید: «موفق‌ترین بانوان اول معمولاً روی یکی دو طرح مهم اجتماعی کار می‌کنند. مثلاً میشل اوباما، علاوه‌برآن که نماد یک زن موفق در جامعه آفریقایی‌تبارهای آمریکایی است، پرچم‌دار طرح تغذیه سالم، به‌ویژه برای کودکان است. خانم اوباما حتی باغ میوه و سبزیجات در کاخ سفید درست کرده. باتوجه‌به این که جمعیت بالایی از آمریکایی‌ها دچار چاقی مفرط‌اند، این پروژه مهمی برای بانوی اول به شمار می‌رود».
از سوی دیگر همین جریانی که امروز به دولت سیزدهم حمله می‌کنند، فراموش کردند در هشت سال قبل از این دولت، با شخصی روبه‌رو بودیم که هیچ نام و نشانی از همسرش در محافل اجتماعی و سیاسی نبود؛ اما اکنون که خانم علم‌الهدی با همه نقاط قوت و ضعفی که هرکس دارد، دیپلماسی عمومی در حوزه زنان را فعال کرده است، نگران شدند!
در پایان باید به جریان دلسوز انقلاب نیز توصیه‌ای کرد، به نظر مسئله بانوی اول به‌جای دعواهای سیاسی یک فرصت برای تبیین نگاه جمهوری اسلامی به جایگاه زن در جامعه است که متأسفانه برخی خودآگاه یا ناخودآگاه با مسائل حاشیه‌ای آن را فراموش می‌کنند.
