به گزارش ایران اکونومیست و به نقل از آی‌ای، یک لکه نور در آسمان تاریک، اولین نما از یک فضاپیماست که از یک سیارک دوردست به زمین باز می‌گردد. فضاپیمای OSIRIS-REx که در سه سال گذشته در حال کاوش در یک سیارک نزدیک به زمین موسوم به بنو(Bennu) بوده است، در راه تحویل نمونه‌ای از این سنگ فضایی باستانی به زمین است.
این تصویر توسط تلسکوپ «ایستگاه زمینی نوری»(OGS) در شهر تنریف(Tenerife) در ۱۶ سپتامبر گرفته شده است، در حالی که OSIRIS-REx حدود ۴.۶۶ میلیون کیلومتر از زمین فاصله داشت.
این تصویر ترکیبی از ۹۰ فریم جداگانه است که هر فریم حاصل از نورگیری ۳۶ ثانیه‌ای است.
تلسکوپ OGS یک ابزار همه کاره است که می‌تواند وظایف مختلفی را در رصد فضا انجام دهد. این تلسکوپ در ابتدا برای نظارت بر زباله‌های فضایی و آزمایش فناوری‌های ارتباطی لیزری طراحی شده بود، اما دامنه خود را برای مطالعه سیارک‌های نزدیک به زمین و انجام کارهای نجومی در شب نیز گسترش داده است و حتی ده‌ها ریزسیاره را در منظومه شمسی کشف کرده است.
ریزسیاره(Minor planet) به آن دسته از اجرام نجومی گفته می‌شود که به طور مشخص نه یک دنباله‌دار هستند و نه از نظر اندازه یک سیاره هستند، ولی دارای مدار مستقیم و واضحی به دور خورشید یا به طور کلی ستاره منظومه خود باشند. ریزسیاره‌ها می‌توانند سیاره کوتوله، سیارک، تروجان، سانتور، اجرام در کمربند کویپر یا از اجسام فرانپتونی باشند. اولین ریزسیاره کشف شده سِرِس بود که در سال ۱۸۰۱ کشف شد. همچنین تاکنون مدارهای ۵۷۰ هزار ریزسیاره در مرکز اطلاعات ریزسیاره‌ها جمع‌آوری شده است.
کپسول همراه OSIRIS-REx روز یکشنبه ۲۴ سپتامبر به محل فرود مقرر خود در صحرای یوتا فرود خواهد آمد، جایی که دانشمندان ناسا منتظر بازیابی آن خواهند بود.
این نمونه که حدود ۲۵۰ گرم وزن دارد، اولین نمونه‌ای است که توسط یک ماموریت ایالات متحده از یک سیارک جمع‌آوری شده است.
ناسا قرار است یک پخش زنده از این رویداد تحویل نمونه ارائه دهد که از ساعت ۱۰ صبح یکشنبه به وقت منطقه زمانی شرقی(۱۷:۳۰ به وقت ایران) آغاز می‌شود.
پیش‌بینی می‌شود این کپسول در ساعت ۱۰:۴۲ صبح به وقت محلی(۱۸:۱۲ به وقت ایران) با سرعت تقریبی ۴۴ هزار و ۴۹۸ کیلومتر در ساعت در فضا وارد جو زمین شود و تقریباً ۱۳ دقیقه بعد در صحرای یوتا فرود آید.
فضاپیمای OSIRIS-REx
گفتنی است که فضاپیمای OSIRIS-REx با این کپسول به زمین باز نخواهد گشت. در عوض، به سفر خود در فضا ادامه خواهد داد و در سال ۲۰۲۹ از یک سیارک دیگر به نام آپوفیس(Apophis) بازدید خواهد کرد.
آپوفیس زمانی به عنوان یک تهدید بالقوه برای زمین در نظر گرفته می‌شد، اما مشاهدات اخیر هرگونه احتمال برخورد آن به زمین، حداقل در قرن آینده را رد کرده است. فضاپیمای OSIRIS-REx نمایی نزدیک از این سیارک با عرض ۳۷۰ متری را ارائه می‌کند و به دانشمندان کمک می‌کند تا در مورد شکل، اندازه و ترکیب آن بیشتر شناخت پیدا کنند.
با این حال، نمونه‌ی جمع‌آوری شده از سیارک بنو، جایزه‌ی اصلی این ماموریت است. سیارک بنو یک سیارک غنی از کربن است که حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش زمانی که منظومه شمسی هنوز جوان بوده شکل گرفته است و مطالعه مواد آن می‌تواند سرنخ‌هایی را در مورد منشاء و تکامل سیارات و حیات آشکار کند.
سیارک بنو همچنین به این دلیل مورد توجه است که احتمال هر چند اندکی برای برخورد با زمین در اواخر قرن بیست و دوم دارد. فضاپیمای OSIRIS-REx با اندازه‌گیری مدار و جرم آن می‌تواند به دانشمندان کمک کند مسیر آینده آن را پیش‌بینی کنند و خطر برخورد آن با زمین را ارزیابی کنند.
این ماموریت قبلاً به چندین نقطه عطف دست یافته است و اکتشافات شگفت انگیزی نیز انجام داده است. OSIRIS-REx نزدیک‌ترین مداری تا به حال به دور یک جرم فضایی را انجام داده و سطح سیارک بنو را با جزئیات بی‌سابقه‌ای نقشه‌برداری کرده است. همچنین دریافت که بنو یک سیارک فعال است که گه‌گاه ذراتی را به فضا پرتاب می‌کند.
یکی از قابل توجه‌ترین یافته‌های آن نیز کشف وجود یخ‌آب و کربن آلی در سطح بنو بود. این عناصر برای حیات ضروری هستند و نشان می‌دهند که بنو ممکن است از جرم بزرگ‌تری که زمانی قابل سکونت بوده، سرچشمه گرفته باشد.
چالش برانگیزترین بخش این ماموریت، جمع‌آوری نمونه از سطح ناهموار بنو بود. فضاپیمای OSIRIS-REx مجبور شد محل باریکی را که توسط یک تخته سنگ احاطه شده بود، برای فرود انتخاب کند و از بازوی رباتیک خود برای ایجاد انفجار با هوا و جمع آوری گرد و غبار آن ناحیه استفاده کند. این مانور در تاریخ ۲۰ اکتبر ۲۰۲۰ با موفقیت انجام شد.
بازگشت به زمین
این ماموریت از زمان خداحافظی با بنو در ماه مه ۲۰۲۱، سفر بازگشت خود به زمین را آغاز کرده است. مقرر شده بود تا OSIRIS-REx برای فرود روی زمین دو بار به دور خورشید بچرخد تا در زمان مناسب از کنار سیاره ما عبور و نمونه سیارک را رها کند.
ناسا و شرکت «لاکهید مارتین اسپیس» بخش قابل توجهی از سال جاری را به تمرین دقیق هر مرحله از روش بازیابی این نمونه اختصاص داده‌اند. آنها شبیه‌سازی‌هایی را انجام داده‌اند که سناریوهای متنوع و چالش‌های بالقوه را در بر می‌گیرد که همگی با هدف تضمین فرود بی‌وقفه و ایمن طراحی شده‌اند.
تلسکوپ OGS که این تصویر جدید را ثبت کرده است، توسط مرکز هماهنگی اجرام نزدیک به زمین آژانس فضایی اروپا(NEOCC) که بخشی از دفتر دفاع سیاره‌ای این آژانس است، اداره می‌شود. NEOCC مسئول ردیابی و ارزیابی خطر سیارک‌های بالقوه خطرناکی است که می‌توانند تهدیدی برای زمین باشند. همچنین از ماموریت‌های علمی مانند OSIRIS-REx که هدفشان کشف و درک این اشیای جذاب است، پشتیبانی می‌کند.
